Kastamonu Şeyh Şaban-ı Veli Camisi ve Türbesi haziresinde yer alan mezar taşları
Tombstones of the Tombs in the graveyard adjutant to Şeyh Şaban-ı Veli Mosque and mausoleum
- Tez No: 134018
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. GÜL TUNÇEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 234
Özet
225±- OZET Kastamonu Şeyh Şaban-ı Veli Camisi ve Türbesi Haziresi'nde yer alan mezar taşlan konusundaki hazırlamış olduğumuz tezimizde, 64 adet mezardaki 64'ü baştaşı, 48'i ayaktaşı olan toplam 112 şahide ve 16 sanduka incelenmiştir. Bu 64 mezardan 55'inde tarih okunmuştur ve bu tarihler 1834- 1923 yılları arasında değişmektedir. 9 mezar üzerindeki şahidelerde de tarih tespit edilememiştir. İncelenen şahidelerden 16 tanesi silindirik gövdeli, 96 tanesi de plaka gövdelidir. Ayrıca 16 sandukadan 10 tanesinin üzeri açık, 6 tanesinin ise kapalıdır. Hazire'de 39 erkek mezarı, 16 kadın mezarı, 4 tane de çocuk mezarı vardır. 5 örneğin ise kime ait olduğu tespit edilememiştir. Erkek mezarlarına ait taşlarda sarık, fes, takke ve kaplak şeklinde başlıklar görülür. 3 tanesinde ise başlık yoktur. Kadın mezarlarına ait taşların çoğunda gövdenin üzerinde, gelinbaşı şeklinde çiçekler ve yapraklardan oluşan buket veya çeşitli yapraklardan yapılmış tepelik bulunmaktadır. Çocuk mezarlarına ait taşlarda ise gövde üzerinde bir örnekte fes ve rozet, birinde ise yapraklardan yapılmış taç bulunmaktadır. Diğer örnekte ise başlık yoktur. incelediğimiz mezar taşlarında genellikle ayaktaşlarında süslemeler, baştaşlarında da kitabe bulunmaktadır. Mezar taşlarında genellikle buket, akantus, asma, üzüm, lale, hurma, servi, gül, papatya, sarmaşık, zeytindalı, başak, palmet, hatai, çeşitli çiçekler ve kıvrık dallar şeklindeki bitkisel motifler vardır. Bazı örneklerde geometrik motiflerden, rozet, hilal, baklava görülürken; bazılarında da nesne motiflerinden kadeh, vazo, saat ve kama şekilleri ile karşılaşılmıştır. Mimari ile ilgili motiflerden ise cami tasviri görülür. Kitabeler sülüs yazı ile yazılmıştır. Haziredeki mezar taşlarının çoğu taş malzeme ile bir kısmı da mermer malzeme ile yapılmıştır. Mezar taşları, üzerinde bulunan çeşitli süslemeler ile zarif sanat eserleri olmasının yanında, tarihe de kaynaklık eden önemli belgeler ve edebi eserlerdir.
Özet (Çeviri)
SUMMARY In this thesis which is about the tombstones of the tombs in the graveyard adjutant to“Şeyh Şaban-ı Veli”Mosque and Mausoleum, a total of 112 tombstones (out of which 64 head stones and 48 footstones) on 64 graves, plus 16 sarcophaguses are studied. On 55 graves out of the said 64 tombs the year epitaphs are read. They vary between the years 1834-1923. On the tombstones of 9 tombs, year epitaphs cannot be determined. 16 of the tombstones have cylindrical forms and 96 have plate (oblique) shape. 10 of the sarcophaguses out of the 16 total are open (uncovered) and 8 are covered. In the graveyard, 39, are man tombs, 6 women tombs an 4 child tombs. Identities of the deceased bodies in 5 tombs cannot be identified. Headstones of the men's tombs have replicas of turbans, fezzes, skullcaps and fur headgears. However three out of them have no such headgears. Most of the women's headstones have top pieces carved in resemblance of bouquet of flowers and leaves (like a bride's coiffure). One of the headstones of the child tombs has a fez replica and rosette-type ornament and the other has a crown with leaves. The last one has no headpiece ornament. Headstones of the graves which are studied have epitaphs, while the footstones have ornaments. In generel the plant motives include bouquets, acanthis, vines, grapes, tulips, dates cypresses, roses, daisies, ivies, olive branches, grain ears, palm leaves, stylized leaves, various flowers and curled branches. While on some samples geometrical shapes such as a rosettes, crescents and diamond are seen; still on same others replicas of objects such as glases, vases, clocks and knives can be found. Some stones have mosque motives. The epitaphs are in“sülüs”type graph. The tombstones besides being works of art with the ornaments on them; may also be accepted as“important documents”for historical events.
Benzer Tezler
- Kastamonu'daki inanç turizminin Kastamonu'ya katkısı: Şeyh Şaban-ı Veli Külliyesinde bir uygulama
Contribution to Kastamonu of faith tourism in Kastamonu: An aplication at Sheikh Shaban-i Veli Kulliyesi
NAGEHAN GÜREL BAYRAKDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TurizmKastamonu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YUNUS ÇELİK
- Ziyaret fenomeni ve din (Kastamonu Şeyh Şaban-ı Veli türbesi örneği)
Visiting phenomenon and religion (The case of Kastamonu Şeyh Şaban-ı Veli tomb)
LÜTFULLAH ELMACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
SosyolojiHitit ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEFER YAVUZ
- Kastamonu Şeyh Şabani Veli Vakıf Eserleri Müzesindeki kirkitli dokumaların incelenmesi ve üç boyutlu tasarımlarda uygulanabilirliği
A study of the kirkit weavings in the Şeyh Şabani Veli foundation artworks museum and their applicability in three-dimensional designs
HANDE AYŞEGÜL ÖZDEMİR
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2018
El SanatlarıGazi ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. HATİCE FERİHA AKPINARLI
- Tasavvuf kültüründe Şeyh Şaban-ı Veli'nin yeri ve önemi, Kastamonu inanç turizmine katkısı
The importance of Sheikh Shaban-i Veli in sufi culture and his contribution to Kastamonu faith touri̇sm
YASİN MÜCAHİT TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TurizmKastamonu ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHARREM AVCI
- İnanç turizmi destinasyonu olarak Kastamonu Hz. Pir Şeyh Şaban-ı Veli örneği
Kastamonu as the destination of faith tourism: The example of Hz.Pir Şeyh Şaban Veli
YASİN ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TurizmKastamonu ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHARREM AVCI