Geri Dön

Türkmen Türkçesinde zaman

Tense in Turkmen Turkish

  1. Tez No: 100227
  2. Yazar: ŞAHRU PİLTEN
  3. Danışmanlar: PROF.DR. F. SEMA BARUTCU ÖZÖNDER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2001
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 402

Özet

401 ÖZET Türkmen Türkçesinde şimdiki zamanı gösterici merkez olarak ele aldığımızda geçmiş zaman, gelecek zaman ve şimdiki zaman olmak üzere üç mutlak zaman ortaya çıkar. Mutlak zamanlar gönderim noktası olarak şimdiki zamanı alırlarken, izafî zamanlar gönderim noktası olarak şimdiki zamanı kullanmazlar. Tamamen-izafî zamanlar yan cümlelerde bulur. Çünkü yan cümleler gönderim noktası olarak konuşma anım değil, ana fiilin çekimlenmiş olduğu fiil zamanını esas alır. Mutlak-izafî zamanlar ise, ana cümlede bulunurlar. Gönderim noktası olarak geçmişteki bir noktayı esas alırlar. Mutlak-izafî şimdiki zaman geçmişteki bu nokta ile eş zamanlı, mutlak-izafî geçmiş zaman bu noktadan önce, mutlak-izafî gelecek zaman ise bu noktadan sonradır. Zamanların birbirinin yerine kullanılmasıyla zamanlarda değişim meydana gelir. Kip ve kiplik yapılan zaman anlamı taşımaları bakımından, zaman kelimeleri gönderim noktasını değiştirerek zamanlarda değişime yol açmaları ve zamanda kesin bir yerleşim sağlamaları açısından, görünüş ve hareketin tarzı zaman ekleri ile ifade edildiğinden, söylem ise cümleler dizisini bir bütün olarak ele alarak, gönderim noktalarına ve zaman aralıklarına bir kesinlik kazandırdığından“zaman”konusu ile ilişkilidir.

Özet (Çeviri)

402 SUMMARY In Turkmen Turkish when we take present tense as deictic centre, there would be three absolute tenses: present, past and future. While the absolute tenses use the simple present tense as reference point, the relative tenses don't. Purely relative tenses found in subordinates clause. Because the subordinate clauses takes main verb as reference point, not speech time. But absolute relative tenses found in main clauses anda takes a point in the past as reference point. The absolute-relative present tense is synchronous, the absolute-relative past tense is anterior, the absolute-relative future tense is posterior to this point. Mood and modality as they are earring a time meaning, time words as they can change reference point and causes shifting of time and make certain distinction in time, aspect and actionsarten as they are representing by time affix, discourse as it makes reference points and time interval certain by taking centences series as a whole are related with tense. T.C YllXSEKi^RETtl* «WULi;

Benzer Tezler

  1. Irak Türkmen Türkçesinde kalıp sözler

    Molded words in Iraqi Turkmen Turkish

    NOOR GHAZI ELIAS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜRCÜ SELCAN SAĞLIK ŞAHİN

  2. Türkmen Türkçesinde zarf-fiiller

    Gerunds in Turkmen Turkish

    EMRE TÜRKMEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DilbilimAnadolu Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SELAHİTTİN TOLKUN

  3. Türkmen Şair Kerim Gurbannepesov'un 'Acı Günler Süyci Günler' adlı eserinin bağlam sözlüğünün oluşturulması

    Creatıng The Context Dıctıonary Of Turkmen Poet Kerım Gurbannepsov's Work Named 'Acı Günler Süyci Günler'

    ARİF BAYRAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZMİ ALAN

  4. Türkiye Türkçesi ve Irak Türkmen Türkçesinde çekim ekleri

    Inflectional suffixes in the common Turkish and Iraqi Turkmen Turkish Language

    ASAN SHARAF ABDULLAH

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimBartın Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TUNA BEŞEN DELİCE

  5. Tulum Hoca metni esasında Türkmen Türkçesinde isimler üzerine gramer çalışması

    Gramer working about the Turcoman Turkish nouns on the essence of Tulum Hoca transcription

    SERKAN NERGİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. MEHMET FATİH KİRİŞÇİOĞLU