1980 sonrası Türkiye'de tarım ve köylülük
Agriculture and peasantry in Türkiye after 1980
- Tez No: 968026
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL COŞKUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 277
Özet
Tarım insanoğlunun hayatında önemli bir dönüm noktasıdır. İnsanların yerleşik hayata geçmesinde, toplumların ve devletlerin oluşumunda rol oynamıştır. Önce makineleşme ve sanayi toplumu, günümüzde ise yüksek teknoloji ve bilgi toplumu ile makine öğrenmesinden yapay zekâya yeni gündemlerle tarımın geri planda kaldığı söylenebilir. Ancak tarım temelde insanların bitkisel veya hayvansal besin kaynaklarını üretme faaliyetidir ve insanların besin ihtiyaçlarını karşılamaya devam etmektedir. Üstelik salgınlardan savaşlara olağanüstü koşullar gıdaya erişimin önemini açıkça göstermektedir. Günümüzde tarım veya gıda üzerine yapılan bir çalışmada gıdanın üretim ve dağıtım sürecinden başlayarak, bu süreçte yer alan çiftçi, (mevsimlik) işçi, tarım girdilerini sağlayan ve/veya ürünleri pazarlayan (çok uluslu) şirket gibi aktörlere yer vermek gerekli görünmektedir. İklim değişikliği, kent tarımı, sözleşmeli çiftçilik ve alternatif gıda toplulukları gibi yeni sayılabilecek konular da tarımla bağlantılı olarak gündeme gelmektedir. 1980 sonrası dönem, Türkiye için tarım konusunda demografik ve politik yönlerden iki önemli kırılmayı barındırmaktadır. Cumhuriyet'in kuruluşunda ülke nüfusunun yaklaşık dörtte üçü köylerde yaşamaktadır. Bu oran ilerleyen yıllarda giderek azalmıştır. Ancak kentler köy nüfusunu ancak 1980'lerin ortasında geçebilmiştir. Üstelik 1980'lere kadar köy nüfusu oransal olarak azalırken, sayısal olarak artmaktadır. 1980 sonrasında ise oransal azalmaya sayısal azalma da eşlik etmiştir. 1980 sonrasındaki ikinci önemli gelişme ise 24 Ocak 1980 kararları ile ekonomi politikalarında yapılan değişikliklerdir. Tarım politikaları da bu politika değişikliğinden ciddi olarak etkilenmiştir. Bu araştırma, 1980 sonrasında tarımın ve köylülüğün, genel olarak kırsal alanların, özel olarak da köylerin dönüşümünde, demografik ve politik değişimin rolüne odaklanmaktadır. Tarım politikalarındaki değişim ve yeni politikaların uygulanma biçimi, değişen ulusal ve küresel koşullar, uluslararası koşulların etkisiyle girilen yeni düzen, uluslararası kurum ve aktörlerin Türk tarımına ilgisi, bu alanda yapılan uluslararası anlaşmalar ve kanuni düzenlemelerle ilişkili olarak ele alınmaktadır. Son olarak, Türkiye için halen ön planda olan köy-köylülük alanında yaşanan sorunlara ve çözüm önerilerine yer verilmektedir.
Özet (Çeviri)
Agriculture is an important turning point in human life. It has played a role in the transition to settled life and the formation of societies and states. With the advent of mechanisation and industrial society, and more recently with the rise of high-tech and information society, along with new agendas such as machine learning and artificial intelligence, it could be argued that agriculture has taken a back seat. However, at its core, agriculture remains the activity of producing plant-based or animal-based food sources for humans and continues to meet their nutritional needs. Moreover, extraordinary circumstances such as pandemics and wars have clearly highlighted the importance of access to food. In today's studies on agriculture or food, it seems necessary to include actors such as farmers, (seasonal) workers, and (multinational) companies that supply agricultural inputs and/or market products in the production and distribution process of food. New topics such as climate change, urban agriculture, contract farming, and alternative food communities are also emerging in connection with agriculture. The post-1980 period has witnessed two significant turning points for Turkey in terms of agriculture: one demographic and the other political. At the founding of the Republic, approximately three-quarters of the country's population lived in villages. This proportion gradually declined in the following years. However, cities only surpassed rural populations in the mid-1980s. Moreover, until the 1980s, the rural population was decreasing proportionally but increasing numerically. After 1980, the proportional decline was accompanied by a numerical decline. The second important development after 1980 was the changes made in economic policies with the decisions of 24 January 1980. Agricultural policies were also seriously affected by this policy change. This research focuses on the role of demographic and political change in the transformation of agriculture and rural life, rural areas in general, and villages in particular, after 1980. The changes in agricultural policies and the implementation of new policies, the changing national and global conditions, the new order entered under the influence of international conditions, the interest of international institutions and actors in Turkish agriculture, and the international agreements and legal regulations in this field are discussed. Finally, the problems experienced in the village-peasantry field, which is still at the forefront for Turkey, and the proposed solutions are discussed.
Benzer Tezler
- Küreselleşme sürecinde Türkiye'de köylülük ve tarımsal meta üretimi: Boyalık köyü örneği
Agricultural commodity production and peasantry in Turkey during globalization: Case of Boyalık village
DENİZ YÜZÜAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Sosyal HizmetlerAnkara ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. HAYRİYE ERBAŞ
- 1980 sonrası devlet politikalarının Türkiye'nin tarımsal dönüşümüne etkileri
The effects of state policies on Turkey's agricultural transformation after 1980
NEVZAT EVRİM ÖNAL
- Türkiye'de kırsal dönüşümü mekânsallaştırmak: Muğla ili Bozbük ve Kazıklı köylerinde turizm ekseninde mekânın tüketimi, köylülük ve geçim kaynakları
Spatialising rural transformatin in turkey:city of Muğla; In Bozbük and Kazıklı villages, in the axis of tourism, consumption of space, peasantry and rural livelihoods
KORAY ALBULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Kamu Yönetimiİnönü ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CANAN EMEK İNAN
- Ankara ili Nallıhan ilçesi Yenice köyünde kültür-çevre ilişkileri üzerine etnografik bir değerlendirme
An etnographic evaluaiton on culture-environment relations in Ankara province Nallıhan district Yenice village
SOLMAZ KARABAŞA
Doktora
Türkçe
2018
Halk Bilimi (Folklor)Ankara ÜniversitesiHalk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERPİL AYGÜN CENGİZ
- Küresel kapitalizmle bütünleşme sürecinde Türkiye'de köy politikası: Samsun araştırması
Village policy in Turkey during the integration with global capitalism: Research on Samsun
EZGİ TURMUŞ BİNİCİ
Doktora
Türkçe
2020
Kamu YönetimiOndokuz Mayıs ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAY KESKİN