Zeytin yaprağı ve zeytin yaprak ekstresi içeren ticari ürünlerin kalite kontrol analizleri
The quality control analyses of commercial products containing olive leaf and olive leaf extract
- Tez No: 968259
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SİNEM ASLAN ERDEM, ÖĞR. GÖR. MELEK KARAASLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Farmakognozi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Zeytin ağacı (Olea europaea L.), tarih boyunca hem gıda hem de sağlık alanında geniş bir kullanım alanı bulmuş, özellikle yaprakları ve yapraklarından elde edilen ekstreler, geleneksel tıpta önemli bir yer edinmiştir. Zeytin yaprağı, antioksidan, antihipertansif, antimikrobiyal ve antienflamatuvar özelliklere sahip olöropein, hidroksitirozol ve diğer fenolik bileşikler açısından zengin bir içeriğe sahiptir. Bu özellikleri sayesinde, zeytin yaprağı ve ekstreleri günümüzde sağlık destek ürünleri ve fitoterapötik ajanlar olarak kullanılmaktadır. Bu tez çalışması, piyasada zeytin yaprağı ve zeytin yaprak ekstresi içeren ticari ürünlerin kalite kontrol analizlerini Türk Farmakopesi 2017 standartlarına uygun olarak gerçekleştirmeyi amaçlamıştır. Çalışma kapsamında, Ankara'nın Kızılay, Bahçelievler ve Yaşamkent bölgelerinden beş farklı aktardan kuru yaprak numuneleri; internet üzerinden temin edilen beş farklı çay markasına ait örnekler ve beş farklı firmadan zeytin yaprağı ekstresi içeren ticari ürünler incelenmiştir. Toplamda 15 ticari numune, farmasötik kalite kriterleri açısından değerlendirilmiştir. Analizlerde makroskobik ve mikroskobik incelemeler, ince tabaka kromatografisi, kurutmada kayıp, toplam kül ve YPSK yöntemleri kullanılmıştır. Zeytin yaprağı ekstrelerini içeren ürünlerde ise monograf spesifikasyonlarına uyumları değerlendirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, test edilen 15 örnek arasında sadece 2 zeytin yaprağı ekstresinin kalite standartlarını karşıladığı sonucu elde edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, piyasada yer alan zeytin yaprağı içeren ürünlerin kalite kontrol süreçlerinin yetersiz olduğunu ve bu durumun halk sağlığı açısından riskler taşıyabileceğini ortaya koymaktadır. Özellikle bilinçsiz kullanım ve ürünlerin standardize edilmemiş olması, etkisizlik ve yan etki risklerini artırmaktadır. Bu nedenle, bitkisel ürünlerin kalite ve güvenilirliğinin artırılması için düzenleyici denetimlerin ve kalite kontrol süreçlerinin iyileştirilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Sonuç olarak, bu tez çalışması, zeytin yaprağı ve zeytin yaprak ekstresi içeren ticari ürünlerin kalite değerlendirmesini sağlayarak, bitkisel ürünlerin farmasötik değerine ve kullanım güvenliğine dair bilimsel bir katkı sunmayı hedeflemiştir. Çalışma, farmakopelere uygunluğun sağlanmasının önemini ve halk sağlığını koruma adına standardizasyonun gerekliliğini bir kez daha gözler önüne sermektedir.
Özet (Çeviri)
The olive tree (Olea europaea L.) has historically found extensive application in both nutrition and healthcare, with its leaves and leaf extracts occupying a significant place in traditional medicine. Olive leaves are rich in oleuropein, hydroxytyrosol, and other phenolic compounds, which possess antioxidant, antihypertensive, antimicrobial, and anti-inflammatory properties. Owing to these characteristics, olive leaves and their extracts are currently utilized as health-promoting supplements and phytotherapeutic agents. This thesis aimed to perform quality control analyses of commercial products containing olive leaves and olive leaf extracts in accordance with the standards of the Turkish Pharmacopoeia 2017. Within the scope of the study, dried leaf samples were obtained from five different herbal stores located in the Kızılay, Bahçelievler, and Yaşamkent districts of Ankara; five different tea brands were purchased online; and commercial products containing olive leaf extracts from five different companies were examined. In total, fifteen commercial samples were evaluated with respect to pharmaceutical quality criteria. The analyses employed macroscopic and microscopic examinations, thin-layer chromatography, loss on drying, total ash, and liquid chromatography methods. For the products containing olive leaf extracts, compliance with monograph specifications was specifically assessed. The results revealed that, among the fifteen tested samples, only two olive leaf extracts met the required quality standards. The findings demonstrated that the quality control processes of olive leaf-containing products available on the market are largely inadequate, posing potential risks to public health. In particular, unregulated use and the lack of product standardization may increase the risks of inefficacy and adverse effects. Therefore, the study underscores the need for enhanced regulatory oversight and improved quality control processes to ensure the safety and reliability of herbal products. In conclusion, this thesis seeks to contribute to the scientific understanding of the pharmaceutical value and safety of commercial products containing olive leaves and olive leaf extracts by providing a comprehensive quality assessment. The study highlights once again the importance of pharmacopoeial compliance and the necessity of standardization in safeguarding public health.
Benzer Tezler
- Pirina ve zeytin yaprağından polifenollerin basınçlı çözücü ekstraksiyonu
Pressurized liquid extraction of polyphenols from olive leaf and olive pomace
GÖKSU GENÇTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kimya MühendisliğiEskişehir Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERRİN BOZAN
- Biyoteknolojik yönden önemli tıbbi bitkiler ve bitkisel ürünlerde kalitenin belirlenmesi
Quality control of herbals and herbal products on biotechnologically important medicinal plants
SELİN IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
BiyoteknolojiAnkara ÜniversitesiTemel Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT KARTAL
- Fermente zeytin yaprağı ve fermantasyon sıvısının etlik piliçlerde performans, kör bağırsak mikroflora, kesim karkas özellikleri ile et kalitesi üzerine etkileri
The effects of fermented olive leaf and fermentation liquid on performance, cecum microflora, carcass characteristics and meat quality in broiler chickens
FATİH YAYLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiYemler ve Hayvan Besleme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDIN ALTOP
- Extraction of oleuropein from olive leaves
Oleuropeinin zeytin yapraklarından özütlenmesi
GÜLİN GÜMÜŞBULUT
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Kimya Mühendisliğiİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI YÜKSEL ÖZŞEN