Türkiye'de dış ticaretin finansmanında kullanılan üç yeni yöntem: leasing-factoring-forfaiting
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 12725
- Danışmanlar: PROF.DR. AHMET KIZIL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1991
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 200
Özet
ÖZET Leasing, factoring ve forfaiting gelişmiş ülkelerde 70'li yıllardan beri kullanılan dış ticaret finansman yön- temlerindendir. Bu üç yöntem de ülkemizde özellikle dış ticaretimizin finansmanında yeni yeni kullanılmaya başlanmışlardır. Leasing, İngilizce“to lease”yani“kiralama”fiilinden gelmektedir. Ülkemizde leasing teriminin karşılığı olarak finansal kiralama deyimi kullanılmaktadır. Literatür de leasing kavramının tanımı yapılamamıştır. Çeşitli yazarlar tarafından yapılan tanımlarda da ağırlığı leasing' in çeşitlerine vermişlerdir. Ancak bugün en çok benimsenen leasing tanımı“Euro Leasing Associotion”tarafından yapılan tanımlamadır. Buna göre leasing, belli bir süre için kiralayan (lessor) ve kiracı (lessee) arasında imzalanan kiracı tarafından seçilip kiralayan tarafından satın alınan bir malın mülkiyetini kiralayanda, kullanımını kiracıda bırakan bir sözleşme olup, malın kullanımı belli bir kira ödemesi karşılığında kiracıda bırakan bir sözleşmedir. Ülkemizde kabul gören leasing tanımı da budur. Leasing daha çok yatırımların finanse edilmesinde kullanılan orta ve uzun vadeli bir finansman yöntemidir. Bugün gelişmiş ülkelerde leasing'e yönelik uygulamalarda meydana gelen gelişmeler pek çok leasing yönteminin ortayaXI çıkmasına neden olmuştur. Bunlar, leasing' in çeşitli yönleri dikkate alınarak sınıflandırılmışlardır. Bir leasing işleminin işleyişini kısaca şu şekilde özetleyebiliriz: Kiracı (leasing alan), kendisine gerekli olan malı bulur ve mal sahibi olan satıcı işletmeyle satış sözleşmesini yapar. Daha sonra malı temin edebilmek için gerekli finansmanı sağlamak amacıyla bir leasing firmasına (kiralayana) başvurur. Leasing şirketi gerekli incelemeyi yaptıktan sonra kiracı işletmeye bir teklif verir. Kiracı bu teklifi uygun görürse kiralayanla leasing sözleşmesini yapar. Leasing işleminde malın kendisi bir teminattır. Ancak bazı hallerde leasing firması ek bir teminat isteyebilir. Daha sonra kiralayan malı satıcı işletmeden satın alarak kiracıya verir. Daha sonra da kira ödemeleri yapılmaya başlanır. Kira dönemi sonunda kiracı mala sembolik bir bedelle sahip olabileceği gibi kiralayana geri iade de edebi lir. Leasing' in ülkemize uygulanmaya başlamasının asıl sebebi; yüksek teknoloji içeren yatırım mallarının ülkemize getirilmesidir. Yani leasing, özellikle ithalatımızın finansmanında alternatif bir yöntem olarak görülmektedir. Bu amaçla, 1985 yılında 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu yürürlüğe girmiş ve bunu yine aynı yıl çıkarılan yönetmelikler izlemiştir. Yine de tüm bu çalışmalara rağmen gerek uygulamada ortaya çıkan aksaklıklar ve gerekse mevzuattaki aksaklıklar sebebiyle henüz başlangıçtaki amaca ulaşılamamıştır.Xll Factoring ise yine ingilizceden dilimize girmiş bir kelimedir. Türkçe olarak tam bir çevirisi yapılamamakla birlikte bir kısım yazarlarımız factoring'i“alacak hakkının satılması”şeklinde kullanmaktadırlar. Factoring'i şu şekilde tanımlayabiliriz: Factoring, mal satan veya hizmet arz eden bir ticari işletmenin alacaklı hesaplarının“factor”denilen bir mali kuruluş tarafından alacaklıya rücu hakkı olmaksızın satın alındığı bir mali hizmettir. Factoring kısa süreli (180 günü aşmayan)ve tüketim malları satışlarında kullanılan bir finansman yöntemidir. Factoring'in en önemli özelliği factoring firmalarının, mal satan ticari işletmenin alacaklarını satın alırken borçlu tarafın ödememesi riskini de üstlenmeleridir. Factoring firmaları, kredi kontrolü ve kötü alacaklara karşı koruma müşteri hesaplarının tutulması, tahsilat ve finansman fonksiyonlarını yerine getirmek zorundadırlar. Bu hizmetler sayesinde factoring işleminden yararlanan satıcı işletmeler faaliyetlerini üretim ve satış konularında yoğunlaştırarak satıştan sonraki bürokrasiden kurtulmuş olurlar. Factoring işleminin işleyişi, factoring hizmetine ihtiyacı olan satıcı işletmenin, kendisi, alıcı işletme ve mal hakkında bilgilerin bulunduğu belgelerle factor'e baş vurmasıyla başlar. Factor, satıcı işletme, alıcı işletme ve mal hakkındaki bilgileri inceledikten sonra uygun bulursa satıcı işletmeyle bir factoring anlaşması yapar. Bu anlaşmada ne gibi hizmetleri sağlıyacağı, ödemeyi hangi şartlar-da yapacağı, ne gibi durumlarda alıcının borçları ödememe sinden doğacak riskleri üstleneceği gibi pek çok hususlar belirtilir. Bu factoring anlaşmaları genellikle kısa süreli olarak düzenlenirken, bugün artık belli bir süre sonra sona erecek anlaşmalar için önceden haber vermek şartıyla sonsuz süreli anlaşmalar yapılmaktadır. Daha sonra bu factoring anlaşmasına göre belirlenen zamanda faiz ve komisyon giderleri kesilmek suretiyle factor tarafından satıcı işletmeye ödeme yapılır. Daha sonrada vadesi dolan alacaklar factor tarafından alıcı işletmeden tahsil edilir. Eğer bir ulus lararası factoring anlaşması sözkonusu ise, factor satıcı işletmeyle factoring sözleşmesi yapmadan önce, alıcının ülkesindeki bir muhabir factoring şirketinden borcun ödenmeme riskini üstlenmesini ister. Ancak ondan sonra factoring anlaşması imzalanabilir. Factoring dış ticaretimizin finansmanında iki yıldan beri kullanılan bir finansman yöntemidir. Bugün ülkemizde iki factoring kuruluşu bulunmaktadır. Forfaiting'e gelince; forfaiting de dış ticaretin finansmanında kullanılan bir finansman yöntemidir. Forfaiting'i şu şekilde tanımlayabiliriz: Forfaiting, genellikle ihracat işlemleriyle ilgili mal ve hizmet tesliminden kaynaklanan, ilerideki bir tarihte tahsil edilecek alacakların daha önceki hamillerinden herhangi birine rücu hakkı olmak sızın belirli bir iskonto oranı üzerinden satan alınmasıdır. Forfaiting kısaca, sabit faizli, rücu hakkı bulunmayan birXIV dışsatım finansman yöntemi olarak da ifade edilmektedir. Esas itibariyle pek çok yönüyle factoring'e benzeyen bu yeni finansman yönteminin en önemli özellikleri; yatırım mallarının finansmanında kullanılması, orta ve uzun vadeli bir finansman yöntemi olması, sabit faizin sözkonusu olması ve factoring gibi borcun ödenmemesi riskinin üstlenildiği gibi ülke ve kur riski gibi risklerinde üstlenilmesidir. Forfaiting işlemi iki şekilde gerçekleşmektedir. ilki ihracat işlemi gerçekleşmeden önce forfaiting anlaşmasının yapılması, ikincisi de ihracat işlemi gerçekleştikten sonra forfaiting anlaşmasının yapılmasıdır. îlkinde ihracatçı firma, ithalatçıya kredili satış teklifi vermeden önce bir forfaiting kuruluşuna (forfaiter) başvurarak gerçekleştirmeyi planladığı ülkenin riskini de gözönüne alarak ihracatçıya forfaiting maliyetini bildirir. Daha sonra bu forfaiting maliyetini, ihracatçı firma, satış fiyatına ilâ ve ederek ithalatçı firmaya kredili teklifini verir. Teklif kabul edilip ihracat gerçekleştikten sonra, ithalatçıdan aldığı, ithalatçının avalini (garantisini) taşıyan poliçeleri kendisine rücu edilmeme kaydıyla satar. Bu satış sonun da ihracatçı iskonto edilmiş meblağı nakit olarak tahsil eder. Bundan sonra artık alacaklar forfaiter'a geçmiştir. Forfaiter, isterse alacağın vadesini bekler, isterse de alacağın vadesini beklemeden ikincil piyasada bir başka forfaiter'a satabilir. İhracat işlemi gerçekleştikten sonraXV yapılan forfaiting işleminde ise, ihracatçı vadeli olarak sattığı malların karşılığında ithalatçıdan aldığı poliçe ve senetlerin ödenme tarihlerini beklemeden bir forfaiter'a başvurarak vadeli alacaklarını devredebilir. Forfaiting işlemi ülkemiz için çok yeni bir finansman yöntemidir. Forfaiting ' in yatırım mallarında ve uzun vadeli olarak kullanılması ülkemiz için işlemin yapılabilirlik şansını azaltmaktadır. Ancak son yıllarda gelişmiş Batılı ülkelerde forfaiting ' in, kısa süreli alacaklarda kullanılmaya başlanması ve özellikle ucuz yatırım mallarına ihtiyacı olan Doğu Bloku ülkelerinin geniş bir pazar oluşturması, az sayıdaki yatırım mallarımızın ihracında az da olsa bu yeni finansman yöntemine uygulanma imkanı vermektedir. Bugün ülkemizde henüz herhangi bir forfaiting kuruluşu bulunmamakla birlikte, bir kısım ticari bankamızın muhabir ilişkiler bölümüyle, dış işlemler bölümlerinin birlikte çalışmalarıyle son bir yıldır bir kaç forfaiting işlemi gerçekleştirmişlerdir.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- İhracatın finansmanında ticari banka kredileri ve Türk Eximbank ürünleri üzerine bir inceleme
An analysis of commercial bank loans and Turk Eximbank products in export finance
FİLİZ YEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BankacılıkDokuz Eylül Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERHAN DEMİRELİ
- Characterization of Martens hardness with dead weight force application in macro range
Ölü ağırlık kuvvet uygulama yöntemi ile makro aralıkta Martens sertliği karakterizasyonu
CİHAN KUZU
Doktora
Türkçe
2024
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET KÜRŞAT KAZMANLI
- Türk bankacılık sektöründe kullanılan yeni teknikler
Başlık çevirisi yok
EMRAH ÇAVGA
Yüksek Lisans
Türkçe
1989
BankacılıkHacettepe Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUĞRUL ÇUBUKÇU
- Dış ticaretin finansmanında kullanılan teknikler ve eğitimi
The Technigues whic are used at financing of the foreign trade and their education
HÜLYA ÇELEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiDış Ticaret Eğitimi Bilim Dalı
PROF. DR. MEVLÜT KARAKAYA