Occurence, emplacement, and origin of high-potassium volcanics in the southern part of the Afyon region
Afyon bölgesinin güney kısmındaki yüksek potasyumlu volkaniklerin oluşumu, yerleşimi ve kökeni
- Tez No: 109546
- Danışmanlar: PROF. DR. CAHİT HELVACI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 275
Özet
ÖZET Afyon volkanik compleksinin Sandıklı-Şuhut çizgisi güneyinde kalan bölgede genel olarak üç farklı kaya grubu yüzlek vermektedir. Bu kaya grupları, 1. Temelli oluşturan Toros kuşağı sedimanter kayalarından, 2. bileşimler orarak geniş komposizyon ve lav fasiyesleri sunan volkanik kayalardan, 3. volkanoklastic kayalardan ve 4, gölsel sedimanter kayalardan oluşmaktadır. Farklı volkanik aktivitenin ürünleri olan volcanik kayalar Batı Toroslarann kuzeybatısında gözlenen kaim bir seri sunan kireçtaşılan ile ardalanmalı kumtaşlan, silttaşı, kiltaşı, şeyi ve çamurtaşından oluşan yastık lav düzeyleri ve diyabaz blokları içeren sedimanter kaya topluluğunu kesmekte ve/veya örtmektedirler. Geniş alanlarda yaydım sunan üç grup volkanoklastik seri bölgede etkin olan üç farklı volkanik aktiviteyi temsil etmektedir. (1) Lösitit blok ve kınntüannca zengin Balçıkhisar volkanoklastik seri bölgerde etkin olan ilk volkanik faaliyetin ürünlerini örmektedir. (2) Oldukça geniş yaydım sunan ve birden fazla evrede oluşmuş piroklastik akmalar, kül yağmalan ile lav bloklarından meydana gelen Başören piyroklastik serisinin ilk ürünleri Balçıkhisar volkanoklastik seri tarafından kısmen örtülmektedir. Fakat, Başören piroklastik serinin ilerki aşamalarına ait piroklastik kayalar Balçıkhisar volkanoklastiklerini üzerlemektedirler. (3) Balçıkhisar volkanoklastik serisi, Başören piroklastik serisi ve gölsel ortama ait sedimanter kayalar üçüncü evre volkanik faaliyeti ayırt eden Tokluk volkanosedimanter serisi tarafindan örtülmektedir. Balçıkhisar volkanoklastik serisinin içinde yaygın olarak bulunan ve genel olarak klinopiroksen - flogopit - melanit - melilit - lösit - perovskit - ilmenit - apatitden oluşan mineral bileşimine sahip ksenolitler volkanoklastik seri için ayırtedici bir özelliğe sahiptir. vnBölgede yer alanlar gölsel sedimanlar, kireçtaşı, kiltaşı, kumtaşı ve çakdtaşı ardalanmasından oluşmaktadır ve Başören piroklastik seri ile Balçıkhisar volkanoklastik serisini örtmektedirler. Gölsel sedimanter kayalar dereceli olarak üste doğru volkanosedimanterlere geçiş sunmaktadır. Geniş olarak bileşimsel farlılıklar ve lav fasiyesleri sunan volkanik kayalar stratigrafik ilişkilerine göre olarak üç gruba ayrılmaktadır. Lösitit, tefrifonolitle ve benekli trakiandezit lavları ilk volkanik faaliyetin ürünleridir ve Balçıkhisar volkaniklastik seri tarafindan örtülmektedir. İkinci volkanik faaliyete ait ürünler kendi piroklastiklerinİ kesen ve/veya örten trakiandezitik lav dondan, subvolkanik stoklar ile yanal olarak fazla yaydım sunmayan lav akmalarından oluşmaktadır. Lamproitik dayklar-domlar ve lav akmaları bölgedeki ikinci volkanik faaliyetin ilk ürenlerinden olup Başören piroklastik serinin ilk ürünleri içine sokulmuşlardır ve lav akmalın de kısmen örtülmüşlerdir. Bölgede gözlenen lamproitik lava akmaları, Başören piroklastik serinin derki aşamasına ait piroklasikler de Balçıkhisar volkanoklastik serisine ait kayalar tarafindan örtülmüşlerdir. Bölgede etkin olan son volkanik faaliyet fonotefrit, fonolit, bazaltik trakiandeziti ve nosean içeren trakiandeziti lav dondan, dayklan ve aklamaları de temsd edilmektedir. Fonotefritlerin lava dondan ve dayklan sırasıyla Balçıkhisar volkaniklastiklerini, gölsel kireçtaşlannı ve Tokluk volkanosedimanterlerini kesmekte ve örtmektedirler. Hacimsel olarak küçük bir alan kaplayan nosean içerikli trakiandezit lav domu Balçıkhisar volkaniclastik serisini kesmekte ve kısmende örtmektedir. Jeokimyasal ve petrografik veriler kapsamında volkanik kayalar, silisçe aşındoygun, silice doygun ve silice doğun olmayan şeklinde üç ana gruba ayrılmıştır. Başören trakiandezit, nosean içerikle trakiandezit, tefrifonolit, fonolit ve lamproitler silisçe aşındoygun grupta yeraJmaktadır. Silisçe doygun olardan benekli traMandezitler de bazalitik trakiandezitler oluşturmaktadır. Fonotefrit ve lösititler silisçe doygun olmayan gruptadır. Volkanik kayalar genelde yüksek potasyumlu ve baskın bir şekilde alkalen özelliktedirler. İlksel alkalen magmanın geliştiği tektonik ortam ve kaynağı Afrika plakasının Avrupa plakası altına dalmasını takip eden aşamada meydana gelen çarpışma süreciyle ilgilidir. Bölgede yeralan potasik alkalen vuımagmanın oluşumunu açıklayan iki farklı olasılık sözkonusudur. İlk olasılık, fraksiyonal kristalleşme île değişken oranda farklı derecelerde bölümsel ergimeye uyramış tek bir kaynağın varlığıdır. İkinci olasılık iki farklı kaynağın varoluşudur. Lösitit, tefrifonolit ve fonolitleri oluşturan birinci ilksel kaynak, özümsenmiş fraksiyonal kristalizasyonun (üst kabuk malzemesinin katılması) takip ettiği bölümsel ergime süreci ile oluşmuştur. Fonotefrit, bazaltik trakiandezit ve nosean içeren bazaltik trakiandezit oluşturan ikinci kaynak ise bölümsel ergime ve özümsenmiş fraksiyonal kristalizasyonun süreci ile (pelajik sediment katılımı) veya zenginleşmiş bir kaynağın bölümsel ergimesi ile meydana gelmiştir. Balçıkhisar volkaniklastik seri içine mekanik yollarla gelmiş olan üst manto kökenli ksenolitler ve ksenokristaller potasik ve ultra potasik magmanın kaynağının manto metasomatizması olduğunu bildiren habercilerdir. ıx
Özet (Çeviri)
ÖZET Afyon volkanik compleksinin Sandıklı-Şuhut çizgisi güneyinde kalan bölgede genel olarak üç farklı kaya grubu yüzlek vermektedir. Bu kaya grupları, 1. Temelli oluşturan Toros kuşağı sedimanter kayalarından, 2. bileşimler orarak geniş komposizyon ve lav fasiyesleri sunan volkanik kayalardan, 3. volkanoklastic kayalardan ve 4, gölsel sedimanter kayalardan oluşmaktadır. Farklı volkanik aktivitenin ürünleri olan volcanik kayalar Batı Toroslarann kuzeybatısında gözlenen kaim bir seri sunan kireçtaşılan ile ardalanmalı kumtaşlan, silttaşı, kiltaşı, şeyi ve çamurtaşından oluşan yastık lav düzeyleri ve diyabaz blokları içeren sedimanter kaya topluluğunu kesmekte ve/veya örtmektedirler. Geniş alanlarda yaydım sunan üç grup volkanoklastik seri bölgede etkin olan üç farklı volkanik aktiviteyi temsil etmektedir. (1) Lösitit blok ve kınntüannca zengin Balçıkhisar volkanoklastik seri bölgerde etkin olan ilk volkanik faaliyetin ürünlerini örmektedir. (2) Oldukça geniş yaydım sunan ve birden fazla evrede oluşmuş piroklastik akmalar, kül yağmalan ile lav bloklarından meydana gelen Başören piyroklastik serisinin ilk ürünleri Balçıkhisar volkanoklastik seri tarafından kısmen örtülmektedir. Fakat, Başören piroklastik serinin ilerki aşamalarına ait piroklastik kayalar Balçıkhisar volkanoklastiklerini üzerlemektedirler. (3) Balçıkhisar volkanoklastik serisi, Başören piroklastik serisi ve gölsel ortama ait sedimanter kayalar üçüncü evre volkanik faaliyeti ayırt eden Tokluk volkanosedimanter serisi tarafindan örtülmektedir. Balçıkhisar volkanoklastik serisinin içinde yaygın olarak bulunan ve genel olarak klinopiroksen - flogopit - melanit - melilit - lösit - perovskit - ilmenit - apatitden oluşan mineral bileşimine sahip ksenolitler volkanoklastik seri için ayırtedici bir özelliğe sahiptir. vnBölgede yer alanlar gölsel sedimanlar, kireçtaşı, kiltaşı, kumtaşı ve çakdtaşı ardalanmasından oluşmaktadır ve Başören piroklastik seri ile Balçıkhisar volkanoklastik serisini örtmektedirler. Gölsel sedimanter kayalar dereceli olarak üste doğru volkanosedimanterlere geçiş sunmaktadır. Geniş olarak bileşimsel farlılıklar ve lav fasiyesleri sunan volkanik kayalar stratigrafik ilişkilerine göre olarak üç gruba ayrılmaktadır. Lösitit, tefrifonolitle ve benekli trakiandezit lavları ilk volkanik faaliyetin ürünleridir ve Balçıkhisar volkaniklastik seri tarafindan örtülmektedir. İkinci volkanik faaliyete ait ürünler kendi piroklastiklerinİ kesen ve/veya örten trakiandezitik lav dondan, subvolkanik stoklar ile yanal olarak fazla yaydım sunmayan lav akmalarından oluşmaktadır. Lamproitik dayklar-domlar ve lav akmaları bölgedeki ikinci volkanik faaliyetin ilk ürenlerinden olup Başören piroklastik serinin ilk ürünleri içine sokulmuşlardır ve lav akmalın de kısmen örtülmüşlerdir. Bölgede gözlenen lamproitik lava akmaları, Başören piroklastik serinin derki aşamasına ait piroklasikler de Balçıkhisar volkanoklastik serisine ait kayalar tarafindan örtülmüşlerdir. Bölgede etkin olan son volkanik faaliyet fonotefrit, fonolit, bazaltik trakiandeziti ve nosean içeren trakiandeziti lav dondan, dayklan ve aklamaları de temsd edilmektedir. Fonotefritlerin lava dondan ve dayklan sırasıyla Balçıkhisar volkaniklastiklerini, gölsel kireçtaşlannı ve Tokluk volkanosedimanterlerini kesmekte ve örtmektedirler. Hacimsel olarak küçük bir alan kaplayan nosean içerikli trakiandezit lav domu Balçıkhisar volkaniclastik serisini kesmekte ve kısmende örtmektedir. Jeokimyasal ve petrografik veriler kapsamında volkanik kayalar, silisçe aşındoygun, silice doygun ve silice doğun olmayan şeklinde üç ana gruba ayrılmıştır. Başören trakiandezit, nosean içerikle trakiandezit, tefrifonolit, fonolit ve lamproitler silisçe aşındoygun grupta yeraJmaktadır. Silisçe doygun olardan benekli traMandezitler de bazalitik trakiandezitler oluşturmaktadır. Fonotefrit ve lösititler silisçe doygun olmayan gruptadır. Volkanik kayalar genelde yüksek potasyumlu ve baskın bir şekilde alkalen özelliktedirler. İlksel alkalen magmanın geliştiği tektonik ortam ve kaynağı Afrika plakasının Avrupa plakası altına dalmasını takip eden aşamada meydana gelen çarpışma süreciyle ilgilidir. Bölgede yeralan potasik alkalen vuımagmanın oluşumunu açıklayan iki farklı olasılık sözkonusudur. İlk olasılık, fraksiyonal kristalleşme île değişken oranda farklı derecelerde bölümsel ergimeye uyramış tek bir kaynağın varlığıdır. İkinci olasılık iki farklı kaynağın varoluşudur. Lösitit, tefrifonolit ve fonolitleri oluşturan birinci ilksel kaynak, özümsenmiş fraksiyonal kristalizasyonun (üst kabuk malzemesinin katılması) takip ettiği bölümsel ergime süreci ile oluşmuştur. Fonotefrit, bazaltik trakiandezit ve nosean içeren bazaltik trakiandezit oluşturan ikinci kaynak ise bölümsel ergime ve özümsenmiş fraksiyonal kristalizasyonun süreci ile (pelajik sediment katılımı) veya zenginleşmiş bir kaynağın bölümsel ergimesi ile meydana gelmiştir. Balçıkhisar volkaniklastik seri içine mekanik yollarla gelmiş olan üst manto kökenli ksenolitler ve ksenokristaller potasik ve ultra potasik magmanın kaynağının manto metasomatizması olduğunu bildiren habercilerdir. ıx
Benzer Tezler
- Ulukışla havzasının geç kretase-senozoyik tektono-sedimenter gelişimi: Orta Anadolu güneyi bağlamında jeodinamik çıkarımlar
Latest cretaceous- cenozoic tectono-sedimentary evolution of the Ulukışla basin: Geodynamic implications for the South Central Anatolia
MACH HOUDOU ALIOU MAHAMIDOU
Doktora
Türkçe
2022
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRETTİN KORAL
- Ortaköy (Kumluca, Antalya) bölgesinde gözlenen hidrotermal alterasyonlar ile cevherleşmelerin, jeolojik, jeokimyasal, kökensel ve altın potansiyeli açısından incelenmesi
Investigation of the geological, geochemical origin and gold potential of mineralizations and hydrothermal alterations in the ortakoy (Kumluca, Antalya) region
NYAMSARI DANIEL GANYI
Doktora
Türkçe
2021
Jeoloji MühendisliğiAkdeniz ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA GÜRHAN YALÇIN
- Bergama-Ayvalık dolayında genç volkanizma plütonizma ilişkilerinin jeolojik ve petrolojik araştırılması
Başlık çevirisi yok
ŞAFAK ALTUNKAYNAK
Doktora
Türkçe
1996
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL YILMAZ
- Occurence, Emplacement and origin of granites in Northern part of Ödemiş-Kiraz submassif western Turkey
Başlık çevirisi yok
CÜNEYT AKAL
Yüksek Lisans
İngilizce
1993
Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAHİT HELVACI