L'adaptation et la traduction cinematographiques: Une etude sur les problemes de soustitrage et de doublage
Sinamada uyarlama ve çeviri: Altyazı ve dublaj sorunları üzerine bir inceleme
- Tez No: 132845
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SİBEL BOZBEYOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Fransız Dili ve Edebiyatı, Mütercim-Tercümanlık, French Linguistics and Literature, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Fransızca
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
ÖZET Kitle iletişiminde çok önemli bir yeri olan televizyon ve sinema, önemleri ve yaygınlıkları nisbetinde dikkatleri yoğun olarak üzerlerine çekmektedirler. Çeviri ağırlıklı filmler ve proglamlar ise genel sinema filmleri ve televizyon programları içinde, özellikle Türkiye'de büyük bir alanı kapsamaktadır. Bu çalışmanın yapılmasına neden olan, günlük hayatta, sıradan bir bireyin bile en çok karşı karşıya kaldığı çeviri türü olan sinema çevirmenliği konusundaki yöntemleri ve hatta zorlukları ortaya koymak isteğidir. Özgün film metnini dinleyen iki dilli izleyiciler, televizyonda veya sinemada seyretmekte oldukları filmin dublaj / altyazı çevirisini dinlemekte oldukları özgün film metniyle karşılaştırmakta ve metnin çevirisinden çoğu kez hoşnut kalmamaktadırlar. Çeviriye getirilen eleştirilere kulak kabarttığımızda, bu eleştirilerin büyük bir çoğunlukta özgün metin ve çeviri metin arasında yapılan ve sadece dil düzlemini gözönüne alan karşılaştırmalı çözümleme ağırlıklı olduğunu görürüz. İzleyicilerin film çevirilerini salt dil düzleminde ele almaları, çeviri için yaygın olarak benimsenmiş olan ve çeviriyi sadece dille sınırlı tutan, daha doğrusu film çevirisini kaynak dilin erek dilde yeniden düzgülenmesi olarak gören kuralcı ve dar çeviri tanımından kaynaklanmaktadır. Biz bu çalışmamızda, filmi anlamlı kılanın sadece kullanılan dil olmadığını. ve bunun yanında dil dışı düzgülerinde gözönünde bulundurulması gerektiğinin altını çizdik. Film metnini oluşturan dil, filmi oluşturan düzgülerden sadece bir tanesidir. Bütün bunlardan dolayı, bir film çevirisi sırasında, filmin anlamını oluşturan dilsel ve dil dışı düzgülerin bir bütünlük içinde ele alınması konusunda bir inceleme yaptık. Film çevirisi ancak filmin anlamını oluşturan tüm düzgüler göz önüne alındıktan sonra yapılabilir. Ayrıca çevirinin ne amaçla yapıldığı da çeviri yöntemini belirleyen önemli bir etkendir. Örneğin dublaj için yapılan çeviride, eşleme çeviriyiin yönlendiren önemli bir kısıtlama olduğu halde, altyazı çevirisinde, ekranda yazı için kullanabilecek alan çeviriyi yönlendirmede önem kazanır. Film çevirisi herhangi bir metnin çevirisinden bu yönüyle ayrılmaktadır. Belirttiğimiz bu kısıtlamalara rağmen, film çevirileri ülkemizde ve dünyanın pek çok yerinde yoğun olarak yapılmaktadır. Durum böyle olduğunda, film çevirileri üzerine yapılacak bir çalışmada amaç herşeyden önce film çevirisini yönlendiren sinematografik (dilsel ve dil dışı olmak üzere) ve film dışı kısıtlamaları betimlemektir. Hazırladığımız bu tezde, film çevirilerindeki dil dışı etkenlerden kuramsal bağlamda bahsettikten sonra, edebiyattan sinemaya uyarlanmış, türkçe altyazılı, Madame Bovary filmi ve TRT ekranlarında gösterilmiş olan Fransa yapımı ve türkçe dublajlı televizyon dizisi Les Cordier, juge et flic (Cordier'ler, yargıç ve polis) üzerinde uygulamalı bir çalışma yapılmıştır. Tezimizin ilk kısmında, sinema çevirmenliği bağlamında, sinema ile edebiyatın buluşmaları ve birbirlerinden nasıl etkilendikleri konusuna değinerek edebi eserlerin sinemaya uyarlanması konusunda da bir araştırma yaptık. 20. yüzyılın başında edebiyat ve sanat çevrelerinin sinema karşısındaki tutumları ve düşüncelerini sunduktan sonra, sinemanın en büyük konu kaynaklarından birisi olan edebiyat ile olan ilişkisine değindik.
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT Television and film occupy important positions in the world of mass media, on account of both their popularity with world audiences and the great amount of attention focused upon them. In Turkey foreign production films and television programs requiring translation extend over a vast range of fields and subject matters. The purpose of the present work is to expose some of the challenges and methodological problems that exist in translation of cinematographic works. Bilingual audiences viewing films whose audio component is presented in the work's original language inevitably compare the original dialogue with the dubbed or sub-titled presentation, and in general they experience some dissatisfaction with the translation of the“original linguistic text”. Such a bilingual audience, in its translation experience in viewing such a film is influenced to some extent by the phenomenon of cognitive comparison of words heard to words seen in sub-title. We can also say that this comparative experience remains only on a linguistic level. In this work, we wish to stress that the meaning or sense of a film is not only a product of the language it uses but is also comprised of extra- linguistic elements. The language constituting the dialogue of the film is only part of a larger“textual”whole. We argue that in preparing a film for translation one must consider together both the verbal and non-verbal elements of the work. Dubbing and sub-titling are the most common methods used for translating films, and each method requires different techniques in order to realize the goals of translation. For example in translation accomplished through dubbing, synchronization is an inevitable condition confronting the translator. And with respect to sub-titles, the available screen space is an important limiting condition. All of these factors togethercontribute to the way in which translation of film differs from the translation of merely linguistic texts. In the following thesis, after discussing the theory of extra-linguistic textuality in film translation we will consider some practical applications such as Madame Bovary (a film adaptation of a literary work subtitled in Turkish), and Les Cordier, Juge, et Flic a French production presented on TRT television and dubbed into Turkish. In the first part of the thesis, linked with film translation theory, we will present a study of the first contact of the literary world with cinema and their subsequent mutual influences. The second part of the thesis concerns the adaptation of literary works of art to film or screen. After presenting the ideas and attitudes of the artistic and literary world concerning the medium of film at the beginning of the twentieth century, we discuss the relation of film and literature which provided and continues to provide one of the greatest sources of subject matter for works of film. Concerning the outcome of this research, we consider ourselves to be working in a field which, at least in Turkey, has been little explored. It is hoped that our humble contribution will provide an open door for many other researchers in this field.
Benzer Tezler
- Traduction des 'culturemes' dans la trilogie (Au-dela de la Montagne) de Yaşar Kemal et analyse critique des procedes de traduction
Yaşar Kemal'in 'Dağın Öte Yüzü' üçlüsündeki kültüremlerin çevirisi ve çeviri yöntemlerinin eleştirel çözümlemesi
NURAY ASLAN
- Proverbes et locutions dans The Clown and His Daughter de Halide Edib et sa traduction en Français rue de l'epicerie auxmouches
Proverbs and idioms in The Clown and Daughter by Halide Edib and their comparison with their translations into French
HANDE SİPAHİ
Yüksek Lisans
Fransızca
2000
Fransız Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL BOZBEYOĞLU
- Minyetü'l-Ebrar ve Gunyetü'l-Ahyar, metin-sözlük (31a-62b)
Başlık çevirisi yok
ŞABAN SÖZBİLİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiY.DOÇ.DR. NASRULLAH ÖZSOY
- TFRS 9 standardı kapsamında karşılık uygulamalarının Türk bankacılık sektörüne etkisinin incelenmesi
Investigation of the impact of provision applications on the Turkish banking sector within the scope of TFRS 9 standards
TEVFİK AYDIN
- Telekomünikasyon sektöründe rekabet kolluğu yetkilerinin yarışması
The concurrence of administrative police powers of competition in the telecommunications sector
BARIŞ KARAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE AKSOYLU ÜRGER