Konut iç mekan ve avlusunda tasarım ögesi olarak su kullanımı- Diyarbakır konut örnekleri-
The Use of water as a design element in houses and garden samples of the Diyarbakır houses
- Tez No: 132804
- Danışmanlar: DR. MELTEM YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İç Mimari ve Dekorasyon, Interior Design and Decoration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 253
Özet
11 ÖZET“Konut iç mekan ve avlusunda tasarım öğesi olarak su kullanımı - Diyarbakır konut örnekleri”adlı bu tezin içeriğinde, tarihsel süreç içinde su öğesinin kullanıldığı mekanlar incelenerek ; su elemanlarının sanatsal biçimlere dönüştürülmeleri ve aşamaları irdelenmiştir. Araştırmanın genel amacı; işlevsel ve sanatsal boyutuyla uygulandığı mekanlara karakter kazandıran su öğesinin geçirdiği tasarım süreçlerini belirlemektir. Birinci bölümde insanoğlunun yerleşik düzene geçmesi ile birlikte yaptığı mimari uygulamalarda, su düzenlemelerinin yer almaya başladığı görülmektedir. Tarihi süreç boyunca su, mekan zenginleştirici bir öge olarak kullanılmıştır. Bu kullanım İlkçağ ve Ortaçağ uygarlıklarında daha çok işlevsel olmuş, bunu izleyen dönemlerde ise estetik ön plana çıkmıştır. Her dönemin kendine özgü özellikleri de su kullanımına yansımıştır. İkinci bölümde suyun bir planlama öğesi olarak düşünüldüğü ve temel malzemelerden biri durumuna geldiği anlatılmaktadır. Suyun biçimlendirdiği formlar ; havuz, çeşme, sebil, selsebil, şadırvan, kuyular gelişimleri ile birlikte örneklerle belirtilmiştir. Önceleri işlevsel amaçlı yapılan bu yapılar, gelişen süreç içinde mekana kattıkları estetik boyut açısından da ele alınıp incelenmişlerdir. Su öğesi içeren kompozisyonlarda mermer kullanımı ilk sırada yerini almıştır. Taşın genel yapı malzemesi olarak kullanıldığı bölgelerde ise su öğelerinin yapısı da bu malzeme ile oluşturulmuştur. Üçüncü bölümde su donatı elemanları; çeşme muslukları, fıskiyeler ve lüleler incelenmiştir. Bunlar, su yapılarına estetik boyut kazandıran ve suyun makana dahil olmasını sağlayan öğeler olmaları bakımından da ayrı bir özenle üretilmişlerdir. Döküm sanatının plastik değeri yüksek tasarım öğeleri olan çeşme muslukları ve lülelerden günümüze pek azı ulaşabilmiştir.HI Dördüncü bölümde çevresel etmenlerin ( doğal ve yapay), Diyarbakır konut ve avlusundaki su kullanımına etkisi araştırılmıştır. İklimin kentin genel yerleşiminde surlarla birlikte birinci derecede rol oynanıdığı görülmektedir. Yerleşimi surlar sınırlamış, iklim ise yönlendirmiştir. İklim etmeni evlerin ortasında birer avlu bulunmasını zorunlu hale getirmiştir. Geniş bir avlu etrafında sıralanan yapı birimlerinin meydana getirdiği plan, pek çok sorunu da aynı zamanda çözümlemiştir. Diyarbakır'da bol bulunan su kaynaklan ve yapı malzemesi olarak da bazalt, mimarinin şekillenmesinde etkili olmuşlardır. Evler yüzyılların verdiği deneyimle şehrin tarihi kimliğine ve iklim şartlarına en uygun duruma getirilmiş, kendine özgü bir mimari ortaya çıkmıştır. Diyarbakır konutunda su öğesi içeren birimlerden avlu, eyvan ve serdabın incelenmesi beşinci bölümde yer almaktadır. Diyarbakır konutunda su, mimari düzenlemelerin odak noktası olarak kullanılmıştır. Kullanıldığı mekanların işlevselliği su kullanımı ile pekiştirilmiştir. Sesi ve görüntüsü ile dinamik olan suyun mekanla bütünleşerek su tasarımlarında yer almasına özen gösterilmiştir. Çevresel etmenlerin yanında gelişen teknoloji, hızlı kentleşme, sosyo kültürel yapı, ekonomik özellikler konut mimarisinin şekillenmesinde etkili olmuştur. Bu yapı düzeni insanı beton kitleler arasına sıkıştırmıştır. Bu durumda suyun insan üzerinde fiziksel ve psikolojik açıdan yaptığı olumlu etki önem kazanmaktadır. Çalışmanın altıncı bölümünde, sıcak- kuru iklim nedeniyle suyun önemi çok fazla hissedilen Diyarbakır'da konut örnekleri, yapıldıkları dönemin plan anlayışı içinde ele alınıp incelenmektedir. Bu konutların iç mekan ve avlusunda biçimlenen su tasarım öğelerinin, bundan sonra modern- gelenekçi yaklaşımla oluşturulması tasarlanan yeni mimari yapılar için, önemli bir temel oluşturacağı düşünülmektedir. Ayrıca kent ortak mekanlarında, topluca yaşamları mekan ve çevrelerinde suyun tasarım öğesi olarak kullanımı bir gereklilik olarak ortaya çıkmaktadır.
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT This study namely“ The use of water as a design element in houses and gardens samples of the Diyarbakır Houses”analyzes the places where the water element is used from a historical point of view. It also examines the transformation of water into artistic forms. Overall aim of the study is to determine the design processes in which water is used in a way to make the places more characteristic. In the first chapter it is emphasized that water was used in the earliest architectural practices just after human beings began to have established ways of life. Water was used as a way to enrich settings. This usage become more functional during the early periods and the Medieval times but aesthetic considerations became more predominant. It is clear that each period has its own use of water. The second chapter states the fact that water is regarded as a planning element and it has become a basic item in constructions. Development of the forms shaped by water such as pools, fountain, free drinking fountains, selsebil, Şadırvan, wells indicates this fact. Such forms, which were formerly constructed for various functions began to be treated in terms of aesthetic considerations. Within such forms, marbles were frequently used. In those regions where stone was used as a general construction item, stones were also used in the water patterns. The third chapter deals with water equipment such as faucet, spout of water, etc. Such equipment was produced carefully since they made the water forms more aesthetic and made the water an integrated part of the setting. Faucets and lüles which had high level of plasticity in casting art rarely exist today. The fourth chapter analyzes the effects of environmental factors (natural and superficial) on the use of water in houses and gardens in Diyarbakır. It is clearly seen that climate and city walls have priority in the general planning of the city. Settlement is limited by city walls and is guided by climate. As a result of climategardens are used in each house. A plan with ordered unit around garden provides solutions. Both water resources and basalt as a construction item are two influential factors in the architecture. The houses became very consistent with the city's historical identity and climate conditions by means of experience. These all produce a specific architectural design. The fifth chapter includes the analysis of gardens and other units which include water in the Diyarbakır houses. In the Diyarbakır houses water is used as a focal point of architectural arrangements. Functionality of the places in which water is used is reinforced by means of water. The inclusion of water into designs is encouraged since water is dynamic with its sound and appearance. Both environmental factors and rapidly advancing technology, rapid urbanization, socio-cultural patterns, economical features have impacts on the house architecture. This pattern makes human beings limited to cement structure. Therefore water becomes significant in terms of its effects on humans through psychological and physical ways. The six chapter deals with the analysis of samples of the Diyarbakır houses, where hot-dry climate is very dominant and because of this fact the need for water is very clear. The water design elements are thought to be significant for new architectural patterns. Furthermore it is seen that the use of water as a design element in houses and gardens is a necessity in the commonly used places and their surroundings which are constructed using modern-traditionalist architectural approaches.
Benzer Tezler
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Konut iç mekan ve donatı elemanlarında esnek ve değişebilir tasarım yaklaşımları
Flexible and variable design approaches in residential interiors and furniture design
GÜLSÜM ÖCAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
İç Mimari ve DekorasyonHacettepe Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. MESUT ÇELİK
- Konut iç mekan tasarımında doğal ve yapay aydınlatma ilkeleri.
Principles of daylighting and artifical lighting in the interior design of residences
BORA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
İç Mimari ve DekorasyonHacettepe Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MESUT ÇELİK
- Belirsizlikten doğan esneklik kavramının konut iç mekan ve donatı elemanları tasarımına etkileri
The influence of thwe concept of flexibility arising from uncertainity on residential interiors and fittings
HANDE ZEYNEP ALTINOK
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİDEM TUNCEL
- En an alanda yeni konut iç mekan konseptinin kullanıcı profiline etkileri: fikirtepe dönüşüm örneği
Effects of new housing interior concept on user profile on least area: fikirtepe transformation example
NİSA ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İç Mimari ve DekorasyonBahçeşehir Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ DEVRİM IŞIKKAYA