Geri Dön

Semantic relations among basic verbs

Basit eylemler arası anlam ilişkileri

  1. Tez No: 107058
  2. Yazar: MEHMET ONAT IŞIK
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MİNE DEMİRALP
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2001
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 72

Özet

KISA ÖZET Bu tezin amacı bir grup anlamca basit eylemin en basit eylem olan o/-'dan türetilmiş olarak görülebileceğini göstermektir. Basit eylemler aynı üye ve eklenti yapısına sahip başka bir eylemi mantıksal olarak gerektirmeyen eylemlerdir. Bu eylemler şöyle sıralanabilir: tut-, git-, götür-, işle-, işlet-, yaşa-, algıla- ve konuş-. Bu tez, yukarıda sıralanan eylemleri basit eylem o/-'dan türetmek için üç mekanizma önermektedir. Birinci mekanizma eylemin üye yapısına yeni bir üye ekler. Bu mekanizma Türkçe gibi dillerde görülen biçimbilimsel ettirgenleştirmeyi örnek alır ancak bu mekanizma anlambilimsel düzeyde işlemektedir. PromT adı verilen ikinci mekanizma eylemin bir üyesinin rolünü rol hiyerarşisinde bir üstte bulunan rolle değiştirir. PromS adı verilen üçüncü mekanizma eylemin bir üyesinin seçim sınırlamasını hiyerarşide bir üstte bulunan sınırlama ile değiştirir. Bütün basit eylemler süreli olay yapısına sahiptir. Bu süreli eylemlerden anlık olay yapısına sahip olan bazı eylemler türetilebilir. Anlık olay yapısında işaret edilen anlar, kaynak eylemin süreli olay yapısında işaret edilen sürenin başlangıç ve bitiş anlarıdır. Bu tür bir türetmeye örnek olarak yaşa- dan türetilen doğ- ve öl- eylemleri gösterilebilir. Bu çalışmada incelenen anlamca basit eylemler arasındaki ilişkiler, diğer eylemler arasında bulunan ilişkilerin araştırılmasına katklıda bulunabilir.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT The aim of this thesis is to demonstrate that a group of semantically basic verbs can be viewed as derived from the most basic verb be. The basic verbs are defined as those which do not entail any other verb with the same argument and adjunct structure. These verbs can be listed as: keep, go, take, work, run, live, perceive and speak. This thesis proposes three mechanisms to derive the verbs listed above from the basic verb be. The first mechanism adds an argument to the source verb's argument structure. The second mechanism called promT, replaces the thematic role of an argument of the source verb with a role designated to be higher on the thematic hierarchy than the original role. The third mechanism which is called promS, replaces the selectional restriction of an argument of the source verb with a restriction designated to be higher on the selectional restriction hierarchy than the original restriction. This thesis further proposes that from the set of basic verbs which all turn out to encode duration, it is possible to derive new verbs by manipulating their event structure. More specifically, it is shown that the starting and the ending points of a durational verb such as live correspond to two punctual verbs, i.e. be born and die respectively. By delineating the semantic relations among basic verbs, this thesis sorts out the nature of systematicity in verbal meaning.

Benzer Tezler

  1. Türkçede fiil sınıfları ve özellikleri

    Verb classes and properties in Turkish

    KORAY BOZANER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimHacettepe Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEVLÜT ERDEM

  2. Ortaokul matematik öğretim programındaki sayılar ve işlemler ile ilgili matematiksel kelimelerin semantik (anlambilimsel) açıdan incelenmesi

    Semantic investigation of mathematical words about numbers and operations in the secondary school mathematics curriculum

    MUHAMMET KAŞIKÇI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERKAN NARLI

  3. Learning deficits- phonological and comprehensive - associated with dyslexia

    (Üniversite Öğrencilerinde) Fonolojik ve öğrenim zaaflarının disleksi ile ilişkisi

    MASOUD NİATİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. M.YAVUZ KONCA

  4. La Comparaison des mots de relation en Français et en Turc

    Fransızca'da ve Türkçe'de cümlecikleri birbirine bağlayan anlam işlevli ögelerin karşılaştırılması

    İRFAN ERTEKİN

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2000

    Fransız Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    Fransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MÜKREMİN YAMAN