Kütleçekimsel kusurlara klasik ve kuantum mekaniksel yaklaşımlar
Classical and quantum mechanical approaches to gravitational defects
- Tez No: 968136
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZLEM YEŞİLTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Kütleçekimsel kusurlar, kozmik sicimler ve kara delikler gibi uzay-zaman eğriliğinde meydana gelmiş yerel düzensizlik veya süreksizliklerdir. Kozmik sicimler, simetri bozulmasıyla ilişkilendirilmiş bir ayar alanı yoğunlaştığında oluşan ve uzayda yoğun enerji bölgeleri oluşturduğu varsayılan tek boyutlu nesnelerdir. Tez çalışması kapsamında sonsuz incelikte bir kozmik sicim etkisindeki uzay-zamana ait geodezik denklemleri klasik bakış açısıyla incelenmiştir. Bu denklemlerin sırasıyla kütleli ve kütlesiz parçacıklar için analitik çözümlerinin tam seti de yine çalışma kapsamına alınmıştır. Tek boyutlu yapıları ve yoğun enerji dağılımları ile karakterize edilen kozmik sicimler, kütleçekimsel merceklenme, kütleçekimsel dalga emisyonu ve parçacık üretimi gibi güçlü etkilere neden olmaktadır. Evrenin üstel genişlemesini içeren bir model olan de Sitter uzay-zamanındaki kozmik sicimlerin parçacık yaratma özellikleri de kuantum etkiler dahilinde araştırılmıştır. Klein-Gordon denklemini bu uzay-zaman geometrisinde yeniden formüle etmek ise bize hipergeometrik dalga fonksiyonları sunmaktadır. Bu dalga fonksiyonlarının limit durumlarında Bogoliubov dönüşümlerini incelemek, oluşan parçacık matematiksel modellerinin skaler Pionlar ile ilişkilendirilebilmesini sağlamaktadır. Tez kapsamında parçacık oluşumuna ek olarak dönen bir kozmik sicimin etkilediği uzay-zamanının süpersimetrik analizi gerçekleştirilmiş ve de bir elektronun bu kozmik sicim civarındaki davranışı Aharonov-Bohm etkisi de dahil ederek incelenmiştir. Çalışma, ayrıca Dirac sistemini istisnai ortogonal polinomlar merceğinden de ele almaktadır. Bu analiz, Dirac sistemini doğrusal olmayan izotonik bir osilatöre sahip göreli bir sisteme dönüştürür. Ek olarak, rasyonel terimleri dahil ederek radyal osilatörü genişleten yeni potansiyel modelleri sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Gravitational defects are local irregularities or discontinuities that occur in the curvature of spacetime, such as cosmic strings and black holes. Cosmic strings are one-dimensional objects that are believed to form when a gauge field, associated with symmetry breaking, condenses and creates regions of intense energy in space. Within the scope of the thesis, the geodesic equations of spacetime under the influence of an infinitely thin cosmic string have been examined from a classical perspective. The complete set of analytical solutions of these equations for massive and massless particles, respectively, has also been included in the scope of the study. Characterized by one-dimensional structures and intense energy distributions, cosmic strings cause strong effects such as gravitational lensing, gravitational wave emission, and particle production. The particle creation properties of cosmic strings in de Sitter spacetime, which is a model involving the exponential expansion of the universe, have also been investigated within the framework of quantum effects. Reformulating the Klein-Gordon equation in this spacetime geometry provides us with hypergeometric wave functions. Examining Bogoliubov transformations in the limit cases of these wave functions allows the resulting particle mathematical models to be associated with scalar Pions. In addition to particle formation, a supersymmetric analysis of the spacetime affected by a rotating cosmic string has been conducted, and the behavior of an electron near this cosmic string has been examined, including the Aharonov-Bohm effect. The study also addresses the Dirac system through the lens of exceptional orthogonal polynomials. This analysis transforms the Dirac system into a relativistic system with a nonlinear isotonic oscillator. Additionally, new potential models have been presented that extend the radial oscillator by incorporating rational terms.
Benzer Tezler
- A detailed temporal and spectral study of low mass X-ray binary Aql X-1 during pulse-on and pulse-off stages
Düşük kütleli X-ışın çifti Aql X-1'de atma görülen/görülmeyen aşamalar üzerine ayrıntılı zamansal ve tayfsal çalışma
TUĞÇE KOCABIYIK
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CAN GÜNGÖR
- An observational study of accreting millisecond x-ray pulsars: From accretion to the rotation powered stages
Milisaniye X-ışını pulsarlarının gözlemsel incelenmesi: Kütle aktarım evresinden radyo pulsarı evresine
CAN GÜNGÖR
Doktora
İngilizce
2016
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiFizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAZIM YAVUZ EKŞİ
PROF. DR. ERSİN GÖĞÜŞ
- Collision of gravitational waves: Axisymmetric PP waves
Kütleçekimsel dalgaların çarpışması: Eksen simetrik PP dalgalar
AHMET EMRE ONUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
Fizik ve Fizik MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATALAY KARASU
- Kütleçekimsel gözlem çerçeveleri ve skaler alanların dinamiği
Gravitational frameworks and the dynamics of scaler fields
MIZGİN TUTŞİ ÖZAYDIN
Doktora
Türkçe
2015
Fizik ve Fizik MühendisliğiDicle ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURETTİN PİRİNÇÇİOĞLU
- Gaıa ışığında mikromercekleme olaylarının incelenmesi
Investigation of micro-lensing events in gaia light
MUHAMMED FATİH DARTICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Astronomi ve Uzay BilimleriAkdeniz ÜniversitesiUzay Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VOLKAN BAKIŞ