Turkish to Crimean Tatar machine translation system
Türkçe'den Kırım Tatarca'ya otomatik çeviri sistemi
- Tez No: 112551
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. İLYAS ÇİÇEKLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Doğal Dil İşleme, Otomatik Çeviri, Türkçe, Kırımtatarca, Tatarca, Türk Dilleri IV, Natural Language Processing, Machine Translation, Turkish, Turkic Languages, Crimean Tatar
- Yıl: 2001
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
- Enstitü: Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
ÖZET TÜRKÇE'DEN KIRIMTATARCA'YA OTOMATİK ÇEVİRİ SİSTEMİ Kemal Altıntaş Bilgisayar Mühendisliği, Yüksek Lisans Tez Yöneticisi: Yrd. Doç. Dr. İlyas Çiçekli Temmuz, 2001 Bilgisayarın keşfinden beri otomatik çeviri işlemi insanların ilgisini çekmiştir. Bu konuda bugüne kadar yapılan araştırmaların çoğu İngilizce ve Fransızca gibi Batı Dilleri üzerinde yapılmış, Türkçe ve Türk dilleri sahnenin dışında kalmıştır. Yakın diller arasındaki otomatik çeviri işlemi birbiriyle ilişkisi olmayan diller arasındaki çeviri işleminden daha kolaydır. Gramer ve kelime hazinelerinin önemli bir kısmı ortak olduğundan, yakın diller arasında çeviri yapacak bir sistem geliştirmek daha az çabayla mümkün olabilir. Yakın diller arasında tercüme yapmak için sınırlı tercüme kuralları ve karşılıklı sözlükler tarafından desteklenecek bir biçimbirimsel çözümleme çoğu zaman yeterli olacaktır. Genelde bir anlam çözümlemesine gerek olmayabilir. Bu tezde Türkçe ve Kırımtatarca arasında tercüme için sonlu durumlu teknikler kullanan bir otomatik çeviri sistemi anlatılmaktadır. Türkçe ve Kırımtatarca arasında geliştirilen otomatik çeviri sistemimizin yakın diller arasında geliştirilecek sistemlere bir model teşkil edeceğini ummaktayız. Geliştirdiğimiz sistem Türkçe bir cümleyi alıp biçimbirmsel olarak çözümlemekte, gramer yapılarını ve çevirisi duruma bağlı olan sözcükleri çevirmekte, kökleri çevirmekte ve son olarak da Kırımtatarca cümleyi biçimbirimsel olarak üretmektedir. Üretilen cümlelerden en az biri çoğu zaman girdi olarak alınan cümlenin doğru bir tercümesi olmaktadır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT TURKISH TO CRIMEAN TATAR MACHINE TRANSLATION SYSTEM Kemal Altıntaş MS in Computer Engineering Supervisor: Asst.Prof.Ilyas Cicekli July, 2001 Machine translation has always been interesting to people since the invention of computers. Most of the research has been conducted on western languages such as English and French, and Turkish and Turkic languages have been left out of the scene. Machine translation between closely related languages is easier than between language pairs that are not related with each other. Having many parts of their grammars and vocabularies in common reduces the amount of effort needed to develop a translation system between related languages. A translation system that makes a morphological analysis supported by simpler translation rules and context dependent bilingual dictionaries would suffice most of the time. Usually a semantic analysis may not be needed. This thesis presents a machine translation system from Turkish to Crimean Tatar that uses finite state techniques for the translation process. By developing a machine translation system between Turkish and Crimean Tatar, we propose a sample model for translation between close pairs of languages. The system we developed takes a Turkish sentence, analyses all the words morphologically, translates the grammatical and context dependent structures, translates the root words and finally morphologically generates the Crimean Tatar text. Most of the time, at least one of the outputs is a true translation of the input sentence.
Benzer Tezler
- Kırım Tatarcasının biçimbilimsel çözümlemesi ve Kırım Tatarcası-Türkçe biçimbilimsel makina çevirisi sistemi
A morphological analysis of Crimean Tatar and a Crimean Tatar-Turkish morphological machine translation system
TUĞBA ŞANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ATAKAN KURT
- Kıpçak Türkçesinden Kırım Tatarcasına anlam değişmeleri
The events of meaning from Kipchak Turkish to Crimean Tatar
ELMAZ RUSTEMOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. VEDAT KARTALCIK
- Türkiye Türkçesi ve Kırım Tatarcasında kip
Modals in Turkish and crimean Tatar
REŞİDE GÜRSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
DilbilimAnkara ÜniversitesiTürkçenin Eğitimi ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SABRİ KOÇ
- Türkiye Türkçesi ve Kırım Tatarcasında zaman
The Tenses in Crimean Tatar and Turkish
AYDAN ERYİĞİT UMUNÇ
- Ayder Osman'ın 'Bizim Gemimiz', 'Yıllar ve Dostlar', 'Biz Bir Dünyada Yaşaymız' ve 'Demircinin Teklifi' isimli hikâyelerinin incelenmesi
Review of the stories named 'Bizim Gemimiz', 'Yıllar ve Dostlar', 'Biz Bir Dünyada Yaşaymız' and 'Demircinin Teklifi' by Ayder Osman
SERKAN AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. ZÜHAL YÜKSEL