Geri Dön

Vergi sistemlerinin optimum vergileme ilkeleri açısından değerlendirilmesi

Evaluation of tax systems accordind to the optimal taxation principles

  1. Tez No: 104999
  2. Yazar: HASAN GÜL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AHMET İNCEKARA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2001
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 374

Özet

ABSTRACT One of the main issues in public economics is the appropriate design of a tax system. Designing of a tax system is usually required to balance the various desirable attributes of taxation. such as the equity, efficiency and simplicity. Some of these attributes have been analyzed in the area of research that is commonly known as“optimal taxation”. Optimal taxation theory is a normative approach, which is based on standard tools of welfare economics. Under this approach, the government makes its choices in order to maximize“social welfare function”, which indicates the value that society places on the welfare of different individuals. The spirit of the optimal taxation theory is accepting that the efficiency costs of taxation are potentially large, and therefore it is important to focus attention on how to minimize these costs. In general, the optimal tax rules involve balancing these equity and efficiency consideration in the choice of taxes. The first aim of this study is to show the main results derived from the optimal taxation theory. Secondly, find out the effects of these theoretical findings on the tax reform studies and tax politics. Finally, evaluate the Turkish tax system regarding the theoretical results derived from the optimal taxation theory and internationally accepted taxation standards. The major results that have been derived from this theory can be classified according to the main types of taxes. As regarding the commodity taxes, on efficiency grounds, tax rates should be chosen to achieve equal proportional reductions in the demand for all commodities, so that goods with more elastic demands should be taxed at lower rates. However, on equity grounds, goods consumed more heavily by lower income groups should be taxed at lower rates. On the other hand, as regarding income taxes, on efficiency grounds, individuals who labor supply decisions are more responsive to taxes should face lower marginal tax rates. However, on equity grounds, those individuals who are making more money should face higher marginal tax rates. ÖZ Kamu ekonomisi alanındaki temel konulardan birisi uygun bir vergi sisteminin oluşturulmasıdır. Böyle bir sistem adalet, etkinlik ve basitlik gibi vergilemede arzu edilen çeşitli özelliklerin dengelenmesini gerektirir. Bu özelliklerden bazıları genellikle optimal vergileme olarak bilinen bir alanda analiz edilmektedir. Optimal vergileme teorisi, refah ekonomisinin standart araçlarını kullanan normatif bir yaklaşımdır. Bu yaklaşımda devlet seçimini, farklı bireylerin refahına toplumca verilen ağırlıkları yansıtan sosyal refah fonksiyonunu maksimum kılacak şekilde yapar. Optimal vergileme teorisinin özü, vergilemenin etkinlik kaybının potansiyel olarak yüksek ve bu sebeple de bu maliyetlerin minumuma indirilmesinin yolları üzerinde yoğunlaşmanın önemli olduğunun kabulüdür. Optimal vergileme kuralları genellikle, vergilerin seçiminde adalet ve etkinlik düşüncelerinin dengelenmesi gereğini içerir. Bu çalışmanın ilk amacı, optimal vergileme teorisinden elde edilen temel sonuçları göstermektir. İkinci olarak, bu teorik bulguların vergi reform çalışmaları ve vergi politikaları üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Son olarak da optimal vergileme teorisinden elde edilen sonuçları ve uluslararasında kabul gören vergileme standartlarını dikate alarak Türk Vergi Sistemini değerlendirmektir. Bu teoriden elde edilen temel sonuçlar ana vergi türleri itibariyle sınıflandırılabilir. Mal ve hizmetler üzerine uygulanan vergiler dikkate alındığında, etkinlik temelinde, vergi oranlarının tüm malların talebinde eşit oranlı azalmalar meydana getirecek şekilde seçilmesi gerekmektedir. Bu durum talebi daha esnek olan malların daha düşük orandan vergilendirilmesini gerektirir. Ancak adalet temelinde, düşük gelirli kimseler tarafından tüketilen malların daha düşük orandan vergilendirilmesi gerekmektedir. Diğer taraftan gelir vergisi ele alındığında, etkinlik temelinde, emek arzı kararları vergilerden daha çok etkilenen kişilere daha düşük vergi oranlan uygulamak gerekmektedir. Ancak adalet temelinde, daha fazla para kazanan kişilere daha yüksek marjinal vergi oranları uygulanmalıdır.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT One of the main issues in public economics is the appropriate design of a tax system. Designing of a tax system is usually required to balance the various desirable attributes of taxation. such as the equity, efficiency and simplicity. Some of these attributes have been analyzed in the area of research that is commonly known as“optimal taxation”. Optimal taxation theory is a normative approach, which is based on standard tools of welfare economics. Under this approach, the government makes its choices in order to maximize“social welfare function”, which indicates the value that society places on the welfare of different individuals. The spirit of the optimal taxation theory is accepting that the efficiency costs of taxation are potentially large, and therefore it is important to focus attention on how to minimize these costs. In general, the optimal tax rules involve balancing these equity and efficiency consideration in the choice of taxes. The first aim of this study is to show the main results derived from the optimal taxation theory. Secondly, find out the effects of these theoretical findings on the tax reform studies and tax politics. Finally, evaluate the Turkish tax system regarding the theoretical results derived from the optimal taxation theory and internationally accepted taxation standards. The major results that have been derived from this theory can be classified according to the main types of taxes. As regarding the commodity taxes, on efficiency grounds, tax rates should be chosen to achieve equal proportional reductions in the demand for all commodities, so that goods with more elastic demands should be taxed at lower rates. However, on equity grounds, goods consumed more heavily by lower income groups should be taxed at lower rates. On the other hand, as regarding income taxes, on efficiency grounds, individuals who labor supply decisions are more responsive to taxes should face lower marginal tax rates. However, on equity grounds, those individuals who are making more money should face higher marginal tax rates. ÖZ Kamu ekonomisi alanındaki temel konulardan birisi uygun bir vergi sisteminin oluşturulmasıdır. Böyle bir sistem adalet, etkinlik ve basitlik gibi vergilemede arzu edilen çeşitli özelliklerin dengelenmesini gerektirir. Bu özelliklerden bazıları genellikle optimal vergileme olarak bilinen bir alanda analiz edilmektedir. Optimal vergileme teorisi, refah ekonomisinin standart araçlarını kullanan normatif bir yaklaşımdır. Bu yaklaşımda devlet seçimini, farklı bireylerin refahına toplumca verilen ağırlıkları yansıtan sosyal refah fonksiyonunu maksimum kılacak şekilde yapar. Optimal vergileme teorisinin özü, vergilemenin etkinlik kaybının potansiyel olarak yüksek ve bu sebeple de bu maliyetlerin minumuma indirilmesinin yolları üzerinde yoğunlaşmanın önemli olduğunun kabulüdür. Optimal vergileme kuralları genellikle, vergilerin seçiminde adalet ve etkinlik düşüncelerinin dengelenmesi gereğini içerir. Bu çalışmanın ilk amacı, optimal vergileme teorisinden elde edilen temel sonuçları göstermektir. İkinci olarak, bu teorik bulguların vergi reform çalışmaları ve vergi politikaları üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Son olarak da optimal vergileme teorisinden elde edilen sonuçları ve uluslararasında kabul gören vergileme standartlarını dikate alarak Türk Vergi Sistemini değerlendirmektir. Bu teoriden elde edilen temel sonuçlar ana vergi türleri itibariyle sınıflandırılabilir. Mal ve hizmetler üzerine uygulanan vergiler dikkate alındığında, etkinlik temelinde, vergi oranlarının tüm malların talebinde eşit oranlı azalmalar meydana getirecek şekilde seçilmesi gerekmektedir. Bu durum talebi daha esnek olan malların daha düşük orandan vergilendirilmesini gerektirir. Ancak adalet temelinde, düşük gelirli kimseler tarafından tüketilen malların daha düşük orandan vergilendirilmesi gerekmektedir. Diğer taraftan gelir vergisi ele alındığında, etkinlik temelinde, emek arzı kararları vergilerden daha çok etkilenen kişilere daha düşük vergi oranlan uygulamak gerekmektedir. Ancak adalet temelinde, daha fazla para kazanan kişilere daha yüksek marjinal vergi oranları uygulanmalıdır.

Benzer Tezler

  1. Emergency and terminated evacuation of warehouse by dijkstra's algorithm

    Dijkstra algoritması kullanılarak acil ve sınırlandırılmış depo tahliyesi

    DENİZ DOĞA IŞIK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesi

    Geomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞAZİYE ÖZGE ATİK

  2. Adam Smith'in vergileme ilkeleri çerçevesinde vergiye gönüllü uyumun analizi: Kocaeli örneği

    Analysis of tax voluntary compliance in the framework of Adam Smith's taxing principles: The case of Kocaeli̇

    HÜSEYİN DİRİCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    MaliyeBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Maliye Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDOĞAN TEYYARE

  3. Az gelişmişlik, ekonomik kalkınma ve vergi politikası

    Başlık çevirisi yok

    DOĞAN YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1992

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    PROF.DR. İZZETTİN ÖNDER

  4. Gelişmekte olan ülkelerde kurumlar vergisi

    Başlık çevirisi yok

    AYŞEGÜL YAKAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    İktisat Bölümü

    PROF.DR. SEVİM GÖRGÜN

  5. LPG stok kaplarından farklı şartlarda gaz çıkışının incelenmesi

    The researching of gas out flow from LPG store tanks in differents conditions

    YAVUZ GÜLEÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Makine MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesi

    Makine Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HASAN HÜSEYİN ERDEM