Effects of social support and locus of control on depressive and anxiety syptoms of dialysis patients
Sosyal destek ve kontrol odağının diyaliz hastalarının kaygı ve depresif belirtileri üzerindeki etkisi
- Tez No: 105130
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TÜLİN GENÇÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: diyaliz, depresyon, kaygı, kontrol odağı, sosyal destek. vı, dialysis, depression, anxiety, locus of control, social support. IV
- Yıl: 2001
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Bu çalışmanın amacı, farklı kaynaklardan alınan sosyal desteğin ve kontrol odağının diyaliz hastalarının ve yakınlarının yaşadığı kaygı ve depresif belirtiler üzerindeki etkilerinin incelenmesidir. Çalışmaya 104 diyaliz hastası ve 17 hasta yakını katılmıştır. Katılan hasta yakım sayısının az olması nedeniyle sadece hastalardan alınan veriler değerlendirilmiştir. Sonuçlar hastaların, kullanılan ölçeklerdeki normlara göre yüksek kaygı ve depresif belirtiler yaşadığını göstermiştir. Arkadaştan ve aileden alınan sosyal desteğin depresyon ve kaygı üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu bulunmuştur. Ayrıca kontrol odağının kaygı üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu, yani dış kontrol odağı inanana sahip olanların iç kontrol odağına sahip olanlara göre daha fazla kaygı belirtileri gösterdikleri bulunmuştur. Varyans analizi sonuçlan, farklı kaynaklardan alınan sosyal desteğinve kontrol odağı değişkenlerinin depresif ve kaygı belirtileri üzerinde etkileşimini desteklemiştir. İç kontrol odağına sahip olanlarda, hem arkadaştan hem de özel bir insandan alınan sosyal desteğin düşük olması, yüksek kaygı ve depresif belirtilerle ilişkili bulunmuştur. Öte yandan, dış kontrol odağına sahip olanlarda bu iki kaynaktan gelen desteğin tutarsız olması, yani birinin düşükken diğerinin yüksek olması, kaygı ve depresif belirtilerin yüksek olması ile ilişkili bulunmuştur. Arkadaştan ve özel bir insandan alman sosyal desteğin tutarsız olması depresif belirtileri artırdığı bulunmuştur. Arkadaştan ve aileden alman sosyal desteklerde ise, tutarsızlığın iç kontrol odağına sahip olanlarda, tutarhlığınsa (her iki kaynaktan da düşük destek) dış kontrol odağına sahip olanlarda kaygıyı artırdığı gözlemlenmiştir. Çalışmanın sonuçlan literatürdeki araştırmalar çerçevesinde tartışılmış, çalışmanın smırhlıklan, gelecek çalışmalar için öneriler ve sonuçların klinik uygulamalarda nasıl kullanılabileceği verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of the present study was to examine the effects of different sources of social support and locus of control orientation on depressive and anxiety symptoms on dialysis patients and their caregivers. The participants of the study were one hundred and four dialysis patients and 17 caregivers. The statistical analyses were limited to only patients due to the low number of caregivers participated in mis study. The results showed that the patients had high anxiety and depressive symptoms according to the norms of instruments mat were used in the study. With regard to the effects of social support, only social support from iiifamily and support from friend had a main effect on anxiety and depressive symptoms. In addition, locus of control had a main effect on anxiety, which means that externals had higher anxiety symptoms than internals. The results of Analyses of Variance supported the expected interaction of different sources of social support and locus of control on depressive and anxiety symptoms. For internals, low social support from friend and significant other predicted high depressive and anxiety symptoms. Similarly they had high symptoms when support from these sources were high. On the other hand, for externals, inconsistency in terms of the support from friend and from significant other led to higher depressive symptoms. In contrast, inconsistent support from family and from friend led to higher anxiety symptoms for internals whereas low support from these sources predicted higher anxiety symptoms for externals. The results of the study were discussed within the relevant literature, limitations of the present study, directions for future studies, and clinical implications were mentioned.
Benzer Tezler
- Predictive values of stressful life events, social support and locus of control depressive symptomatology among university students
Üniversite öğrencilerindeki depresif semptomatolojinin yordanmasında stresli yaşam olaylarının, sosyal desteğin ve kontrol odağının önemi
YEŞİM ÖZLALE
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. TÜLİN GENÇÖZ
- Üniversite son sınıf öğrencilerinde işsizlik kaygısı: Psikolojik etmenler açısından bir inceleme
Unemployment worry of university last year sudents: A study about psychological factors
BAŞAK KICIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
SosyolojiAnkara ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NÜKHET MÜGE ERSOY KART
- Psikolojik belirtilerin riskli davranışlarla ilişkisinde içselleştirilmiş ve sosyal damgalanma, kontrol odağı, umut ve öz-şefkatin etkisi: Türkiye üniversite örnekleminde bir inceleme
The effect of internalized and social stigma, locus of control, hope and self-compassion on the relationship of psychological symptoms with risky behaviors: A study in a Turkish university sample
AYŞE ÖZLEM TORUNOĞLU
- The effects of social support, differentiation of self and locus of control on anxiety
Sosyal destek, benliğin ayrımlaşması ve kontrol odağının kaygı üzerindeki etkisinin araştırılması
SİNEM YAHYAOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
PsikolojiÖzyeğin ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SENEM ZEYTİNOĞLU SAYDAM
- Üniversite öğrencilerinde travma yaşantısı, stresle başa çıkma tarzları ve iç-dış kontrol odağı inancı ile riskli alkol kullanımı arasındaki ilişki
Relationship among traumatic experiences, ways of coping, internal-external locus of control beliefs and hazardous alcohol use in university students
GÖKCE GÜRDİL