Geri Dön

Kırım Tatar Türkçesinde anlamca kaynaşmış-deyimleşmiş birleşik fiiller ve bu fiillerin öğretimdeki yeri

The Combined verbs united in meaning idiomized in the Turkish in Kırım tatar and the location of these verbs in teaching

  1. Tez No: 110135
  2. Yazar: ARZU SEMA ERTANE BAYDAR
  3. Danışmanlar: DOÇ.DR. MUKİM SAĞIR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Türk İnkılap Tarihi, Education and Training, History of Turkish Revolution
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 824

Özet

ÖZET DOKTORA TEZİ KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE ANLAMCA KAYNAŞMIŞ-DEYİMLEŞMİŞ BİRLEŞİK FİİLLER VE BU FİİLLERİN ÖĞRETİMDEKİ YERİ Arzu Sema ERTANE BAYDAR Danışman: Doç. Dr. Mukim SAĞIR 2002 - SAYFA: XIV+809 Jüri: Doç. Dr. Mukim SAĞIR Bu çalışmada, öncelikle Kırım Türkçesinin“anlamca kaynaşmış-deyimleşmiş birleşik fiiller”yönünden ne kadar zengin olduğunu göstermeyi amaçladık. Bunun yanında, hangi fiillerin hangi isim unsurlarıyla anlamca kaynaşarak, deyimleşerek birleşik fiil kurduğunu tespit etmeye çalıştık. Tez,“Giriş”,“Birinci”,“İkinci”,“Üçüncü”,“Dördüncü”,“Beşinci Bölüm”,“İnceleme”,“Dizin”ve“Sonuç”bölümlerinden oluşmaktadır.“Giriş”bölümünde Kırım Türkleri, Kırım Türklerinin dili ve edebiyatı hakkında bilgi verildi.“Birinci Bölüm”de eğitim ile ilgili genel kavramlar üzerinde duruldu.“İkinci Bölüm'de dil gelişiminden bahsedildi. ”Üçüncü Bölüm'de araştırmanın yapılma gerekçesi, problem, problem cümlesi, alt problemler verilmeye çalışıldı ve araştırmanın temel varsayımları açıklanarak araştırmanın sınırlıkları belirtildi.“Dördüncü Bölüm'de çalışmanın yöntemi üzerinde duruldu. ”Beşinci Bölüm''de, araştırıcıların“anlamca kaynaşmış-deyimleşmiş birleşik fiiller”in birleşik fiil sınıflandırmasındaki yeri ve“anlamca kaynaşmış-deyimleşmiş birleşik fiiller”ve yapısı hakkında söyledikleri tespit edildi.“İnceleme”bölümünde 1970-2000 tarihleri arasında Kırım edebî dili ile yazılan roman, hikâye, deneme, tiyatro, anı, şiir türünde çok sayıda eser taranarak, bu eserlerde yer alan“anlamca kaynaşmış-deyimleşmiş birleşik fiiller”in bulunduğu cümleler tespit edildi. İncelenen fiillerin, genellikle, olumlu, ettirgen, edilgen ve dönüşlü şekilleri alındı. Bazı olumsuz anlam taşıyan birleşik fiiller değiştirilmedi vebunlar, olumlu yardımcı fiil bünyesinde değerlendirildi, örnek cümlelerin sonunda, alıntı yapılan eserlerin kısaltmaları, sayfa ve paragraf numaraları parantez içinde gösterildi. Fişleme sırasında eserlerin imlâsına dikkat edildi. Ayrıca, bu tür birleşik fiillerin, hangi isim ve fiil unsurlarından meydana geldiği tespit edildi. İsim unsuru,“özne, nesne yer tamlayıcısı ve zarf' görevlerini üstlenmektedir. İsim ve fiil unsurlarından bazen biri, bazen de ikisi temel anlamlarının dışında kullanılmaktadır. ”Dizin“ bölümünde ise, tespit ettiğimiz ”anlamca kaynaşmış-deyimleşmiş birleşik fiillerin alfabetik listesi ile bu fiillerin taşıdıkları isim unsurunun sayısına göre alfabetik listesi bulunmaktadır.“Sonuç”bölümünde, araştırmamızda vardığımız sonuçlar maddelendi. Çalışmanın sonunda da, doğrudan ya da dolaylı olarak faydalandığımız“Kaynaklar”a yer verildi.

Özet (Çeviri)

VII ABSTRACT Ph. D. THESIS THE COMBINED VERBS UNITED IN MEANING IDIOMIZED IN THE TURKISH IN KIRIM TATAR AND THE LOCATION OF THESE VERBS IN TEACHING Arzu Sema ERTANE BAYDAR Counselor: Doç. Dr. Mukim SA?IR 2002 - PAGE: XIV+809 Jurv: Assoc. Prof. Dr. Mukim SA?IR We mostly aimed to show that Turkish in Kırım is so rich in“the combined verbs united in meaning idiomized.”Beside tihs we tried to fixs which verbs uniting, idiomizing in meaning form united verbs with which noun compozents. The thesis consists of“Introduction”,“First”,“Second”,“Third”,“Fourth”and“Fifth Parts”,“Research”,“Index”and“result”parts. Information about the language and the literature of the Turkish in Kırım was given in“Introduction”. General conceptions about education were mentioned in“First Part.”Progress of the language was told in“Second part”. The justification of this study, problem, problem sentence, subproblems were tried to be told and explaining main suppositions of the research frontiers of research were fixed in Third Part“. The methots of the study were insisted on in ”Fourth Part“. The place of researchers in combined verb classification of ”the combined verbs united in meaning idiomized“ and their statements about ”the combined verbs united in meaning idiomized“ and their structures were fixed in ”Fifth Part“. A lot of achievements such as novels, stories, essay, theatres, memory poes written in Kırım literary language between 1970-2000 years searched and the sentences which contain ”united in meaning idiomized“ were fixed in ”research part“. Generally positive, active, passive and reflexive forms of the searched verbs were taken.VIII Some combined verbs containing negative meaning were not changed and these were appreciated such auxiliary verb. Abridgments of borrowed achievements, page and paragraphs were showe in brackets at the end of the sentences. On dictations of the achievements were attention during making the card index, in addition these kind of verbs were fixed that which noun and verbcomponents they were born form. Noun component claims ”subject, object, determinative of place and adverb“ functions. The noun and verb components sometimes one of them or sometimes both of them are used out of their basic meanings. There is an alphabetical list of fixed ”combined verbs united in meaning idiomized and an alphabetical list that prepared according to noun components borne by those verbs in“Index”. The research results were ranged in“Result”part. And at the end of our study given place for the“Sources”we direct or indirect used.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    144962

    Kırım-Tatar Türkçesinde cümle bağlayıcıları

    Başlık çevirisi yok

    İHSAN AKSEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    DilbilimGazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GÜZİN TURAL

  2. Tez No

    794777

    Çağdaş Kıpçak Türkçesinde dil bilgilik ses olayları

    Grammatical phonology in Contemporary Kipchak Turkish

    FERHAT BEKTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDAL ŞAHİN

  3. Tez No

    460607

    Tatar Türkçesinde fiillerin istemi

    Valency of verbs in Tatar Turkish

    NESLİHAN YILMAZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    DilbilimOrdu Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NUH DOĞAN

  4. Tez No

    813031

    Rumeli Türk ağızlarının komşu dilleri

    Neighbouring languages of Rumelian Turkish dialects

    RAZİYE AYŞENUR YALÇIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimUşak Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALPAY İĞCİ

  5. Tez No

    671931

    Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük'ündeki Türkçe kökenli kelimeler üzerine bir inceleme: Ö maddesi örneği

    An examination about Turkish origined words in the Turkish dictionary of Turkish Language Institution: Ö item example

    NERMİN YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUHAMMED EMİN YILDIZLI

Geri Dön