Özel gereksinimli öğrenciler için hak savunuculuk: Psikolojik danışmanlar/rehber öğretmenler sürecin neresinde?
Advocacy for children with special needs: Where do psychological counselors/guidance teachers stand?
- Tez No: 967880
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE DOLUNAY SARICA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Bu araştırma, özel gereksinimli öğrenciler adına yürütülen hak savunuculuğu sürecinde psikolojik danışmanların/rehber öğretmenlerin rolünü incelemeyi amaçlamaktadır. Hak temelli yaklaşımlar çerçevesinde yürütülen bu çalışma, eğitimde fırsat eşitliği ve kapsayıcılık ilkeleri doğrultusunda okul psikolojik danışmanlarının savunuculuk görevlerini ne ölçüde yerine getirdiklerini, bu sürece dair algılarını ve deneyimlerini ortaya koymayı hedeflemektedir. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden olgu bilim (fenomenoloji) yaklaşımıyla yürütülmüştür. İstanbul ili Eyüpsultan ilçesinde görev yapan 14 psikolojik danışmanla yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen“Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmen Görüşme Soru Formu”ve“Demografik Bilgi Formu”kullanılmıştır. Elde edilen veriler tümevarımsal içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda psikolojik danışmanların büyük çoğunluğunun hak savunuculuğu kavramına aşina olmakla birlikte bu rolü sistematik biçimde uygulamada çeşitli güçlükler yaşadıkları belirlenmiştir. Katılımcılar, özellikle özel gereksinimli öğrencilerin eğitim ortamlarında karşılaştıkları engellerin farkında olduklarını; ancak bu engellerin giderilmesinde mesleki yeterlik, kurumsal destek eksikliği ve rol belirsizlikleri gibi sorunlarla karşılaştıklarını ifade etmişlerdir. Araştırma bulguları doğrultusunda psikolojik danışmanların hak savunuculuğu kapasitelerinin artırılmasına yönelik mesleki gelişim programlarının yapılandırılması, rehberlik hizmetlerinin kapsayıcı eğitim anlayışıyla bütünleştirilmesi ve okul temelli savunuculuk stratejilerinin güçlendirilmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study explores the role of psychological counsellors/guidance teachers in advocating for students with special needs. Grounded in a rights-based framework, it investigates the extent to which school counsellors fulfill their advocacy responsibilities in line with the principles of educational equity and inclusion, as well as their perceptions and lived experiences regarding these roles. Employing a phenomenological design within qualitative research methodology, the study involved semi-structured interviews with 14 psychological counsellors working in the Eyüpsultan district of Istanbul. Data were collected through two researcher-developed tools: the“Psychological Counsellor/Guidance Teacher Interview Questionnaire”and the“Demographic Information Form.”The data were analyzed using inductive content analysis. The findings indicate that although most participants are conceptually familiar with advocacy, they face substantial challenges in translating this role into consistent practice. These challenges include limited professional competence, insufficient institutional support, and ambiguity surrounding their role boundaries. Based on the results, the study recommends the development of targeted professional training to enhance counsellors' advocacy competencies, the alignment of guidance services with inclusive education practices, and the implementation of comprehensive, school-based advocacy strategies to support students with special needs more effectively.
Benzer Tezler
- Kaynaştırma / bütünleştirme süreçlerinde okul yöneticilerinin öğretimsel liderliği
Instructional leadership of school administrators in inclusion/integration
SEDAT KARADENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF AYDOĞDU
- Özel öğretimde özel gereksinimli öğrencilerin eğitim hakkının ihlalinden kaynaklanan hukuki sorumluluk
The legal liability arising from the violation of the right of education of the students with special needs in private education
JÜLÜDE IŞIL BAĞATUR
- Türk ve Amerikan üniversitelerindeki özel gereksinimli öğrencilere yönelik yönetsel uygulamaların incelenmesi
Examination of administrative applications for students with special needs in Turkish and American universities
TUBA YAVUZKURT
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR YENGİN SARPKAYA
- Sınıf öğretmenlerinin özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilere yönelik gerçekleştirdikleri uyarlamalara ilişkin görüşleri
The opinions of classroom teachers about the adaptations they perform for students with special learning disabilities
MEHMET AKİF GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRAH BİLGİÇ
- Müzik eğitimi anabilim dalı öğretim elemanlarının engelli öğrencilere yönelik görüşleri
The opinions of the faculty members of the department of music education towards students with disabilities
SEÇKİN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF GÜVEN