Geri Dön

Açık ekonomilerde istikrar politikaları: Türkiye örneği

Stabilization policies in open economies: Turkish example

  1. Tez No: 100295
  2. Yazar: PELİN ÖGE
  3. Danışmanlar: PROF.DR. ORHAN MORGİL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2001
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 156

Özet

ÖZET Tarihsel süreç içinde ekonomiler durgunluk, işsizlik, enflasyon gibi ekonomik istikrarsızlıklarla karşılaşmaktadırlar. Ekonomileri bu istenmeyen durumlardan kurtarmak için istikrar programlarının uygulanması kaçınılmaz olmaktadır. Bu çalışmada önce konu ile ilgili teorik modeller incelenmiştir. Bu çerçevede, politika aracı olarak kısa dönemli reel faiz hadlerinin kullanıldığı Taylor Modeli ele alınmıştır. Yüksek reel faizin, yüksek ve kronik enflasyonun yaşandığı ve yüksek kamu açıklarının varolduğu ekonomilerde enflasyonun düşürülmesi ve fiyat istikrarının sağlanması için tek başına etkili bir araç olmadığı görülmüştür. Svensson ve Ball, geliştirdikleri modelde açık bir ekonomide Taylor Modeli'nde bazı değişiklikler yaparak kısa dönemli reel faizlerin yanında döviz kurunu da bir politika aracı olarak kuUanmaktadırlar. Mundell-Fleming Modeli'nde sabit döviz kuru rejimi altında maliye politikasının, esnek döviz kuru rejiminde ise para politikasının daha etkili olduğu ortaya konmuştur. Türkiye'de Aralık 1999'da uygulamaya konan ve döviz kuru sabitlemesine dayanan istikrar programı başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Bu programın sonuçlarının analizinden anlaşılmıştır ki Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde döviz kurunu nominal çapa olarak alan istikrar programlan bu ülkelerin ekonomik ve politik yapılan nedeni ile başardı olamamaktadır. Gelişmekte olan ülkelerde döviz kuru politikası esas olarak rekabet gücünün ve dolayısıyla ihracatın artırılmasında ve yerli sanayiinin korunmasında kullanılmalıdır. Para arzını nominal çapa olarak alan istikrar programlarının açık ekonomilerde uygulanması zordur. Çünkü kısa vadeli sermaye giriş-çıkışlan merkez bankasının para arzını kontrolünü güçleştirmektedir. Aynca yeni finansal araçların ortaya çıkması ve finans sektöründeki hızlı büyüme sonucu para talebindeki istikrar bozulmuştur.Enflasyon hedeflemesinin uygulanabilmesi için merkez bankasının araç bağımsızlığının olması, esnek kur politikasının uygulanması, ekonominin mali baskınlık belirtileri göstermemesi gereklidir. Ayrıca gelişmekte olan ülkelerde bankacılık ve finans kesiminin sermaye ve denetiminin yetersiz olması enflasyon hedeflemesi uygulamasını güçleştirmektedir. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde enflasyon para, maliye ve yapısal düzenleme politikalarını içeren ve enflasyon hedeflemesini veya para arzı artış hızım nominal çapa olarak kullanan kapsamlı bir ekonomik istikrar programı ile kontrol altına alınabilir. Para arzı artış hızının nominal çapa olarak açık ekonomilerde kullanılması zor olmakla beraber enflasyon hedeflemesi veya para arzı artış hızım nominal çapa olarak alan istikrar programlarının uygulanması düşünülmelidir. Ancak her iki halde de istikrar programında yapısal düzenleme tedbir ve politikalarına önem verilmesi gereklidir. Aksi halde başarılı bir istikrar programının uygulanması çok güçtür.

Özet (Çeviri)

Ill SUMMARY Economies have faced instabilities such as ressesion, unemployment and inflation in historical process. To save the economies from these kind of undesirable situations the implementation of stabilization programs are unavoidable. In this paper first of all theorical models of this subject are analyzed. In this frame, Taylor Model, which is using shorth-term real interest rates as a policy tool is investigated. It has been seen that high real interest rate is not an effective tool by itself to reduce inflation and to get price stabilization in economies which have high and chronic inflation and high budget deficit. Having made some modifications in Taylor Model in an open economy, Svensson and Ball have used the exchange rate policy beside short-term interest rates as a policy tool in the model which they developed. In the Mundell-Fleming Model fiscal policy is more effective under the fixed exchange rate regime. On the other hand monetary policy is more effective under the flexible exchange rate regime. In Turkey, the stabilization program which was based on the exchange rate as nominal anchor and was implemented in December 1999 concluded unsuccessfully. By analyzing the results of this program it has been understood that in developing countries such as Turkey, because of economic and political conditions of these countries, stabilization programs that is based on the exchange rate pegging can not be successful. In developing countries exchange rate policies should be used essentially to improve competition and to protect domestic industry. In open economies stabilization programs which depend on monetary targeting is difficult. Since in open economies there are short-term capital inflows and outflows it is difficult for central banks to control the supply of money. In addition, as a resultIV of the introducing of new financial tools and the growing of financial sector, the stabilization of money demand is deteriorated. To adapt inflation targeting, central banks should have instrumental independency, flexible exchange rate policy should be implemented and economy should not indicate the fiscal dominance. In addition, in developing countries unsufficient control of banking and financial sector makes it difficult to use inflation targeting as a nominal anchor. In developing countries like Turkey, inflation can be controlled by a comprehensive economic stabilization program which includes monetary policy, fiscal policy and structural adjustment and uses inflation targeting or monetary targeting as a nominal anchor. Although in open economies monetary targeting is difficult, stabilization programs which are based on either inflation targeting or monetary targeting could be adapted. However, in each case the stabilization programs should include structural adjustment measures. Otherwise, the implementation of a successful stabilization program is very difficult.

Benzer Tezler

  1. Gelişen ülkelerde uygulanan istikrar politikaları, Türkiye 1980-1989

    Başlık çevirisi yok

    ÇİĞDEM ÇELİK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1991

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    PROF.DR. GÜLTEN KAZGAN

  2. Enflasyonla mücadelede istikrar politikaları

    Başlık çevirisi yok

    BİLGİN ORHAN ÖRGÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    EkonomiMarmara Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN ZEKAYİ ORHAN

  3. Dışa açılmada dış açık sorunu ve Türkiye örneği

    Başlık çevirisi yok

    FİGEN GEVELİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    EkonomiAnadolu Üniversitesi

    - -

  4. Cari açığın finansman kalitesi ve vergi politikalarının rolü: Türkiye örneği

    Finance quality of current account deficit and role of tax policies: Sample of Turkey

    HAKAN BAŞER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    MaliyeDokuz Eylül Üniversitesi

    Maliye Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEYNEP ARIKAN

  5. Kısa vadeli sermaye haraketlerinin ödemeler bilançosu, dış borçlar ve büyüme üzerindeki etkileri: Türkiye örneği (1990-2001)

    Başlık çevirisi yok

    SEMA SALIH HYUSEIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    EkonomiGazi Üniversitesi

    Uluslararası İktisat Bilim Dalı

    PROF. DR. TUBA ONGUN