1970'li yıllarda Yeşilçam ve Türkiye'nin kültürel hayatı
Yeşilçam and the cultural life of Turkey in 1970s.
- Tez No: 100200
- Danışmanlar: PROF.DR. NİLGÜN ABİSEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Radyo-Televizyon, Sahne ve Görüntü Sanatları, Sosyal Hizmetler, Radio and Television, Performing and Visual Arts, Social Services
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 210
Özet
ÖZET Arslan, Umut Tümay, 1970'li Yıllarda Yeşilçam ve Türkiye'nin Kültürel Hayatı, Yüksek Lisans Tezi, Danışman:Prof. Dr. Nilgün Abisel, 210s. Yeşilçam Sineması'nı Türkiye'de popüler kültürü oluşturan esas unsurlardan biri olarak değerlendiren bu çalışma, Yeşilçam 'in Türkiye'nin kültürel hayatında yaşanan değişimleri ve bu değişimlerin toplumsal düzeyde nasıl karşılandığını okumak için elverişli bir zemin olduğunu savunmaktadır. Bu nedenle, çalışmada, Türkiye'nin 1970'li yıllardaki kültürel hayatı, dönemin suç, şiddet ve erkeklik temsillerini içeren dört Yeşilçam filminin çözümlenmesiyle, okunmaya çalışılmaktadır. Filmlerin toplumsal tarihle kurdukları ilişkinin bir anlamlandırma ilişkisi olduğu savına dayanan bu çalışma, bu ilişkiyi çözümleyerek filmlerdeki temsillerin dönemin toplumsal anlam haritasındaki yerlerini bulmaya çalışmaktadır. Çalışma, filmlerin toplumsal hayatın çelişkilerine, değişimlerine farklı yanıtlar getirerek bu yolla gerçekliğin inşasına katkı yaptıklarını ifade eden inşacı temsil kuramına dayanmaktadır. Buna göre, film bir anlamlandırma pratiği olarak tanımlanmakta ve filmlerin içerdikleri temsillerin çözümlenmesi yoluyla, toplumun arzularının, endişelerinin ve fantezilerinin neler olduğu ve bunların nasıl yatıştırıldığı ya da tatmin edildiği açığa çıkarılmaktadır. Bu amaçla başvurulan yapıçözücü yöntem, temsilin iki ana ekseni olan metafor ve metonimi aracılığıyla, filmlerdeki metaforik ve metonimik temsilleri görünür kılmaktadır. Böylece, hem filmlerin nasıl bir gerçeklik inşa ettikleri, hem de ideolojinin metaforlar aracılığıyla kapatmaya çalıştığı maddi bağlantıların neler olduğu gösterilmeye çalışılmaktadır. Çalışma, popüler sinemanın bir söylemsel mücadele mevziî olduğunu ve bu nedenle popüler filmlerin muhafazakar ya da radikal temsillerle gerçekliği farklı şekillerde inşa edebileceklerini vurgulamaktadır. Film çözümlemeleri yoluyla, popüler sinemanın içerebileceği iki farklı popülizm tarzı -muhafazakar ve radikal- gösterilerek, popüler sinemanın toplumsal dönüşüm talep eden hareketler için açık bir alan olduğu bir kez daha ortaya çıkarılmaktadır. Çalışmada çözümlenen dört filmden ikisi muhafazakar popülizme diğer ikisi ise radikal popülizme ait temsilleri içermektedir. Bu ayrım, kadın, şehir, fabrika ve mazlum temsillerinin, muhafazakar ve radikal popülist tarzlara ait farklı anlamlandırma stratejileriyle nasıl değiştiğini göstermektedir. Muhafazakar popülist filmler, nevrotikgüç istemini, güçlü kahraman ya da baba arzusunu ve yasalarla eril şiddet arasındaki karşıtlığı barındırırlar. Bu filmlerde, şehir, kadın ve fabrika tehditkar nesnelerdir. Buna karşılık radikal popülist filmler, insanların paylaştığı ortak sorunları öne çıkararak, insanlar arasında hiyerarşik bir ilişki yerine yatay bağlantılar kurar. Bu filmler, aynı zamanda dönemin sol hareketlerinin kültürel temsiller üzerinde yarattığı etkiyi de gösterir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Arslan, Umut Tümay, Yeşilçam and Cultural Life of Turkey in 1970s, Master's Thesis, Advisor: Prof. Dr. Nilgün Abisel, 21 Op. Considering Yeşilçam as a constitutive component of popular culture in Turkey between 1950 and 1980, this thesis argues that Yeşilçam is a convenient ground for reading changes in cultural life and responses to these changes in different historical periods. Accordingly, present study attempts to read the cultural life in 1970s through four Yeşilçam films which involve representations of crime, violence and masculinity. Assuming that the relation between movies and social history is one of sign-i-fication, the present work analyses this relation with an aim to reveal the place of cultural representations these films employed in the conceptual map of the period in question. This work rests upon constructionist approach which assumes that movies contribute to the construction of social reality as they are genuine attempts to sign-i- fy changes and contradictions in society. In accordance with the main assumption of this approach, film is considered as a practice of sign-i-fication and representations in a film are analyzed in order to disclose what the desires, anxieties and fantasies of society are and how they are tranquillized and satisfied. Using deconstruction as a strategy of film analysis, this thesis analyses metaphoric and metonymic representations, Le. two main axes of representation. The analysis of metaphoric and metonymic representations enables this study to delineate the social reality these films constructed and to reveal the material bonds shadowed by the metaphors used. Films analyzed in this work demonstrate once more that the politics of popular cinema can be constructed by both radical and conservative populism. Which is to say that popular cinema is afield open to political projects having different concerns and it is afield of social struggles between different political movements. Two of the four films (Çaresizler and Kılıç Bey) analyzed in this study are characterized by the predominance of the conservative populist representations while the other two (Babanın Oğlu and Cemil) are full of radical populist representations. On the basis of this distinction between conservative and radical populism, this study demonstrates how the representations of modern city, woman, factory and the oppressed differ in different sign-i-fying strategies of these two populisms. The conservative populist films involve a neurotic will to power, a desire to strong heroes or fathers and a contrast between law and masculine violence. These films also represent woman, factory and city as threatening objects. Radical populist films, however, construct horizontal bonds, instead of hierarchic ones, among human beings. This is achieved by indicating the social problems shared by majority. They also indicate the impact of the leftist social movements of 1970s on the cultural representations of the period.
Benzer Tezler
- Türkiye'de 2000'ler sinemasında taşraya dönüşün sosyopolitik ve kültürel söylem evrenleri
Sociopolitical and cultural discourse of returning to the provinces in cinema in Turkey after the 2000s
ZAHİDE NİHAN DOĞAN
Doktora
Türkçe
2023
Sahne ve Görüntü SanatlarıGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN TUTAL
- 'Absurd comedy and hybridity in Yeşilçam cinema: Baytan and Sunal films in the socio-political context of 1970's and 1980's Turkey'
Yeşilçam sinemasinda absürt komedi ve melezlik: 1970ler ve 1980ler Türkiye sosyopolitik bağlaminda Baytan ve Sunal filmleri'
MEHTAP ÜNLÜTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Radyo-TelevizyonYeditepe ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖZGE ERBEK KARA
- El kapılarında yeşilçam: 1970-1990 arası Türkiye'de dış göç-sinema ilişkisi
The relationship in Turkey between cinema and migration from 1970 to 1990
AYŞE TOY PAR
Doktora
Türkçe
2009
Sahne ve Görüntü SanatlarıMarmara Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA BİRYILDIZ
- 1960 – 1980 yılları arasında Türk sineması: Bölge işletmeciliğinin Türk sinemasına yansımaları
The Turkish cinema between years of 1960 – 1980: the reflections of the local administration on the Turkish cinema
AHU GÜMÜŞKEMER
Doktora
Türkçe
2018
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLİN TEREK ÜNAL
- Şerif Gören sineması
The Cinema of Şerif Gören
ALİ KARADOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnkara ÜniversitesiRadyo Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NİLGÜN ABİSEL