Para arzının endojenliği tartışması: Türkiye örneği
Discussion of endogeneity of money supply: The case of Turkey
- Tez No: 98576
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NACİ CANPOLAT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 342
Özet
11 ÖZET Bu çalışmanın temel amacı para arzının endojenliği literatürünün geniş bir taramasını ve değerlendirilmesini yapmak ve bu tezi, Türkiye ekonomisinin 1986-1999 dönemi için hem kurumsal hem de ampirik olarak incelemektir. Türkiye ekonomisinde para arzının endojenliği ile ilgili olarak yapılan kurumsal analizde finansal yapıdaki değişmelerin finansal sistemin para yaratma gücünü arttırdığı, Merkez Bankası'nın kamuya verdiği krediler nedeniyle parasal tabam kontrol edemediği, sermaye hareketlerinin serbestleşmesiyle net dış varlıkların para arzını arttırdığı ve Merkez Bankası'nın gittikçe artan finansal kırılganlık nedeniyle finansal sisteme müdahale etme eğiliminin Türkiye'de para arzını endojenleştirdiği görülmüştür. Türkiye ekonomisinde para arzının endojenliğiyle ilgili olarak yapılan ampirik çalışmada Granger nedensellik testleri aracılığıyla parasal büyüklükler, gelir, kredi büyüklükleri, para çarpanları, rezerv para değişkenleri kullanılarak para arzının endojenliği araştırılmıştır. Granger nedensellik testi sonucunda dar para arzı (Mİ) ile gelir (GSMH) arasında çift yönlü, geniş kapsamlı para (M2Y) ile GSMH arasında GSMH'dan geniş kapsamlı para arzına doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Geniş kapsamlı kredi miktarı ile parasal toplamlar arasında yapılan Granger nedensellik testleri sonucunda ise dar kapsamlı para arzı ile geniş kapsamlı kredi miktarı arasında çift yönlü ve geniş kapsamlı kredi miktarından geniş kapsamlı para arzına doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Aynca, geniş kapsamlı kredi miktarı ile rezerv para arasında çift yönlü nedensellik bulgusu elde edilmiştir. Diğer yandan, ticari bankların kredi toplamları ile para çarpanları arasında yapılan Granger nedensellik test sonuçlan ticari bankaların kredi toplamı ile geniş kapsamlı para çarpanı arasında çift yönlü nedensellik ilişkisinin varlığını göstermektedir. Sonuç olarak, Türkiye'de para arzının endojenliği ilgili olarak yapılan kurumsal analizler ve Granger nedensellik test sonuçlan para arzının endojenliğini destekler mahiyettedir.
Özet (Çeviri)
Ill SUMMARY The main objective of this study is to examine and evalue the endogeneity of money and to study the endogeneity thesis of money in regard to institutional, structural and empirical analysis for the period 1986-1999 inTurkish economy. Examination of endojeneity of money supply in regard to institutional and structural analaysis of the Turkish economy shows that changes in financial structure have increased power of money creation. The Central Bank as a result of borrowing requirements of public sector hasn't controled money supply. Net foreign assets by liberalization of capital mobility have increased money supply, intervention of the Central Bank as a result of inceasing financial fragility have arisen endogeneity of money supply. By using the Turkish economy quarterly data for period 1986-1999, Granger- causality relations between monetary aggregates, income, bank lending, money multiplers and monetary base were examineted and Granger- causality tests was performed. Granger- causality evidence on relations between narrow money supply (MI) and income showed that it was bidirectional causality between them. Direction of causality between broad money supply (M2Y) and income was run from income to broad money supply. Causal relations between broad credit supply and monetary aggregates showed that it was bidirectional causality between narrow money supply and broad credit supply and unidirectional causality ran from broad credit supply to broad money supply. Additionally, Granger-causality evidence between monetary base and broad credit supply showed that it was bivariate causality between them. On the other hand, Granger-causality results between commercial bank credit supply and broad money multipler showed bivariate causality relation. As a result, institutional and empirical analyses for the Turkish economy generally support the view of the endogeneity of money supply. Changes in the credit money stok in Turkey may be attributable primarly to changes m the quantity of bank credit demanded.
Benzer Tezler
- Post keynesyen iktisatta para arzının endojenliği ve yeni keynesçi konsensusa karşı eleştiriler
Endogeneous money supply in post keynesian economics and critiques for new keynesian consensus
SELİM YOZGATLI
- Mathematica ile iktisadi zaman serilerinin spectral analizi
Spectral analysis of economic time series with mathematica
ALPASLAN AKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Ekonometriİstanbul ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ENİS SINIKSARAN
- Para arzının içselliği, etkileri, merkez bankalarının değişen rolü ve Türkiye'de gelişmeler
Endogeneity of money supply, its effects, changing role of central banks and developments in Turkey
MEHMET GÜNAL
- Para arzının belirlenmesi ve kontrolünde Merkez Bankası'nın etkinliği (1980 sonrası Türkiye deneyimi)
The Effect of the central bank at the controlling and the regulation (determining) of the money supply process
CUMA ÇATALOLUK
- Para arzının içsellik-dışsallık sorunu ve Türkiye uygulaması
Endogeniety and exogeniety problems of money supply and its application in Turkey
AHPAR MAMATKULOV