The Lingiustic analiysis of poetry for translation purposes: Orhan Veli Kanık's Garip poems and their translations into English
Şiirin çeviri amaçlı dilbilimsel çözümlemesi: Orhan Veli Kanık'ın 'Garip' şiirleri ve İngilizce'ye çevirileri
- Tez No: 100380
- Danışmanlar: PROF.DR. AYSU ERDEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, İngiliz Dili ve Edebiyatı, Linguistics, English Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 535
Özet
in ÖZET Son yıllarda çeviribilim alanındaki çalışmaların sayısında bir artış gözlemlenmektedir. Başka alanlarda uzmanlaşmış olan bilim adamları bu alana ilgi duymuşlardır ve çeviri ile ilgili çalışmalar ortaya koymuşlardır. Bu gibi çalışmalar alanlararası bilgi, veri ve yöntem aktarımı olmasına yol açmıştır. Bu karşılıklı etkileşim, özellikle çeviri ve dilbilim alanları için geçerlidir. Tez, çeviribilim odaklı bir çalışmada dilbilimsel bir yöntem kullanarak belirli sonuçlara ulaşmayı amaçlamaktadır. Bunlar kısaca : yazınsal bir kaynak metnin biçemini ortaya koymak, (çalışmanın veri bütüncesini oluşturan yazınsal metinler Orhan Veli Kanık'ın“Garip”şiirleridir); kaynak bir metnin çevirilerini karşılaştırmalı olarak, betimleyici bir yaklaşımla incelemek (çalışmanın veri bütüncesinde kullanılan çeviriler Talat Sait Halman ve Murat Nemet-Nejat'a aittir); söz konusu olan diller ve ekinler arası örtüşüm ve ayrışımları saptamak (çalışma kapsamında söz konusu olan kaynak dil Türkçe, erek dil ise İngilizce'dir); çevirilerde kaçınılmaz olan sapmaları belirlemek ve bunları başlıklar halinde, nedenleri ile betimlemek; çevirmenlerin nerede, nasıl ve neden yorumlamaya gittiklerini saptamak; ve son olarak, çeviriyi bir bilim, beceri (zenaat), ve sanat olarak kabul eden ve bu bakış açısıyla alanı zenginleştiren bir yaklaşım ortaya koymaktır. İncelemede, biçembilim konusunda bir çok çalışmaları olan Leech ve Short'un (1981) yöntemi kullanılmıştır. Çalışma, Orhan Veli'nin“Garip”adlı eserinde yayınladığı 14 şiirini içermektedir ve söz konusu şiirler sözcüksel, sözdizimsel, söz ve anlam sanatları ve bağlam ve bağlaşıklık başlıkları altında incelemiştir. Her bir ana başlık çalışmanın inceleme bölümnde alt başlıklara ayrılmıştır. Kaynak şiirleri incelemek için kullanılan yöntem, çevirilerine de aynen uygulanmıştır ve çevirilerdeki sapmaları ve yorumları belirlemek için ayrı birer bölüm eklenmiştir.IV inceleme bölümünün verileri ışığında belirli sonuçlar/bulgular ortaya konmuştur: şairin şiirlerinde kullandığı yapılar ve şairin biçemi saptanmıştır, kullanılan yapıların etkileri belirlenmiştir, bu yapılara ilişkin çeviri sorunları incelenmiştir, bu sorunları aşmak için çevirmenler tarafından kullanılan çeviri yöntemleri betimlenmiştir, çevirilerdeki sapmalar ve nedenleri belirtilmiştir, çevirmenlerin nerelerde, nasıl ve hangi amaçlarla yorumlarını yansıttıkları konusunda genellemeye varılmıştır. Tezin bulguları çalışmanın başında ortaya konan varsayımı desteklemektedir: çeviri kavram, süreç ve ürün olarak değerlendirilmeli ve bilim, beceri (zenaat) ve sanat olarak incelenmelidir. Çalışma boyunca bu amaca yönelik olarak dilbilimsel yöntemlerin kullanımının önemi vurgulanmıştır. Çalışma bu alanda gerekli olan ve yapılacak başka çalışmalar için bir örnek oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Translation as a field of study has had a increasingly high profile in recent years. It is a field of study in which many other disciplines have legitimately expressed an interest and in which an exchange of knowledge, insights and methodologies occurs. This is especially true of the relationship between translation studies and linguistics. The purpose of this dissertation is to draw upon the knowledge, insight and methodology of linguistics in order to be able to achieve the following: to analyse the style of a source literary text ( which in this context is the“Garip”poetry of Orhan Veli Kanık); analyse translations of the source text with a descriptive perspective (the translators of the target texts are Talat Sait Halman and Murat Nemet-Nejat for the scope of the study); pinpoint areas of overlap and diffusion between the languages and the cultures concerned (the source language is Turkish and the target language is English for the scope of the study); cite areas of inevitable deviations and the reasons behind these; give examples of instances of interpretations undertaken by the translators; and last but not least evaluate an approach to translation which basis its foundation on the notion that translation is a science, a craft and an art and in this lies the richness of the discipline. The method used to analyse the source texts in the study has been taken from the linguists Leech and Short (1981). The analysis has encompassed the lexical, grammatical, figures of speech, and context and cohesion analysis, of 14 poems by Orhan Veli Kanık from his book“Garip”. Each of the areas of analysis has been further subdivided into categories. The initial method of analysis has been replicated for the translations and a further analysis of the deviations and interpretations in the translations has been added as deemed necessary by the purpose and nature of the study.VI An overview of the total of the analysis, which entailed the source poems and their translations, have led to the following findings: the structures used by the poet in the composition of his poems have been elicited, the effects of these have been evaluated, the translation problems arising from these have been cited, the translation strategies undertaken by the translators have been described, the areas of deviation have been listed, and when and where and to what effect the translators use interpretations has been generalised. The findings of the dissertation lend strong support to the hypothesis of the study- translation should be viewed separately, but inter-relatedly, as a concept, process, and product and relying on this as a science, a craft and an art. The importance of the use of linguistic methodology and insight as a foundation in approaching a literary text for any translation purpose is stressed. The dissertation may serve as an example for further research in the field, which is necessary.
Benzer Tezler
- A comparative criticism of the translations of Shakespeare's play Othello into Turkish
Shakespeare'in Othello oyunun Türkçeye çevirilerinin karşılaştırmalı eleştirisi
ERSOY GÜMÜŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
İngiliz Dili ve EdebiyatıCumhuriyet Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAKAN DEMİRÖZ
- Emevi Dönemi şarilerinden el-Kutâmî, Zu'r-Rumme, Kuseyyir Azze ve Buays el-Mucâşiî'nin şiirlerinde belağat sanatları (Teşbih, kinaye, istiare)
Poets of the Umayyed Era al-qutamş, tho al-Rummah, Kothaier Azzeh, and Boeith al-Mojasheay and the aestheic value in their poems (Tashbeh, kenaieh and esteareh)
YASEEN MHAIDI HAGLAN
Yüksek Lisans
Arapça
2022
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMED HALİL
- L'analyse semiotique des traductions de l'œuvre intitulée Les Misérables de Victor Hugo dans le contexte Turc du point de vue de la sémiotique de la traduction
Vıctor Hugo'nun Sefiller adlı romanının Türkçe çevirilerinin göstergebilimsel analizi
SERPİL ÖZBÜKER
Yüksek Lisans
Fransızca
2024
Fransız Dili ve EdebiyatıGalatasaray ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜNDÜZ ÖZTÜRK KASAR
- Belâgat ilminde ʿAlâka ve Mahmûd el-Antâkî'nin Risâletü'l-istiʿâre adlı eseri
Alāqa in the science of rhetoric and Mahmūd al-Antāqī's work titled Rīsālat al-İstiāra
AHMET ŞANVERDİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA ALP
- M. Yu. Lermontov'un eserlerinde doğu mistisizmi
Oriental mysticism in the works of M. Yu. Lermontov
FIDAN MANAFOVA ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Doğu Dilleri ve EdebiyatıKafkas ÜniversitesiSlav Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HURŞİT İSAYEV