Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi için Süleyman Nazif'in 'Şehidin Babası' adlı hikâyenin B2 seviyesine uyarlanması
Simplification of Süleyman Nazif's story 'Şehidin Babası' to B2 level for teaching Turkish to foreigners
- Tez No: 968528
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMEL NALÇACIGİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Her dil, belirli bir kültüre özgü düşünsel yapıları ve anlam sistemleri içerir. Dil; sanat, edebiyat, müzik ve diğer kültürel ifade biçimlerinin temelini oluşturur. Bir toplumun kültürünü ayna misali yansıtan dil, kültürdeki gelenekleri, efsaneleri, hikâyeleri, masalları ve tarihleri aktarmak için kullanılır. Toplumun geçmişiyle bağlantı kurmasına ve kültürel mirası sürdürmesine yardımcı olur. Bu sebeple yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılacak okuma metinleri diğer kültürlere, kendi kültürel değerlerimizi tanıtmak ve merak uyandırmak için kullanılmalıdır. Avrupa'da yaygın olarak yabancılara öğretilen dillerle ilgili olarak, seviyelere uygun hikâye kitaplarının mevcut olduğu ancak Türkçenin yabancılara öğretimi için bu tür seviyelere dayalı okuma materyallerinin bulunmadığı bir sorun olarak gündeme gelmiştir. Bu eksikliğin giderilmesi amacıyla, çalışmamızda yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde B2 seviyesine uygun hikâyelerin uyarlanması hedeflenmiştir. Alan yazınında ciddi şekilde hissedilen bu eksikliğin önemine dikkat çekilmiştir. Çalışmamızda, nitel araştırma desenlerinden durum çalışması modeli benimsenmiş ve hikâye türündeki yazınsal metinlerin B2 seviyesine uyarlanması konusu ele alınmıştır. Araştırmanın evrenini B2 seviyesine uyarlanabilecek Türk edebiyatı hikâyeleri oluştururken, örneklem olarak Süleyman Nazif'in Şehidin Babası adlı hikâyesi seçilmiştir. Hikâye seçiminde, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında yaşamış, hem eski hem de yeni Türk edebiyatı arasında bir köprü işlevi gören yazarın eserine yer verilmiştir. Seçilen hikâyenin olay örgüsünün ilgi çekici ve merak uyandırıcı olmasının yanı sıra,“şehitlik”kavramının Türkler için taşıdığı derin anlamı da gözler önüne serme amacı güdülmüştür. Metin uyarlama sürecinde rastlantısal olarak yapılan her türlü değişiklik, metnin bütünlüğünü ve anlamını ciddi şekilde zedeleyebilir. Bu nedenle, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılacak metinlerin, hedef kitlenin dil düzeyine uygun biçimde yeniden yapılandırılması büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda, Süleyman Nazif'in Fırak-ı Irak adlı eserinde yer alan“Şehidin Babası”başlıklı hikâye, Avrupa Dilleri Ortak Başvuru Metni ölçütleri temel alınarak; öğrencilerin dilsel yeterlikleri, dil bilgisi düzeyleri ve sözcük bilgileri göz önünde bulundurularak B2 seviyesine uygun biçimde sadeleştirilmiş ve uyarlanmıştır. Ayrıca uzman görüşleri doğrultusunda yapılan değerlendirmelerde, sadeleştirme sürecinde özgün metnin anlamsal yapısının büyük ölçüde muhafaza edildiği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Every language contains intellectual structures and systems of expression that are specific to a particular culture. Language is the basis for art, literature, music and other forms of cultural expression. Language reflects the culture of a society like a mirror and is used to convey its traditions, legends, stories, tales, fables and histories. It helps a society to connect with its past and maintain its cultural heritage. For this reason, reading materials to be used in teaching Turkish as a foreign language can be used to introduce other cultures to our own cultural values and arouse curiosity. While numerous European languages provide level-appropriate storybooks for foreign language learners, it has been noted that such graded supplementary reading materials are largely absent in the context of teaching Turkish as a foreign language. Addressing this gap, the present study aims to promote the development and adaptation of storybooks tailored specifically for B2-level learners of Turkish. The necessity of producing level-aligned narrative texts—currently underrepresented in the literature—has been underscored throughout the research. Adopting a general survey model, a type of descriptive field research, this study focuses on the adaptation of literary texts in the story genre to the B2 proficiency level. The research population consists of stories authored by Turkish writers, with Süleyman Nazif's ''Şehidin Babası'' serving as a primary example. This particular work was selected due to the author's unique historical position, living during the late Ottoman era and the formative years of the Turkish Republic, thereby representing a literary bridge between classical and modern Turkish literature.In addition to the interesting and intriguing nature of the plot in the story, it will be to reveal what the word“Martyrdom”means to Turks. Any random changes made to the text during adaptation may cause great damage to the text. Given the necessity of aligning texts with learners' language proficiency levels for effective instruction in Turkish as a foreign language, this study focused on adapting the story titled ''Şehidin Babası'' from Süleyman Nazif's Fırak-ı Irak. The adaptation was carried out in accordance with the B2 level descriptors of the Common European Framework of Reference for Languages (CEFR), taking into consideration learners' language acquisition stages, grammatical competence, and vocabulary knowledge. Furthermore, expert evaluations indicated that the semantic integrity of the original text was largely preserved throughout the simplification process.
Benzer Tezler
- Yaratıcı drama yönteminin ilkokul ikinci sınıf İngilizce dersi meyveler (Fruıts) ünitesindeki sözcük öğrenme başarısına etkisi
Effects of creative drama method on second grade primary school students' vocabulary learning achievements in English lessons
CAN ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞEGÜL BAYRAKTAR
YRD. DOÇ. DR. KAAN ZÜLFİKAR DENİZ
- Türkçenin yabancı dil olarak öğretimine yönelik hazırlanmış ders kitaplarında yer alan sosyal değerler
Social values in the lesson books for teaching Turkish as aforeign language
ELİF ERDİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN EROĞLU
- Türkçe öğrenen Somalili öğrencilerin sözlü anlatılarındaki fiil varlığı ve fiil- tamlayıcı ilişkisi üzerine bir inceleme
A study on the verb presence and verb-complement relationship in the verbal narratives of Somali students learning Turkish
HAKAN KEKLİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN EROĞLU
- Yabancı dil olarak Türkçe ve Sırpçanın öğretimine yönelik hazırlanmış ders kitaplarındaki kültürel unsurların karşılaştırmalı incelenmesi
Comparative analysis of cultural elements in textbooks prepared for teaching Turkish and Serbian as a foreign language
MAJA MİLOSAVLJEVİC
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiYabancılara Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN EROĞLU
- Dönüt verme çalışmalarının yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin yazılı anlatımlarına etkisi
The effect of feedback studies on written expressions of students learning Turkish as a foreign language
MÜNEVVER NURİYE SERPEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİYE USLU ÜSTTEN