Kütahya kazası Börekçiler, Ma'ruf, Hisaraltı, Paşam, Şehre Küstü mahallelerinin temettuatına dayanılarak idari, iktisadi ve sosyal yapı
The Administrative, economic and social structure of Kutahya city accordine to dividend books of the Börekçiler, Ma'ruf, Hisaraltı, Paşam and Şehre Küstü
- Tez No: 106563
- Danışmanlar: PROF. DR. MÜCTEBA İLGÜREL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 240
Özet
TÜRKÇE ÖZET Tanzimatla birlikte Osmanlı maliyesinin ıslahını ve halktan adil vergi toplanmasını sağlamak amacıyla düzenlenen temettü defterlerinden Kütahya şehrinin XIX. yüzyıldaki sosyal, ekonomik ve demografik yapısıyla ilgili önemli bilgiler elde edilmektedir. Kütahya'nın merkez mahallelerinden olan Börekçiler, Ma'ruf, Hisaraltı, Paşam ve Şehre Küstü Mahalleleri'nin 1261/1845 sayımlarına âit defterleri tezimizin konusunu teşkil etmektedir. Bu mahallelerden sadece Şehre Küstü Mahallesi'nde gayr-i müslim reaya olup, diğer mahalleler tamamen müslüman nüfustan müteşekkildir. Hâne reislerini mesleklerine göre; ticaretle uğraşanlar, taşımacılıkla uğraşanlar, zenaat sahipleri, esnaf, ziraatle uğraşanlar, görevliler, işçiler ve mesleği olmayanlar şeklinde tasnif etmek mümkündür. İncelediğimiz mahallelerin toplam geliri 121312 kuruş olup; bunun 44275 kuruşu Börekçiler, 18116 kuruşu Ma'ruf, 3074 kuruşu Hisaraltı, 20092 kuruşu Paşam ve 35755 kuruşu ise Şehre Küstü Mahallesi' ne aittir. Halktan virgü-yi mahsûsa ve öşür olmak üzere iki çeşit vergi alınmakla beraber katolik ve Ermeni reayanın yaşadığı Şehre Küstü Mahallesi'nde bunlara ek olarak cizyenin de alındığını görüyoruz. Börekçiler Mahallesi'nin toplam gelirinin yaklaşık % 16'sını, Ma'ruf Mahallesi'nin % 8'ini, Hisaraltı Mahallesi'nin % 18'ini, Paşam Mahallesi'nin % 12'sini, Şehre Küstü Mahallesi'nin ise % 17'sini devlete vergi olarak ödediği tespit edilmiştir. Tarım ve hayvancılık genellikle ailenin ihtiyaçlarını karşılayacak ölçüde yapılmakla beraber, bazı hâne reislerinin geçimlerini bu yolla temin ettikleri muhakkaktır. Ziraî toprağın mahallelere göre dağılımına baktığımızda Börekçiler Mahallesi'nde 329 dönüm, Ma'ruf Mahallesi'nde 146,5 dönüm, Hisaraltı Mahallesi'nde 16,5 dönüm, Paşam Mahallesi'nde ise 118 dönüm tarım arazisinin olduğu görülmektedir. Şehre Küstü Mahallesi'ne âit kayıtlarda ise tarımsal faaliyette bulunulduğuna ilişkin bir bilgi yoktur. Kütahya şehrinin sosyal, ekonomik ve demografik yapısıyla ilgili daha kapsamlı ve kesin sonuçların, şehre âit diğer defterler üzerinde yapılan çalışmaların tamamlanmasıyla elde edilebileceği muhakkaktır.
Özet (Çeviri)
VI SUMMARY IN ENGLISH Important information about social, economic and demographic structures of Kütahya City in 19th Century is obtained from dividend books kept in order to provide improvement of Ottoman Finance and collecting the tax from people in equitable manner together with the Tanzimar Reforms. The books, belong to 1261/1845 censuses, of some of the central quarters of Kütahya such as Börekçiler, Ma'ruf, Hisaraltı, Paşam and Şehre Küstü constitute the subject matter of our thesis. Non-muslim population settle in only Şehre Küstü Quarter amongst these quarters as well as the muslini population settle in the other quarters. It is possible to classify the householders in accordance with their professions, as traders, transporters, craftmen, artisans, agriculturists, officers, labours and non-professionals. Total income of the quarters research by us is 121312 kuruşs including 44275 kuruşs from Börekçiler; 18116 kuruşs from Ma'ruf; 3074 kuruşs from Hisaraltı; 20092 kuruşs from Paşam; and 35755 kuruşs from Şehre Küstü. It is seen that two sorts of taxes under the titles of special tax tithe are collected from the people as well as cizye is also collected, in addition to other taxes, from Şehre Küstü Quarter. It is found that Börekçiler Quarter paid as tax 16% of its income; Ma'ruf Quarter paid tax 8% of its income; Hisaraltı Quarter paid tax 18% of its income; Paşam Quarter paid tax 12% of its income; and Şehre Küstü Quarter paid tax 17% of its income. The agriculture and stock raising is generally performed in scale of adequate to requirements of the family. It is certain that some of the householders obtain their livehood in this way. Because, when we study the distribution of land to the quarters it is seen that Börekçiler Quarter has land with 329 dönüms, Ma'ruf Quarter has land with 146,5 dönüms, and Paşam Quarter has land with 118 dönüms. As for Şehre Küstü Quarter, there is no record evidencint that carry out agricultural activity. It is certain that more comprehensive and certain information about social, economic and demographic structure of Kütahya City will be able to be obtained upon comletion of the studies carried out on the other books belong to the city.
Benzer Tezler
- 1845 (h.1261) tarihli temettüât defterlerine göre hüdavendigâr eyaleti kütahya kazası armudili nahiyesine bağlı Seyeli, Aşk-ı Kara, Ürünlü, Bayramşah, Söğüt, Serviran ve Sökman köylerinin iktisâdi ve içtimaî durumu
Economic and social situatson of villages of Aşk-i Kara,Ürünlü,Bayramşah,Sögüt,Serviran and Sökman in armudili township of Kütahya county of Hüdavendigar state by tax incomes books of 1845
BÜLENT CIRIK
- 1845 (H.1261) tarihli Temetu'at defterlerine göre Hudavendigar eyaleti Kütahya kazası Tavşanlı nahiyesine bağlı Moymul, Tepecik ve Kara köylerinin iktisadi ve ictimai durumu
Economic and social status of Moymul, Tepecik and Karaköy which depends on Tavsanli district of Kutahya country In Hudavendigar state acording To the income tax books
MESUT KOCAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
TarihDumlupınar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. HASAN BASRİ KARADENİZ
- 1845 (H. 1261) tarihli Temettü'at Defterlerine göre Hüdavendigâr Eyaleti Kütahya Kazası Armudili Nahiyesine Bağlı Sobran, Evran, Bayad, Ulu, Karacaviran, İnli Köylerinin iktisâdi ve içtimâi durumu
According To The 1845 (H.1261) Book Temettü'at Hüdavendigar Kütahya Province Due To Accident Township Armudili Shape, Sobran, Evran, Bayad, Ulu, Karacaviran, Inli Economic And Social Status Of Village
MUSTAFA BALLI
- 1844- 1845 (h.1260- 1261) tarihli Temettû'ât Defterlerine göre Hüdavendigâr Eyaleti Kütahya Kazası Armudîli Nahiyesine bağlı Kırgıllı, Fındık, Sofca, Kozluca, Çobânlar ve Doğluşah köylerinin sosyal ve ekonomik durumu
According to the dated 1844-1845(1260-1261) Temettu?at Registries, socio and aconomic of Kırgıllı, Fındık, Sofca, Kozluca, Çobanlar and Doglusah Villages in Armudili region Kütahya province in Hüdavendigar state
SÜZİN TÜRKOĞLU