Erken Cumhuriyet Dönemi sanayi komplekslerinin mekansal analizi: Nazilli, Kayseri, Bursa ve Eskişehir örnekleri
Spatial analysis of industrial complexes in the Early Republican Period of Turkey: Nazilli, Kayseri, Bursa and Eskişehir case studies
- Tez No: 128722
- Danışmanlar: PROF. DR. ALTAN AKI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Sanayileşme, Industrialization, Industrialization of Turkey in the early Republican period of Turkey, Turkey's First Five Year Industrialization Plan, Industrial buildings in Turkey. xi
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Türkiye Cumhuriyeti, kurulduğu andan itibaren“tam bağımsız”bir ülke oluşturma hedefiyle hareket etmiştir ve bir çağdaşlaşma ve modernleşme projesi uygulamıştır. Bu projenin kurumsal, ekonomik, toplumsal ve bireye yönelik boyutları bulunmaktadır. Ekonomik boyut, çağın koşulları doğrultusunda sanayileşmeyi ve ekonomik bağımsızlığı içermektedir. Erken cumhuriyet dönemi, Türkiye Cumhuriyeti için ekonomik kalkınma savaşımının verildiği dönem olmuştur. Sanayileşmenin gerçekleşebilmesi için özel girişimcilere çeşitli kolaylıklar sağlanmış, ancak özel sektörün beklenen düzeyde bir sanayileşmeyi gerçekleştirecek sermaye ve deneyime sahip olmadığı görülünce devletçi uygulamalara gidilmiştir. 1930'lu yılların başından itibaren çeşitli yasal düzenlemelerle ve uygulamalarla, devlet ekonomik alanda ağırlığını hissettirmeye başlamıştır. 1932'de hazırlanmaya başlanan ve 1934 yılında yürürlüğe giren Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı da bu uygulamalardan birisidir ve tüketim malları üretimine yönelik olarak Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde fabrikalar kurulmasını öngören bir plandır. Bu sanayi planı, aynı zamanda cumhuriyetin mekansal stratejileri doğrultusunda uygulanmıştır. Fabrikaların yerlerinin demiryolu güzergahı üzerindeki küçük Anadolu kentleri olarak seçilmeleri, modernite projesinin tüm ülke sathına yayılma isteğinin somut bir kanıtıdır. Fabrikalar, kuruldukları bölgelerde, istihdam, nüfus artışı, sanayileşme ve kentleşmeye yol açmışlardır. Sağladıkları altyapı, sağlık ve eğitim hizmetleri ve rekreasyon olanakla rı ile halkın ve çalışanlarının yaşantısında etkin rol oynamışlardır. Cumhuriyetin çağdaşlaşma-modernleşme politikasının mekansal ve toplumsal karşılığını bir çok alanda olduğu gibi bu 'modern' sanayi kampüslerinde izlemek mümkündür.
Özet (Çeviri)
Since its declaration, the Republican Government of Turkey had aimed to establish an“independent”country and applied a project of contemporization and modernization. This project had different dimensions appealing to the institutional, economical, social and civics aspects of Turkey. The economical dimension included the industrialization and economical independence of Turkey. The early republican period had been an economical development process for Turkish Republican Government. During this period, the private sector had been granted many privileges in order to realize the industrialization of Turkey, but due to the lack of enough capital and experiment, the private sector coud not answer the expectations of Government. Hence, a state-ruling economical system had to be applied. From the beginning of 1930' s, the government undertook the economical course of Turkey with introducing many legislations and new applications. The First Five Year Industrialization Plan of Turkey which was prepared in 1932 and had been put into practice in 1934 was a plan which had aimed to set up factories producing main consumer goods among Turkey's different regions. This plan was applied according to the governments modernization plan all through the country. The places for the factories had been choosen among the small towns af Anatolia that took place on the railway system. Factories yielded employment, increase of populatin, industrialization and urbanization of the regions where they had been set up. They played effective roles in public and their worker's lives with their infrastructure, health and educational services and recreational facilities. Like in many other fields, it is also possible to observe the spatial and social correspondence of republican government's modernization project in these factories
Benzer Tezler
- Value assessment for defining the conservation principles for Kayseri Sümerbank Bez Fabrikasi
Kayseri Sümerbank Bez Fabrikası'nın değerleri üzerinden koruma kararlarının belirlenmesi
HİKMET ELDEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiRestorasyon Ana Bilim Dalı
DR. FUAT GÖKÇE
- Antalya'nın elektrifikasyonu ve Antalya eski elektrik fabrikası
Electrification of Antalya and Antalya old powerplant
YAREN ŞEKERCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkAkdeniz ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLAL TUĞBA ÖRMECİOĞLU
- Erken cumhuriyet dönemi modernleşmesinde bir sanayi yapısı örneği: Paşabahçe Rakı ve İspirto Fabrikası
An example of industrial form in the early republican period: Pasabahce Raki and İspirto (Ethyl Alcohol)
MÜRÜVVET GÜLCAN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AFİFE BATUR
- Cumhuriyet dönemi modernleşmesinin bir sanayi yapısı üzerinden kentsel ve mekânsal olarak okunması: Aydın tekstil yerleşkesi
Urban and spatial reading of republican modernization through an industrial settlement: Aydın textile
FATMA KOLSAL
- Erken cumhuriyet dönemi ulus inşa sürecinde kullanılan propaganda yöntem ve uygulamaları
Propaganda techniques and applications used in early republic period nation building process
YAĞMUR KÜBRA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Siyasal BilimlerHacettepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ÇAĞLAR