Geri Dön

Removal of boron from wastewater of geothermal power plant by ion exchange

Jeotermal atık sulardaki bor'un iyon değiştirme yöntemiyle uzaklaştırılması

  1. Tez No: 120316
  2. Yazar: SÜNDÜZ YAMAÇ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÜMRAN YÜKSEL, PROF. DR. NALAN KABAY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Kimya, Chemistry
  6. Anahtar Kelimeler: Bor, îyon Değiştirme, Bor' a Seçimli Şelatlayıcı Reçineler, Jeotermal Atık Su, Boron, Ion Exchange, Selective Chelating Resins, Geothermal Wastewater
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Analitik Kimya Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 107

Özet

JEOTERMAL ATIK SULARDAKİ BOR'UN İYON DERİŞTİRME YÖNTEMİYLE UZAKLASTQULMASI Sündüz YAMAÇ Yüksek Lisans Tezi, Kimya Bölümü Tez Danışmanları : Prof. Dr. Ümran YÜKSEL (Kimya Böl.) : Prof. Dr. Nalan KABAY (Kimya Müh.Böl.) Eylül 2002, 91 sayfa ÖZET Jeotermal enerji; yeryüzünün kilometrelerce aranda yer kabuğunun sahip olduğu enerjinin etkisi ile ısınan ve normal yeraltı ve yeryüzü sularına oranla daha fazla çözünmüş madde içeren sıcak su ve buharın taşıdığı enerji olarak tanımlanır. Denizli-Kızıldere jeotermal alanında bulunan 17.5 MV gücündeki jeotermal santral Türkiye'nin ilk jeotermal santralidir. Jeotermal santralden çıkan atık suyun bor derişimi 18-20 mg B/L aralığında olup, söz konusu atık su yaklaşık 1500 ton/saat debi ile Büyük Menderes nehrine akıtılmaktadır. Tarım alanlarında sulama suyu olarak kullanılan nehir suyunun bor derişimi jeotermal atık su ile karışınca artar. Sulama sularında izin verilen bor derişimi 1 mg B/L' dir. Bu çalışmada; Denizli-Kızıldere jeotermal atık suyundan bor giderilmesi, N-glukamin gruplarım taşıyan şelat yapıcı iyon değiştirici reçine Diaion CRB 02 kullanılarak, laboratuarda ve jeotermal arazide kurulan pilot tesiste araştırılmıştır. Laboratuar çalışmalarında Diaion CRB 02 reçinesinin bor giderimini etkileyen koşullar (pH, reçine miktarı, kolon akış hızı) incelenmiştir. LaboratuarVI çalışmaları kesikli ve sürekli işlemlerden oluşmaktadır. Bor giderilmesinde optimum reçine miktarı ve pH' ın etkileri kesikli yöntem ile incelenmiştir. Kesikli denemeler hem model (100 mg B/L) çözeltiler hem de Kızıldere jeotermal sahasından temin edilen bor içeriği 18-20 mg/L olan atik sularla gerçekleştirilmiştir. Sürekli denemelerde ise sadece borlu atik sular kullanılmıştır. Reçine üzerinde tutulan bor, 5% H2SO4 çözeltisi ile reçineden sıyrılmıştır. Diaion CRB02 reçinesi, Kızıldere jeotermal sahasında kurulan pilot tesiste, 75-80°C sıcaklıktaki jeotermal atık sudan sürekli yöntem ile bor giderilmesi için kullanılmıştır. Kızıldere jeotermal sahasında kurulan pilot tesiste 10 adet geri döngü çalışması gerçekleştirilmiştir. Bir geri döngü çemberi bor tutma-yıkama- sıyırma-yıkama-rejenerasyon-yıkama basamaklarından oluşmuştur. Reçinenin salıverme kapasitesinde 2. döngüye gidildiğinde belirgin bir azalma olurken, bunu izleyen döngülerde kapasitedeki kaybın daha az olduğu gözlenmiştir. 7.döngü ile 10. döngü arasında salıverme süresinin hemen hemen sabit kaldığı görülmüştür.

Özet (Çeviri)

VII REMOVAL OF BORON FROM WASTEWATER OF GEOTHERMAL POWER PLANT BY ION EXCHANGE Sündfiz YAMAÇ MSc Thesis In Chemistry Supervisors: Prof. Dr. Ümran YÜKSEL (Chemistry Dept.) Prof. Dr. Nalan KABAY (Chem.Engng.Dept.) September 2002, 91 pages ABSTRACT Geothermal energy is described as the energy carried by steam and hot water which is heated with the effect of energy of the earth's crust under the kilometers of the surface and which contains much more dissolved matters compared to the surface and underground waters. The geothermal power plant installed in the Demzli-Kizildere geothermal field is the first geothermal power plant in Turkey. The concentration of boron in geothermal wastewater which is disposed away from the geothermal plant is in the range 18-20 mg B/L and this water discharged into the B. Menderes River at a flow rate of 1500 tons/h. The boron concentration in B. Menderes River used for irrigation in agricultural areas increases when the river water is mixed with the geothermal wastewater. The permitted concentration of boron in the irrigation waters is lmg B/L. In this study, removal of boron from geothermal wastewaters was investigated in the laboratory and in the pilot plant established in geothermal field using chelating ion exchange resins Diaion CRB 02 containing N-Glucamine groups.vm In the laboratory tests, the parameters influencing boron removal (pH, amount of resin, flow rate) were investigated. Laboratory-scale studies included batch and column studies. The effect of optimum amount of resin and pH on boron removal was investigated by batch method. Batch tests were carried out using both model solutions (100 mg B/L) and wastewater, which contains boron 18-20 mg/L and obtained from Kizddere geothermal field. In the case of column studies, only wastewater containing boron has been employed. Boron loaded on the resin was eluted from the resin with 5 % H2SO4 solution. The resin Diaion CRB 02 was used in the pilot-plant established in Kızıldere geothermal field for the removal of boron from geothermal brine at 75- 80°C by a column method. A recycle test with 10 cycles has been performed in the pilot-plant in Kızıldere geothermal field. The recycle test is based on 10 successive sorption-washmg-elution-washmg-regeneration-washing cycles. Although a certain decrease in the breakthrough capacity of the resin was observed when arrived Cycle 2 from Cycle 1, the capacity loss was less in the following cycles. Also, it was obtained that the breakthrough time remained constant between Cycle 7 to Cycle 10.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    134601

    Removal and recovery of boron from wastewater of geothermal power plant by selective ion exchange resins

    Borun jeotermal güç santrali atık sularından bora seçimli iyon değiştirici reçinelerle giderilmesi ve geri kazanımı

    İDİL YILMAZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2003

    Kimya MühendisliğiEge Üniversitesi

    Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NALAN KABAY

  2. Tez No

    77256

    Removal of boron from geothermel brines of Kzıldere by means of co-precipitation and ion exchange methods

    Kızıldere jeotermal suyundan borun birlikte çöktürme ve iyon değiştirme yöntemleri kullanılarak uzaklaştırılması

    MEBRURE BADRUK

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    1998

    Maden Mühendisliği ve MadencilikDokuz Eylül Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÜNER İPEKOĞLU

  3. Tez No

    630910

    Investigation of bioelectrochemical treatment efficiency for removal of boron from geothermal waters

    Jeotermal sulardan bor gideriminde biyoelektrokimyasal arıtma veriminin incelenmesi

    AYŞEGÜL YAĞMUR GÖREN KARA

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Çevre Mühendisliğiİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HATİCE ESER ÖKTEN

    PROF. DR. ALPER BABA

  4. Tez No

    120327

    Removal of boron from aqueous solutions by using chelating ion exchange resins

    Sulu çözeltilerden bor'un şelatlayıcı iyon değiştiricilerle giderilmesi

    SABA SAMATYA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2002

    KimyaEge Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. NALAN KABAY

    PROF.DR. ÜMRAN YÜKSEL

  5. Tez No

    291071

    Recycle study of ion exchange-membrane filtration hybrid process for boron removal from geothermal water

    Jeotermal sudan bor giderimi için iyon değiştirme-membran filtrasyon hibrit yönteminin geri dönüşümlü kullanımı

    DUYGU YAPICI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    KimyaEge Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NALAN KABAY

    PROF. DR. ÜMRAN YÜKSEL

Geri Dön