Geri Dön

Kırgızistan'da dini grupların aile kurumuna etkisi: Tebliğ cemaati örneği

Влияние религиозных групп на институт семьи в кыргызстане: пример джамаата таблиг

PDF İndir

  1. Tez No: 967900
  2. Yazar: DİLNOZA RAHMATİLLAEVA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. RECAİ DOĞAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Belirtilmemiş.
  6. Anahtar Kelimeler: Din Sosyolojisi, Kırgızistan'da İslam, Dini Grup, Tebliğ Cemaati, Aile
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 245

Özet

Bu doktora tezi, Kırgızistan'da faaliyet gösteren Tebliğ Cemaati'nin aile kurumu üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla hazırlanmıştır. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından dinî grupların kamusal alanda daha görünür hâle gelmesiyle birlikte, bu yapıların sadece bireysel dini yaşantıyı değil, aile yapısını da etkilediği gözlemlenmiştir. Bu bağlamda temel araştırma sorusu, Tebliğ Cemaati üyeliğinin Kırgızistan'daki aile yapısı üzerindeki etkilerinin niteliği ve bu etkinin hangi alanlarda dönüşümler oluşturduğudur. Araştırmanın amacı, Tebliğ Cemaati ile düzenli ilişki içinde olan bireylerin cemaatle tanışma biçimlerini, aidiyet geliştirme süreçlerini ve bu sürecin aile içi işleyişe yansımalarını analiz etmektir. Özellikle dini deneyimlerin aile içi rol paylaşımı, çocuk eğitimi, eş ilişkileri ve toplumsal konumlanma gibi alanlardaki etkileri incelenmiştir. Çalışma, nitel araştırma yöntemine dayalı olarak yürütülmüştür. Örneklem grubunu, Tebliğ Cemaati'ne mensup 40 kadın oluşturmuştur. Yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla toplanan veriler, açık kodlama, kategori oluşturma ve tema yapılandırma aşamalarından geçirilerek analiz edilmiştir. NVivo yazılımı kullanılarak yapılan tematik analiz neticesinde üç temel tema ve toplam yirmi bir kategori belirlenmiştir. Araştırmanın bulguları üç ana tema altında sunulmuştur. İlk tema olan Katılım Süreci, katılımcıların cemaatle ilk temas biçimlerini ve katılım motivasyonlarını incelemektedir. Tanışmaların büyük kısmı aile bireyleri veya yakın çevre aracılığıyla gerçekleşmiş; ilk izlenimlerde sadelik ve samimiyetin etkili olduğu ifade edilmiştir. İkinci tema olan Aidiyet ve Bütünleşme Süreci, katılımcıların cemaatle olan uyum düzeylerini, duygusal bağlarını, üstlendikleri görevleri ve bu sürecin aile içi dinamiklere etkilerini ele almaktadır. Bu süreçte kimlik dönüşümleri ve cemaat içi rol Üçüncü tema olan Etki ve Etkileşim Süreci, cemaatin aile içi iletişim biçimleri, ibadet disiplini, çocukların dini eğitimi, gündelik yaşam tarzı ve sosyal ilişkiler üzerindeki etkilerine odaklanmaktadır. Katılımcı anlatılarında, dini pratiklerin ev ortamına taşındığı ve aile bireyleri arasında paylaşıldığı örneklere yer verilmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda ulaşılan başlıca bulgular şunlardır:  Tebliğ Cemaati üyeliği, bireylerin ibadet ve günlük yaşam alışkanlıklarında çeşitli değişimlere neden olmaktadır.  Aile içindeki rollerin yeniden tanımlandığı gözlemlenmekte, özellikle kadınların ibadet ve çocuk eğitimi konularında daha fazla sorumluluk üstlendiği belirtilmektedir.  Bazı katılımcılar, cemaat yapısının katı yorumlara kapalı olmasından ve toplumsal görünürlüğün sınırlanmasından rahatsızlık duyduklarını ifade etmiştir. Tez, bu bulgular ışığında uygulayıcılara, politika yapıcılara ve akademik araştırmacılara yönelik önerilerde bulunmaktadır. Öneriler arasında kadınların dini yapılardaki rollerinin yeniden ele alınması, dini içeriklerin toplumsal yönlerle bütünleştirilmesi ve dinî aidiyetin hak temelli kamu politikalarıyla birlikte değerlendirilmesi gibi başlıklar yer almaktadır. Ayrıca, benzer yapılarla karşılaştırmalı yeni araştırmalar yapılması önerilmektedir.

Özet (Çeviri)

Данная докторская диссертация посвящена изучению влияния движения Таблиги Джамаат на институт семьи в Кыргызстане. После распада Советского Союза религиозные группы стали более заметными в публичном пространстве, что привело к их воздействию не только на индивидуальные религиозные практики, но и на семейную структуру. Основной исследовательский вопрос заключается в характере влияния членства в Таблиги Джамаат на семейную структуру в Кыргызстане и в сферах, где это влияние вызывает трансформации. Цель исследования — проанализировать формы вовлечения индивидов, регулярно взаимодействующих с Таблиги Джамаат, процессы формирования их принадлежности к общине, а также отражение этих процессов на внутрисемейной динамике. Особое внимание уделяется влиянию религиозного опыта на распределение ролей в семье, воспитание детей, супружеские отношения и социальное позиционирование. Исследование основано на качественной методологии. Выборку составили 40 женщин, являющихся членами Таблиги Джамаат. Данные, собранные посредством полуструктурированных интервью, были проанализированы с использованием методов открытого кодирования, категоризации и тематического структурирования. С помощью программного обеспечения NVivo был проведен тематический анализ, в результате которого выделены три основные темы и 21 категория. Результаты исследования представлены в рамках трех ключевых тем: 1. Процесс вовлечения — рассматривает формы первого контакта респондентов с общиной и мотивы их участия. Большинство знакомств происходило через членов семьи или близкое окружение, при этом важную роль играли простота и искренность первых впечатлений. 2. Процесс принадлежности и интеграции — анализирует уровень адаптации участников к общине, их эмоциональные связи, выполняемые роли и влияние этих процессов на внутрисемейные динамики. Также исследуются трансформации идентичности и восприятие ролей внутри общины. 3. Процесс влияния и взаимодействия — фокусируется на воздействии общины на внутрисемейные коммуникации, дисциплину богослужений, религиозное воспитание детей, повседневный образ жизни и социальные связи. В рассказах участников приводятся примеры переноса религиозных практик в домашнюю среду и их разделения между членами семьи. Основные выводы исследования:  Членство в Таблиги Джамаат приводит к изменениям в религиозных и повседневных практиках индивидов.  Наблюдается переопределение семейных ролей, особенно в части увеличения ответственности женщин за религиозные практики и воспитание детей.  Некоторые участницы выразили недовольство закрытостью общины для критических интерпретаций и ограничением ее социальной видимости. На основании полученных результатов сформулированы рекомендации для практиков, политиков и академических исследователей. Среди них — пересмотр роли женщин в религиозных структурах, интеграция религиозных аспектов в социальные контексты и учет религиозной принадлежности в рамках правозащитной политики. Также предложено проведение сравнительных исследований с другими аналогичными группами. Ключевые слова: социология религии, ислам в Кыргызстане, религиозная группа, Таблиги Джамаат, семья

Benzer Tezler

  1. Tez No

    736545

    Etnik sosyoloji açısından Kırgızistan'daki Almanlar

    Кыргызстандагы немистер. Этносоциологиялык Изилдөө

    CAMİLA MOLDOKERİMOVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    SosyolojiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERTAN ÖZENSEL

  2. Tez No

    127818

    Kırgızistan'da dini hayat (Oş örneği)

    A Study of religious life in Kyrgyztan (the case of Osh)

    MAMETBEK MİRZABAEV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    DinAnkara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜNİR KOŞTAŞ

  3. Tez No

    613930

    XIX. yüzyılın başından XX. yüzyılın ilk yıllarına kadar kırgızistan'daki Tatarların sosyal hayatı ve kültürü

    XIX кылымдын башынан XX кылымдын башына чейин кыргызстандагы татарлардын социалдык абалы жана маданияты

    YANA SITDIKOVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    TarihKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. REMZİ ATAOĞLU

  4. Tez No

    834601

    Bağımsızlık sonrası Kırgızistan'da misyonerlik faaliyetleri

    After independence missionary in Kyrgyzstan

    VEYSEL ZEYDAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    TarihSiirt Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLNİSA AYNAKUL

  5. Tez No

    775519

    Sovyet sonrası dönemde Kırgızistan'da İslami hareket ve din-devlet ilişkilerine etkisi

    The Islamic movement in Kyrgyzstan in the post-Soviet period and its effect on religion-state relations

    HANDE ARI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Uluslararası İlişkilerBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ YAMAN

Geri Dön