Antik Çağ'da güneş saatleri ve zaman kavramı
Sundials and concept of time in antiquity
- Tez No: 130259
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AKIN ERSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Antik çağ güneş saatleri astronomi biliminin matematik ile birleştiği noktada, coğrafyanın da katkısıyla gelişim göstermiştir. İlk güneş saatleri olan gnomonlar genelde mevsim değişimlerindeki gölge farklılıklarım gözlemlemek içindi.Anaksmandros'un İ.Ö. 6. yüzyılda geliştirdiği antik çağın ilk gnomonları Sparta'da kullanılmıştır. İlk gnomonlardan sonra ortaya çıkan antik çağ güneş saatleri, büyük oranda Hellenistik dönemde İskenderiye'de oluşturulan bilimsel çalışmaların sayesinde meydana çıkmışlardır. Genelde konik ve küresel tiplerde yapılan güneş saatlerinden Batı Anadolu'da daha çok konik olanlar ele geçmiştir. Bir güneş saatinin yapımındaki en önemli konu, güneş saatinin yapılacak yerin enlem derecesine olan uygunluğudur. Güneye döndürülünce çalışan antik çağ güneş saatleri üzerinde, üç gündönümü eğrisi, yani kış ekinoks ve yaz gündönümleri eğrileri ve eşit aralıklarla bölünmüş on bir yada on iki saat çizgisi bulunur. Hellenistik dönemden itibaren başlayan gerçek anlamdaki güneş saati kullanımı, geç dönemlerde de, Bizans ve Osmanlı dönemlerinde de yoğun olarak kullanılmıştır. Antik çağ felsefecilerinin Khaos'la başlattığı zaman insanlarda, gece gündüz, ay, yıl ve mevsimler gibi kavramlardı. Antik çağ inşam günü sabah, öğle ve akşam diye üçe ayırıyordu. Güneşin sunduğu ışık sayesinde günlük zamanlamalarını ayarlayan antik çağ inşam, genelde sabah gün doğmadan uyanıyor ve akşam gün batmadan kısa bir süre önce de dinlenmeye çekiliyordu. Çiftçiler yoğun olarak ekin ve hasat zamanlarında çakşırken, kentli insanlar yılın her mevsimi gün ışığından daha çok faydalanmak için, çalışma saatlerini güneşin doğduğu ana ayarlıyorlardı. Erkekler günlerini dışarıda geçirirken, kadınlar genelde evde okul öneesi çağındaki çocuklara bakıp, ev işleriyle uğraşıyorlardı. Eşler geceleri aynı yatağa giriyor, bunun yanında Roma döneminde, siesta saatinde de beraber olabiliyorlardı.
Özet (Çeviri)
The development of sundials in antiquity was thanks to the cooperation between astronomy and mathematbies and to geography as well. Gnomon, the first sundials, were developed to observe the differences of shadow in changes of seasons. The first gnomons in antiquity were developed by Anaksimandros in the 6th eeuntry B.C and used in Sparta. The sundials which were developed after the gnomons were mainly the result of scientific research in İskenderiye in Hellenistic period. The sundials used to be in conical and spherical forms but in Western Anatolia mostly the conical sundials were found. The most important thing to consider when making a sundial is to find the right place to put according to the degree of latitude. The sundials in antiquity start running when turned to the South. On the dial there are three solstices, that is winter, equinox and summer lines; and eleven or twelve hour indicators at equal distance from another. The first real use of sundials was in the Hellenistic period and they were used intensely in the succeeding periods as well such as Byzantinian and Otoman periods. According to the philosophers in antiquity time starts with Khaos. Time meant concepts such as day and night,monts,years and seasons for the man lived in antiquity. The man lived in antiquity divided the day into three: mornig, afternoon and night. The daily work had to be scheduled according to the sun. In general the man in this period got up before sunrise and stopped working before sunset. While farmers worked hard in seed and harvest times, people living in cities adjust their work schedules according to the sunlight as much as possible. Men used to work out side and women used to look after their children of the preschool age and to the housework Husbend and wife shared the bed at night but they could also lie together at siesta time in the Roman period.
Benzer Tezler
- Bilim ve düşünce tarihinde İlk Çağ Dönemi zaman kavramı ve ölçüm teknolojileri
The time concept in the history of science and thought and the measurement technologies in the Ancient Age Period
RECEP KÜLCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Bilim ve TeknolojiAkdeniz ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL YAKIT
- Кыргыз философиясындагы убакыт маселеси
Kırgız felsefesinde zaman problemi
MUNARA KUDAYBERDİ KIZI
Yüksek Lisans
Kırgızca
2023
FelsefeKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAMGIRBEK BÖKÖŞOV
- Wellbeing and its spatial experience: development of SPA design and contemporary spa spaces
İyi olma hâli ve mekânlarının deneyimi: SPA tasarım gelişimi ve modern SPA mekânları
NAZIM KAHRAMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
İç Mimari ve Dekorasyonİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE GÖRGÜL
- Anadolu'da gök kutsallığı ve sanatsal uygulamalara yansıması
The sanctity of the sky in Anatolia and it's reflection on artistic practices
SELEN ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. SERVET SENEM UĞURLU
- Televizyon programcılığında izlence çizelgelerini oluşturma sanatı
The Art of creating charts for TV programs
KUDRET AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Radyo-Televizyonİstanbul ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDİBE SÖZEN