Türk İş Hukukunda kapsam dışı personel
Personnel out of scope in Turkish Labor Law
- Tez No: 120681
- Danışmanlar: PROF. DR. HAMDİ MOLLAMAHMUTOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Law, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
TÜRK İŞ HUKUKUNDA KAPSAM DIŞI PERSONEL (ÖZET) Anayasa' nın“Toplu İş Sözleşmesi”başlığı altındaki 53 üncü maddesi, işçilerin ve işverenlerin, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma koşullarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahip olduklarını belirtmiştir. 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu' nun 2 nci maddesine göre, toplu iş sözleşmesi hizmet akdinin yapılması, muhtevası ve sona ermesi ile ilgili hususları düzenlemek üzere, işçi sendikasıyla işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren arasında yapılan bir sözleşmedir. Kural olarak imzalanan bir toplu iş sözleşmesinden, sözleşme kapsamında bulunan işyeri veya işyerlerinde çalışan taraf sendika iyesi işçiler yaralanırlar. Taraf sendika üyesi olmayan işçiler ise, ya taraf işçi sendikasına dayanışma aidatı ödemek suretiyle ya da taraf işçi sendikasının yazılı muvafakati ile toplu iş sözleşmesinden yaralanırlar. Toplu iş sözleşmelerinin uygulanmaya başlandığı ilk yıllardan beri, işyerindeki bazı işçileri toplu iş sözleşmesinin kapsamı dışında bırakılmışlardır. Kapsam dışı personel olarak adlandırdığımız bu işçiler, genellikle işverene yakın, hatta işveren vekili durumunda olan müdür, ustabaşı, kalfa, büro personeli ve buna benzer görevlerde çalışan personeldir. Bu işçiler, ister taraf sendika üyesi olsun ister olmasın, yapılan toplu iş sözleşmesinin parasal haklarından hiçbir şekilde yararlanamamaktadırlar. Bu durum, özellikle taraf sendika üyesi olan işçiler açısından bir uyuşmazlık meydana getirmekte ve yargı kararlarına konu olmaktadır. Yargıtay, tarafların bir kısım personeli, toplu iş sözleşmesi kapsamı dışında bırakma hakları olduklarını ve bu personelin hiçbir şekilde toplu iş sözleşmesinden yararlanamayacaklarını kabul etmektedir. Doktrinde de Yargıtayın görüşünü paylaşanlarca toplu iş sözleşmesinin özerkliği ve erkiuyarınca tarafların bir kısım personeli kapsam dışı bırakabilecekleri, ancak burada objektif olunması gerektiği belirtilerek, bu tür sözleşme hükümlerinin geçerli olduğu ileri sürülmüştür. Doktrindeki, toplu iş sözleşmelerine bir kısım işçiyi kapsam dışı bırakan sözleşme hükümleri konulmasının hukuka aykırı olduğu ve bu nedenle geçersiz olduğu yönündeki diğer görüş sahiplerine göre ise, bu tür düzenlemelerin Anayasa' nın 53 üncü maddesindeki tüm işçilere tanınan toplu sözleşme hakkına ve 2821 Sayılı Sendikalar Kanunu' nun 33 üncü maddesinde düzenlenen sendikal eşitliğe aykırı olduğu ileri sürülmektedir. Diğer bir görüşe göre ise, hukuka aykırılığı oluşturan kapsam dışı bırakılan işçinin muvafakatinin alınmamasıdır. Eğer işçi kapsam dışı bırakılmaya muvafakat ediyorsa hukuka aykırılık söz konusu olmayacaktır. Kapsam dışı kalan personel, toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili işçi sendikasının tespitindeki çoğunluk hesabında, grev oylamasının yapılmasını sağlayacak dörtte bir oranın hesabında ve oylama sonucunu belirleyecek salt çoğunluğun hesabında dikkate alınabileceklerdir. Ayrıca kapsam dışı kalan personel, toplu iş sözleşmesinin paraya ilişkin hükümleri haricinde, işin sevk ve dağıtımına, işçinin mesleki ilerlemesine, disiplin hükümlerine, diğer çalışma koşullarına ve çalıştırmaya son vermeye ilişkin hükümlerinden yararlanabileceklerdir. Toplu iş sözleşmesi taraflarınca toplu iş sözleşmesinin kapsamı dışında bırakılan işçi, eşit davranma ilkesine aykırılık halinde başvurulabilecek yollardan yararlanarak işvereni bazen bir davranışıyla bazen de ona karşı açacağı bir dava ile eşit davranmaya zorlayabilir.
Özet (Çeviri)
PERSONNEL OUT OF SCOPE IN TURKISH LABOR LAW (ABSTRACT) Article 53 of the Constitution under the heading“Collective Labor Contract”indicates that the workers and the employers have the right of executing collective labor contracts in order to arrange their economical and social conditions and working conditions mutually. In accordance with article 2 of the Law on Collective Labor Contract Strike and Lock-out Law numbered 2822, collective labor contract is a contract made for arranging the matters relating to the execution of the service contract, its content and termination, between the workers' union and employers' union or an employer, who is not a member of a union. This collective labor agreement is made use by the workers, who are members of the union and working at the workplace or workplaces included in the scope of the contract. The workers, who are not members of the union make use of the collective labor contract either by paying a solidarity fee to the labor union or with the written consent of the labor union. Since the first years of application of collective labor contracts, some workers of the workplaces are kept out of the scope of the collective labor contracts. These workers, who we name as workers out of the scope, are generally the directors, foremen, experienced apprentice workmen, office personnel and personnel employed in similar duties, who have close relationships with the employer, and even who are deputies of the employer. These employees, regardless of their being members of the union, can not make use of the monetary rights provided with the collective labor contract signed. This condition causes a dispute especially among the employees, who are members of the union and becomes subject to jurisdiction. Supreme Court accepts that the parties have the right of keeping some personnel out of the scope of collective labor contract and this personnel may not make use90 of the collective labor contract in any way. Also in the doctrine, it is claimed that the parties have the right of keeping some personnel out of the scope in accordance with the autonomy and power of the collective labor contract, but objectivity should be provided at that point, and that this type of contractual provisions were valid. In accordance with the people on the opposite side of the doctrine, claiming that contractual provisions keeping some employees out of the scope were illegal and hence invalid, it is set forth that this type of arrangements are in violation of the collective labor contract right given to all employees in Article 53 of the Constitution and of the union equality arranged in article 33 of the Law on Trade Unions Numbered 2831. In accordance with another opinion, it is the failure in taking the consent of the employee, which constitutes the violation of law. In case, the employee gives his/her consent for being kept out of the scope, no illegality will occur. Personnel kept out of the scope may be taken into account in the calculation of the majority in the determination of the employee union authorized for entering into a collective labor contract, in the calculation of the pure majority, which will determine the result of the voting and in the calculation of one forth that will provide for voting the strike. Furthermore, the personnel kept out of the scope will be able to make use of the provisions relating to the assignment and distribution of the work, professional improvement of the employee, disciplinary provisions and other work conditions and of the provisions relating to the termination of employment. The employee kept out of the scope of the collective labor contract by the parties of the collective labor contract may force the employer for acting equally either with an act of him/her or a suit that he/she may bring against the employer, making use of legal ways that may be applied for in case of violation of the principle of acting equal.
Benzer Tezler
- Türk İş Hukukunda kapsam dışı personel
Personnel out of scope In Turkish Labor Law
MURAT KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriMarmara ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ RIZA OKUR
- Türk İş Hukukunda askeri işyerleri
Military installation in Labor Law
ERKAN İNCİRCİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
HukukGazi ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMDİ MOLLAMAHMUTOĞLU
- Toplu iş sözleşmesinin uygulma alanı
Başlık çevirisi yok
İSMAİL EKİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
HukukGazi ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HAMDİ MOLLAMAHMUTOĞLU
- Türk Hukuku'nda toplu iş sözleşmesi kavramı ve toplu iş sözleşmesinden yararlanma
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA KILIÇOĞLU
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türk Hukukunda özel hayat ve korunması
Başlık çevirisi yok
MİNE KAYA