A comparative criticism of the translations of Shakespeare's play Othello into Turkish
Shakespeare'in Othello oyunun Türkçeye çevirilerinin karşılaştırmalı eleştirisi
- Tez No: 327502
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HAKAN DEMİRÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İngiliz Dili ve Edebiyatı, English Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Translation, Literary Translation, Footnotes, Domestication, Foreignization, Poetry versus Prose, Syntactic Order, Old versus New Word Choice
- Yıl: 2012
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Çeviri esas veya kaynak metni başka bir dildeki metne dönüştürme süreci olarak tanımlanabilir. Fakat edebi çeviri diğer çeviri türlerinden farklıdır. Diğer bir deyişle edebi çeviri diğer çeviri türlerinde (yasal veya teknik çeviride) fazla bir önem taşımayan tarz, tür ve kaynak metnin kültürü açışından daha çok dikkat ister. Bu yüzden bu çalışmanın konusu olan Othello gibi bir edebi metni çevirirken, çevirmen metnin bu özelliklerine son derece dikkat etmelidir.Bu çalışmanın amacı William Shakespeare'in 16. yüzyıl trajedisi olan Othello'nun iki farklı çevirmen tarafından yapılan iki farklı çevirisini eleştirmektir. Bu çevirilerin ilki Özdemir Nutku tarafından çevrilen ve Türkiye İş Bankası Yayınları tarafından 2008'de yayımlanan Othello'dur. İkincisi ise Orhan Burian tarafından çevrilen ve Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları tarafından 1940'ların sonlarında yayınlanan Othello'dur. Fakat bu eser tekrar basılıp 2003 yılında yayımlandı. Bu iki çevirinin seçilmesinin iki temel sebebi vardır. Birinci sebep Burian'ın ve Nutku'nun çevirileri arasında yaklaşık olarak elli yıl vardır ve bu çeviri yaparken farklılıklar yaratmaktadır. İkinci sebep ise çevirmenlerin uzmanlaştığı alanlardan kaynaklanmaktadır. Burian İngiliz Edebiyatı alanında bir uzmandır ve Nutku ise drama sahneleme alanında uzmanlaşmıştır. Bu yüzden iki çeviri arasında net farklılıklar vardır. Diğer bir ifade ile, bu tezin amacı aynı eserin farklı zamanlarda farklı çevirmenler tarafından yapılan çevirilerinin kültürleme, yabancılaştırma, ekleme, sözdizimsel sıra, yeni ve eski kelime tercihi ve diğer birçok açıdan benzerlikler ve farklılıklar içerebileceğini tartışmak ve göstermektir. Bu farklılılar çevirmenler arasındaki eğitimsel, politik, kültürel ve zamansal farklılıklardan ötürüdür. Bu farklılıklar ayrıca çevirmenlerin ilgi alanlarının temel özelliklerini göstermektedir.Bir eleştiri sunabilmek için ilk bölüm teze giriş bölümüdür. Daha sonra ikinci bölüm çeviri, çevirinin farklı tanımları, çeviri süreci ve denklik sorunları ile ilgilidir. Üçüncü bölümün amacı oyun ve oyunun dönemi ile ilgili anahtar özelliklerin okuyucu tarafından anlaşılmasına yardımcı olmak için oyun, oyunun yazıldığı dönem, yazarın dönemi ve eserleri ile ilgili bilgi vermektir. Bu bölüm ayrıca çevirmenler hakkında da bilgi vermektedir. Dördüncü bölümde, Shakespeare'in Othello başlıklı oyununun iki çevirmen tarafından yapılan çevirilerinde yeralan farklı seviyelerdeki temel benzerlikler ve farklılıkları belirleyecek bir karşılaştırmalı metin analizi yapılmaktadır. Karşılaştırmalı analiz betimleyici nitelik taşımaktadır. Tezin son bölümü olan dördüncü bölüm yapılan karşılaştırmalı çalışmada toplanan bulguları bir araya getirmektedir. Bu bölümde çevirmenlerin geçmiş birikimlerinin yazınsal sistemi geliştirebilecek şekilde çeviri yapmalarına ne derece yardımcı olduğuna dikkat çekilmektedir.Anahtar Sözcükler : Çeviri, Edebi Çeviri, Dipnot, Kültürleme, Yabancılaştırma, Ekleme, Şiir ve Düz Yazı, Sözdizimsel Sıra.
Özet (Çeviri)
Translation can be defined as the process of turning an original or source text into a text in another language. However, literary translation is different from other types of translations. In other words, literary translation requires much attention to style, genre and the source language culture (SLC), which do not carry major significance in other kinds of translations (legal or technical translations). Hence while translating a literary text as the subject matter of this study Othello, the translator should pay utmost attention to all these characteristics of the text.The object of this study is to criticize two different translations of William Shakespeare?s 16th century tragedy Othello by two translators. The first one of these transalations is Othello translated by Özdemir Nutku and published by Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları in 2008. The second one is Othello translated by Orhan Burian and published by Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları in late 1940s. But it was edited and published again in 2003. There are two main reasons for choosing these two translations. The first reason is that there are almost fifty years between Burian?s and Nutku?s translations and this creates differences while translating. The second reason is due to the specialized fields of the translators. Burian is an expert of English Literature and and Nutku is specialized in staging dramas. So, there are clear differences between the two translations. In other words, the purpose of this thesis is to argue and show that translations of the same literary text by different translators at different times may have several similarities and dissimilarities in terms of domestication, foreignization, addition, syntactic order, old versus new word choice and many other aspects. These differences are due to political, educational, cultural and periodical differences of the translators. These differences also show the main characteristics of the translators? field of concentration.In order to be able to put forward a criticism, the first part is an introduction to the thesis. Then, Chapter 2 deals with the `Translation?; its different definitions, processes of translation and problems of equivalence. The purpose of Chapter 3 is to give information about the play, the age it was written and about the life and works of its author, to help readers understand the key features of both the play and its age. It also gives background information about the translators. In Chapter 4, a comparative analysis will be held to outline the basic similarities and dissimilarities of the two translations adopted by the translators on many levels in the translation of Shakespeare?s Othello. The comparative analysis is descriptive in nature. The last part of the thesis comprises the findings gathered throughout the comparative study in Chapter 4. In this part a conclusion based on the whole study has been drawn about the extent the translator?s backgrounds have been able to help them translate in a way to flourish the literary system.
Benzer Tezler
- A criticism on the translations of Shakespeare's play Ling Lear into turkish
Shakespeare'in oyunu King Lear'in Türkçe'ye çevirilerinin üzerine bir eleştiri
NESLİHAN ÇAMDERE
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesiİngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASALET ERTEN
- Tadeusz Borowski'nin Proszę Państwa do Gazu (Gaza Buyrunuz Hanımlar Beyler) adlı öyküsünün ara dilden çeviri bağlamında incelemesi
An analysis of Tadeusz Borowski's story Proszę Państwa do Gazu (This Way For The Gas Ladies and Gentlemen) in the context of secondary language
MESUT ALPARSLAN KANTAROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimAnkara ÜniversitesiSlav Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDA KÖYCÜ
- Adelbert Von Chamisso'nun 'Peter Schlemihl's Wundersame Geschicte' adlı eserinin Türkçe çevirilerine karşılaştırmalı bir bakış
A comparative evaluation of three Turkish translations of Adelbert Von Chamisso's 'Peter Schlemihl's Wundersame Geschichte'
VEYSEL LİDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Alman Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FESUN KOŞMAK
- The criticism of the translations of paul auster's city of glass
Paul Auster?ın city of glass romanının Türkçe çevirilerinin eleştirisi
NAZAN URAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
İngiliz Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesiİngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASALET ERTEN
- Translating humor: A Comparative analysis of three translations of Three Men in a Boat
Mizah çevirisi: Three Men in a Boat adlı romanın Türkçe'ye yapılan üç çevirisinin karşılaştırmalı çözümlenmesi
HARİKA KARAVİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Mütercim-TercümanlıkBoğaziçi ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM BERK ALBACHTEN