Geri Dön

Crocus chrysanthus Herb. tür kompleksi üzerinde sitogenetik bir çalışma

A cytogenetic study on the Crocus chrysanthus Herb. species complex

PDF İndir

  1. Tez No: 968370
  2. Yazar: BİLGE SAADET KALELİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN EROL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Biyoloji, Botanik, Genetik, Biology, Botany, Genetics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 97

Özet

Sitogenetik, bitki sistematiğinde oldukça önemli yeri bulunan bir bilim dalıdır. Kromozom sayısı, kromozom morfolojisi ve genom büyüklüğü gibi karakterler uzun yıllardır bitkilerin sınıflandırılmasında kullanılmaktadır. Son yıllarda moleküler biyoloji ve görüntüleme tekniklerinin hızla gelişimi, sitogenetik tekniklerde de modern ilerlemelere öncü olmuştur. Floresan In Situ Hibridizasyon (FISH) tekniği, kullanımı günden güne artan modern sitogenetik tekniklerden bir tanesidir. FISH yöntemiyle rDNA bölgeleri ve telomer bölgelerinin kromozomlar üzerindeki dağılımı ve sayısı belirlenebilmektedir. Bu şekilde oluşturulan karyotip haritaları, kromozomları ayrıntılı olarak görüntüleyerek poliploidi, hibridleşme ve kromozomal yeniden düzenlemeler gibi canlıların evriminde dönüm noktası niteliğinde olan süreçler hakkında bilgi vermektedir. Bu yaklaşım, bitki sistematiğinde karmaşık ve tartışmalı taksonomik gruplarda taksonların sınırlarının belirlenmesine destek olur. Bitkiler arasında bu şekilde bir taksonomik değerlendirmeye ihtiyacı olan taksonlardan bir tanesi de ekonomik olarak önemli türleri de bulunan ve sistematik olarak oldukça karmaşık olan Crocus cinsine ait Crocus chrysanthus Herb. tür kompleksidir. Bu tür kompleksine dahil olan taksonlar, genetik karakterlerinin değerlendirilmesi eksik olduğu için şüpheli taksonlardır. Bu tez çalışmasının amacı; Crocus chrysanthus tür kompleksine ait taksonların kromozom sayısı, kromozom morfolojisi ve genom büyüklüğü gibi temel sitogenetik karakterlerini ve FISH yönteminde sıklıkla prob olarak kullanılan 45S rDNA, 5S rDNA ve omurgalı telomer problarıyla kromozomların fiziki haritalarını çıkararak taksonların detaylı sitogenetik analizini yapmaktır. Bu amaçla Crocus chrysanthus tür kompleksine ait 10 taksondan 35 popülasyon çalışılmıştır. Taksonların kromozom sayıları 2n= 2x= 8, 10, 12, 16, 20, 22 olarak bulunmuştur .Genom büyüklüğü değerleri 2C= 4,91- 13,13 pg aralığında bulunmuştur. FISH sonuçlarına bakıldığında; taksonların 2 ya da 4 adet 5S rDNA, 1, 2, 3, 4 ya da 5 adet 45S rDNA lokusu olduğu belirlenmiştir. Ek olarak, telomer lokuslarının sentromerik bölgede görüldüğü popülasyonlar tespit edilmiştir. C. gembosii Ruksans ve C. harpkeae Ruksans taksonlarının kromozom sayıları ilk kez bu çalışmayla belirlenmiştir. C. chrysanthus subsp. punctatus F. Candan & Özhatay, C. uschakensis Ruksans ve C. tuna-ekimii Yüzbaşıoğlu taksonlarının ise kromozom sayıları literatürde verilen değerlerden farklı bulunmuştur. Ayrıca kromozom sayısı, genom büyüklüğü ve FISH sinyallerine göre sinonim olması gereken taksonlar tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Cytogenetics is a very important branch of science in plant systematics. Characters such as chromosome number, chromosome morphology and genome size have been used in plant classification for many years. In recent years, the rapid development of molecular biology and imaging techniques has led to modern advances in cytogenetic techniques. Fluorescence In Situ Hybridization (FISH) is one of the modern cytogenetic techniques whose use is increasing day by day. With the FISH method, the distribution and number of rDNA regions and telomere regions on chromosomes can be determined. The karyotype maps generated in this way provide a detailed view of the chromosomes and provide information on processes such as polyploidy, hybridization and chromosomal rearrangements, which are pivotal in the evolution of living organisms. In plant systematics, this approach helps to delimit taxa in complex and controversial taxonomic groups. One of the taxa in need of such a taxonomic evaluation among plants is the Crocus chrysanthus Herb. species complex belonging to the genus Crocus, which is systematically quite complex and includes economically important species. The taxa included in this species complex are doubtful taxa due to the lack of evaluation of their genetic characters. The aim of this thesis is to make a detailed cytogenetic analysis of the taxa belonging to the Crocus chrysanthus species complex by determining the basic cytogenetic characters such as chromosome number, chromosome morphology and genome size and physical mapping of chromosomes with 45S rDNA, 5S rDNA and vertebrate telomere probes, which are frequently used as probes in FISH method. For this purpose, 35 populations from 10 taxa of the Crocus chrysanthus species complex were studied. The chromosome numbers of the taxa were found as 2n= 2x= 8, 10, 12, 16, 20, 22. Genome size values were found in the range of 2C= 4.91- 13.13 pg. When the FISH results were analyzed; it was determined that the taxa had 2 or 4 5S rDNA, 1, 2, 3, 4 or 5 45S rDNA loci. In addition, populations with telomere loci in the centromeric region were identified. The chromosome numbers of C. gembosii Ruksans and C. harpkeae Ruksans taxa were determined for the first time in this study. The chromosome numbers of C. chrysanthus subsp. punctatus F. Candan & Özhatay, C. uschakensis Ruksans and C. tuna-ekimii Yüzbaşıoğlu taxa were found different from the values given in the literature. In addition, taxa that should be synonymous according to chromosome number, genome size and FISH signals were identified.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    926187

    Crocus chrysanthus (Herb.) Herb. bitkisinin rizosfer mikrobiyotasının metagenomik olarak incelenmesi

    Metagenomic investigation of rhizosphere microbiota of Crocus chrysanthus (Herb.) Herb.

    HÜSEYİN SARIKEÇE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Biyolojiİstanbul Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ IŞIL TULUM

  2. Tez No

    201990

    Crocus L. cinsinin Ancyrensis, Sieheanus, Chrysanthus ve Flavus tür ve alt türleri üzerinde morfolojik, anatomik, sitolojik ve palinolojik araştırmalar

    Morphological, anatomical, cytological and palinological investigations on Ancyrensis, Sieheanus, Chrysanthus and Flavus species and subspecies of the genus Crocus L.

    FEYZA CANDAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    BiyolojiCelal Bayar Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TEOMAN KESERCİOĞLU

  3. Tez No

    291134

    Batı Anadolu'da yayılış gösteren bazı Crocus L. taksonlarının çoğaltımı ve süs bitkisi olarak değerlendirilmesi üzerine araştırmalar

    Researches on propagation methods and floricultural assesments of some Crocus L. species spreading at Western Anatolia

    GÜLDEN HASPOLAT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    ZiraatEge Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. ERCAN ÖZZAMBAK

  4. Tez No

    169041

    Balıkesir ilindeki Crocus sp. türlerinin taksonomisi, morfolojisi ve anotomisi

    Taxanomy, morphology and anatomy Crocus sp. species grown in Balıkesir

    SELAMİ SELVİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    BiyolojiBalıkesir Üniversitesi

    Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. FATİH SATIL

  5. Tez No

    202844

    Murat dağında yayılış gösteren Amaryllidaceae ve Iridaceae familyalarına ait bazı geofitler üzerine morfolojik, anatomik ve ekolojik incelemeler

    Anatomical, morphological and ecological characteristics of some geophtes belong to Ameryllidaceae and Iridaceae family at the mount Murat

    NERGİZ ZİLCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    BiyolojiDumlupınar Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. SABRİ ÖZYURT

Geri Dön