Geri Dön

Türkiye Türkçesinde parçalar üstü sesbirimler

Suprasegmental phonemes in Turkish which is spoken in Turkey

  1. Tez No: 122145
  2. Yazar: İMDAT DEMİR
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ERDOĞAN BOZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 121

Özet

Çalışmada, Türkiye Türkçesinde parçalar üstü sesbirimlerin ne kadar etkili olduğu, anlam ayırt edici olup-olmadığı incelenmiştir. Parçalar üstü sesbirimler, dilbilimde görevsel ses biliminin konusuna girer. Konuşma dilinde etkin olan parçalar üstü sesbirimlerden sadece durak yazı dilinde işaretlerle gösterilebilmektedir. Vurgu; ekte ve kelimede anlam ayırt edici, söz diziminde odak belirleyici olabilmektedir. Vurgu, yer adı/ tür adı ayrımında etkilidir. Süre, uzunluk-kısalık ilişkisine göre belirlenir. Günümüz Türkiye Türkçesinde uzun ünlü tamamen yoktur denilemez. Sınırlı olarak kullanıldığı yerler vardır. Ton heceye özgüdür. Türkiye Türkçesinde anlam ayırt edici bir sesbirim olarak kullanılmaz. Ton, söz dizilerinde etkili olmaktadır ki buna tonlama (ezgi) denir. Tonlama; ana hatlarıyla biten, süren ve soru tonlamaları şeklinde ayrılır. Kavşak, sınırlı da olsa Türkiye Türkçesinde anlam ayırt edici sesbirimdir. Durak, Türkçede anlam ayırt edici sesbirimdir.

Özet (Çeviri)

At study it has been examined that how much the suprasegmental phonemes are effective and if it distinguishes the meaning in Turkish that is spoken in Turkey. Phonology includes the suprasegmental phonemes in linguistics. Only the pause from suprasegmental phonemes which is effective in the spoken language can be shown with signs in written language. Stress distinguishes the meaning in affix and word and it states the focus in syntax. Stress is affective in distinguishing in the name of place and common noun. Time is determined according to the relationship of length and shortness. It can't be said that, totally there isn't a long vowel in today's Turkish. The long vowels are used limited in some statements. The tone depends on syllable. The tone can't be used as a phoneme of distinguishing the meaning in Turkish. The tones so effective in syntax that it is called Intonation. Intonation is mainly classified like this: Finish, continue, and the intonation of question. Even if the Juncture is limited, it is the phoneme of distinguishing the meaning in Turkish. Pause is a distinctive phoneme in meaning in Turkish.

Benzer Tezler

  1. Türk Dil Kurumu tarafından yayınlanan Türkçe Sözlük'ün 9 ve 10. baskılarındaki alıntı kelimelerin karşılaştırılarak incelenmesi

    Comparison and analysis of loanwords in the 9th and 10th editions of the Turkish Language Institute's dictionary

    MUSTAFA ERGÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET KARA

  2. Karşılaştırmalı vurgu sistemleriyle Türkçe öğretimi ( Türkçe- İngilizce örneği)

    Turkish teaching with comparative stress systems ( Turkish- English sample)

    SAFA ÇELEBİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. VOLKAN COŞKUN

  3. Çağdaş türk yazı dillerinde giyim kuşamla ilgili söz varlığı

    Vocabulary of apparel in contemporary turkish written languages

    EZGİOYA MALKOÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıArdahan Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MAYRAMBEK OROZOBAYEV

  4. Orhun yazıtları söz varlığının eski Türkçede anlamsal gelişimi

    Semantic development of Orhun's inscription vocabulary in old Turkish

    GÖZDE SARIHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimErciyes Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HACER TOKYÜREK

  5. Te'lifü'l-Emir'de yer alan Doğu Türkçesiyle yazılmış iki hikâye (İnceleme-metin-dizin)

    Two stories written in Eastern Turkish in Te'lifu'l-Emir (Analysis-text-index)

    MEHMED FATİH YILMAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SALİH DEMİRBİLEK