Türk mimarisinde postmodern dönemde tarihselci ve yöreselci bakış
Reglonalist and historical view in postmodern age of Turkish architecture
- Tez No: 104176
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMRA ÖGEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
ÖZET Postmodernizmle birlikte bireysel ifadeye önem veren, kullanıcı isteklerini öne çıkaran, çoğulcu bir mimari yakalamaya yönelik yaklaşımın etkili olduğu bir döneme girilmiştir. Bu çalışmada Türk mimarisinde Postmodern dönemle birlikte yeniden gündeme gelen Tarihselci ve Rejyonalist yaklaşımlar üzerine bir araştırma yapılmıştır. Bu yaklaşımı ortaya çıkaran nedenler ve Postmodernizmle ilişkisi incelenmiş, Ulusal Mimari dönemlerinin benzer yaklaşımlarını da benimseyen bir dönemin ortaya çıkmasıyla birlikte, yeni bir Ulusal Mimari dönemi tanımı getirilememesinin nedenleri sorgulanmıştır. Tezin ikinci bölümünde Postmodernizmin genel bir tanımı yapılmış, Postmodern mimarinin özellikleri incelenmiştir. Çoğulculuğa dayalı kültürel atmosfer çerçevesinde müzikten giyime, beslenme alışkanlıklarından gösteri sanatlarına, eğlence ve dinlence normlarına dek gündelik yaşamının büyük bir bölümüne etki eden Postmodernizm, Türkiye'de özellikle 1980 sonrasında yaygınlaşmıştır. Ancak bu dönem Batı Postmodernizminden farklı olarak, Modernizm'e tepki yönünden çok çeşitlilik ve çoğulculuğu besleyen yönüyle etkili olmuştur. Bu çoğulluğu hazırlayan bir çok etmenle birlikte, dönemin; kültürel çelişkilerin derinleştiği bir arayışlar dönemi olarak tanımlanması mümkündür. Üçüncü bölümde Türk Mimarisinde Postmodern dönemin Türk mimarisindeki yansımaları incelenmiştir. Popüler kültürle ilişkisi ve Postmodernizmin getirdiği söylem özgürlüğü yönünden ele alınan bu dönem özelliklerinin, mimari tutumlarda ortaya koyduğu farklılaşmalar ele alınmıştır. Bu dönemle beraber yerel ve tarihsel geçmiş, biçim aktarmaları doğrultusunda en çok kullanılan başvuru kaynaklan olmuştur. Tezin dördüncü bölümünde Postmodernizmle birlikte yaygın bir kullanım kazanan geçmişten yararlanma eğilimi ve bunun Türk mimarisindeki yansımaları incelenmiştir. Bu dönemde Türk mimarisinde geçmişten yararlanma eğilimi Postmodern dönemin çoğulculuğunu ve kültürel tüketim ihtiyacım besleyen bir araç olarak kullanılmış, Rejyonalizmin tarihselci tutumun kaynaklığında çeşitli söylemler geliştirilmiştir. Beşinci bölümde Ulusal Mimarlık dönemleri incelenmiş ve geçmişten biçim aktarmaları yapmaları yönünden Postmodern dönemle karşılaştırılmıştır. Postmodern dönemin Türk mimarisinde ulusalcı ve yerel değerleri ön plana çıkaran bir söylem ortaya koyması açısından, Ulusal Mimari dönemleri ile benzerlikler taşımaktadır. Ancak bu benzerlikler kullanılan kaynaklarla sınırlanmakta ve belirli bir mimari ideolojinin belirleniminden uzak tutumu, Ulusal bir mimari dönem tanımı getirilememesine neden olmaktadır. Tezin altıncı bölümünde Türk mimarisinde geçmişi değerlendirmeye yönelik tasarım felsefesi ortaya koyma iddiasında örnekler ve bu örneklerle birlikte vıugeliştirilen söylemler incelenmiştir. Değerlendirilen örneklerde farklı Rejyonalizm tarifleri ve söylemlerle birlikte, mimari ürünlerde çeşitlilik ve özgünlük yaratmak amacıyla tarihselci biçim aktarımlarım benimsendiği gözlemlenmektedir. Postmodernizmle birlikte her sanatçı kendi özgün dilini yaratma özgürlüğü bulmuş; bunu gerçekleştirirken herhangi bir kavramsal açıklama ya da gerekçelendirmeye ihtiyaç duymayan bir tutum benimseyebilmiştir. Bu çerçeve içerisinde tarihselci ve Rejyonalist tutum Türk Mimarisinde yaygın bir kullanıma kavuşmuştur. Bu tutumda Postmodern döneme özgü çeşitlilik ve çoğulculuk arayışı etkilidir. Herhangi bir mimari ideolojinin belirleniminden uzak olarak gerçekleşen bu yönelim, yerel ve ulusal değerlere verdiği önem açısından Ulusal Mimari dönemleriyle benzerlik göstermektedir. Ancak belirli bir mimari ideolojinin benimsenmeyişi ve tarihselciliğin kullanım amaçları açısından Türk mimarisinde farklı bir dönemi tarif etmektedir. ıx TA IttSEKttRETİM KURULU
Özet (Çeviri)
REGIONALIST AND HISTORICAL VIEW IN POSTMODERN AGE OF TURKISH ARCHITECTURE SUMMARY Together with Postmodernism, a period considering important the individual expression, giving preference the user demands, in which an approach directed to catch a pluralistic architecture is effective was entered. In this study, a research has been done for historical and Regionalistic approaches becoming a current issue again in Postmodern period of Turkish architecture. Reasons revealing this approach and their relations with Postmodernism have been reviewed, it has been interrogated the reasons why a new National Architectural period definition could not be constituted although a period accepting also similar approaches of national architectural periods has occurred. In second part of the thesis, a general definition of Postmodernism has been done, features of Postmodern architecture have been reviewed. Postmodernism affecting a great part of daily life from music to wearing, from nutrition habits to show arts and untill entertainment and resting norms in cultural atmosphere based on pluralism has been become widespread in Turkey especially after 1980. However, this period, differing from West Postmodernism, has been effective with its feature developing multi-variety and Pluralism in reaction to Modernism. Together with many reasons causing this pluralism, it is possible that the period is defined as searches period in which cultural discrepancies got deep. In third part, reflections of Postmodern period in Turkish Architecture have been reviewed. Differences occurred in architectural conditions by the features of this period taken up regarding its relation with popular culture and expression freedom that Postmodernism brought have been considered. Together with this period, regional and historical past have been the application sources mostly used from the point of view of shape quotations. In fourth parth of the thesis, tendency of benefiting from the past having a broad usage with Postmodernism and its reflections in Turkish Architecture have been reviewed. In this period, tendency of benefiting from the past in Turkish Architecture has been used as a method feeding the pluralism and cultural consumption need of Postmodern Period, various expressions have been developed in the basis of Regionalism and historical point of view. In fifth part, National Architectural periods have been reviewed and they have been compared with Postmodern period from the point of view that they make shape quotations from the past. Since Postmodern period has constituted an expression giving preference national and regional values in Turkish Architecture, it carries similarities with National Architectural periods. However these similarities have been confined by the sources used and since abehaviour has occurred far from defining a certain architectural ideology, a definition about national architecture can not be constituted. In sixth part of the thesis, examples claiming to expose a conception philosophy devoted to evaluate the past in Turkish Architecture and the expressions developed together with these examples have been reviewed. In the examples evaluated, besides different Regionalism definitions and expressions, it is observed that historical shape quotations have been adopted in order to create the variety and originality in architectural products. Together with Postmodernism, every artist has found the freedom of creating his own original language; while realizing that, he was able to adopt a behavior which doesn't need any conceptual explanation or justification. Within this frame, historical and regionalist behavior has obtained a wide usage in Turkish Architecture. In this behaviour, variety and plurality search pertaining to Postmodern period are effective. This tendency realizing as far from the constitution of any architectural ideology is similar to National Architectural Periods from the point view that it considered important regional and national values. However, it defines a different period in Turkish Architecture from the point of view that a deffinite architectural ideology is not adopted and the usage purposes of historical method. XI
Benzer Tezler
- 1950 sonrası Türk resim sanatında kavram ve biçim ilişkisi
The Relation between concept and shape in Turkish painting art post 1950's
DENİZ ÇOBANKENT
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Güzel SanatlarMarmara ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. KEMAL GÜRBÜZ
- Türk mimarisinde selvi ağacı motifi
Cypress tree motif in Turkish architecture
CEREN PERVİN GEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sanat TarihiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİYE UYSAL
- Türk mimarisinde kullanılan kubbeye geçiş elemanları; 13.yy. Anadolu Selçuklu Dönemi Konya mahalle mescitleri örneği
Transition elements into dome in Turkish architecture; 13th century Anatolian Seljuks Period example of Konya neighbourhood mosques
ŞEFİKA NUR TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MimarlıkNecmettin Erbakan ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA YALDIZ
- Türk mimarisinde cami imajı algısı: Biçim-form üzerinden bir yaklaşım
An approach related shape-form in perception of mosque image in Turkish architecture
FATMA ZEHRA SARIHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM NUMAN
- Anadolu Türk Mimarisinde tabhaneli camiler
Mosque with tabhanes in anatolian Turkish Architecture
TÜRKAN ACAR