Türkmen Türkçesinde zaman
Tense in Turkmen Turkish
- Tez No: 100227
- Danışmanlar: PROF.DR. F. SEMA BARUTCU ÖZÖNDER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 402
Özet
401 ÖZET Türkmen Türkçesinde şimdiki zamanı gösterici merkez olarak ele aldığımızda geçmiş zaman, gelecek zaman ve şimdiki zaman olmak üzere üç mutlak zaman ortaya çıkar. Mutlak zamanlar gönderim noktası olarak şimdiki zamanı alırlarken, izafî zamanlar gönderim noktası olarak şimdiki zamanı kullanmazlar. Tamamen-izafî zamanlar yan cümlelerde bulur. Çünkü yan cümleler gönderim noktası olarak konuşma anım değil, ana fiilin çekimlenmiş olduğu fiil zamanını esas alır. Mutlak-izafî zamanlar ise, ana cümlede bulunurlar. Gönderim noktası olarak geçmişteki bir noktayı esas alırlar. Mutlak-izafî şimdiki zaman geçmişteki bu nokta ile eş zamanlı, mutlak-izafî geçmiş zaman bu noktadan önce, mutlak-izafî gelecek zaman ise bu noktadan sonradır. Zamanların birbirinin yerine kullanılmasıyla zamanlarda değişim meydana gelir. Kip ve kiplik yapılan zaman anlamı taşımaları bakımından, zaman kelimeleri gönderim noktasını değiştirerek zamanlarda değişime yol açmaları ve zamanda kesin bir yerleşim sağlamaları açısından, görünüş ve hareketin tarzı zaman ekleri ile ifade edildiğinden, söylem ise cümleler dizisini bir bütün olarak ele alarak, gönderim noktalarına ve zaman aralıklarına bir kesinlik kazandırdığından“zaman”konusu ile ilişkilidir.
Özet (Çeviri)
402 SUMMARY In Turkmen Turkish when we take present tense as deictic centre, there would be three absolute tenses: present, past and future. While the absolute tenses use the simple present tense as reference point, the relative tenses don't. Purely relative tenses found in subordinates clause. Because the subordinate clauses takes main verb as reference point, not speech time. But absolute relative tenses found in main clauses anda takes a point in the past as reference point. The absolute-relative present tense is synchronous, the absolute-relative past tense is anterior, the absolute-relative future tense is posterior to this point. Mood and modality as they are earring a time meaning, time words as they can change reference point and causes shifting of time and make certain distinction in time, aspect and actionsarten as they are representing by time affix, discourse as it makes reference points and time interval certain by taking centences series as a whole are related with tense. T.C YllXSEKi^RETtl* «WULi;
Benzer Tezler
- Irak Türkmen Türkçesinde kalıp sözler
Molded words in Iraqi Turkmen Turkish
NOOR GHAZI ELIAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜRCÜ SELCAN SAĞLIK ŞAHİN
- Türkmen Türkçesinde zarf-fiiller
Gerunds in Turkmen Turkish
EMRE TÜRKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DilbilimAnadolu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELAHİTTİN TOLKUN
- Türkmen Şair Kerim Gurbannepesov'un 'Acı Günler Süyci Günler' adlı eserinin bağlam sözlüğünün oluşturulması
Creatıng The Context Dıctıonary Of Turkmen Poet Kerım Gurbannepsov's Work Named 'Acı Günler Süyci Günler'
ARİF BAYRAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimAfyon Kocatepe ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZMİ ALAN
- Türkiye Türkçesi ve Irak Türkmen Türkçesinde çekim ekleri
Inflectional suffixes in the common Turkish and Iraqi Turkmen Turkish Language
ASAN SHARAF ABDULLAH
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimBartın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUNA BEŞEN DELİCE
- Tulum Hoca metni esasında Türkmen Türkçesinde isimler üzerine gramer çalışması
Gramer working about the Turcoman Turkish nouns on the essence of Tulum Hoca transcription
SERKAN NERGİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MEHMET FATİH KİRİŞÇİOĞLU