Muhalefette Cumhuriyet Halk Partisi (1950-1960)
Pepublican people's Party as the opposition party (1950-1960)
- Tez No: 137519
- Danışmanlar: PROF. DR. SİNA AKŞİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 617
Özet
ÖZET Muhalefette Cumhuriyet Halk Partisi (1950-1960) Cumhuriyet Halk Partisi, 9 Eylül 1923 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti 'nin kurucu önderler tarafından oluşturulmuş bir siyasal örgüttür. TpCF ve SCF denemeleri dışında tek siyasal parti niteliğini 1946 yılına kadar korudu. DP 'nin kuruluşunun ardından siyasal yapı çok partili duruma geldi. 1946 yılında yapılan seçimler sonucu, ilk kez seçmenin oyuna dayanan bir muhalefet TBMM'ye girdi. 14 Mayıs 1950 seçimlerinde ise, rakibinden daha az oy alan CHP aralıksız 27 yıl süren iktidarı bırakmak zorunda kaldı. Seçim sonuçları uyarınca gerçekleşen bu iktidar değişimi, Türk siyasal hayatının özgün bir yanını oluşturur. Sonucu kabullense de, tahmin etmeyen CHP iktidarı kaybederken büyük bir bunalıma girdi. Parti örgütünün her kademesinin ve partililerin beklemedikleri bu yenilgiyi değerlendirme biçimleri, gösterdikleri tepkiler ve DP iktidarının sürdüğü on yıl boyunca iktidarla kurdukları ilişkiler ile Parti bünyesinde yaşanan değişme, dönüşme ve çatışmalar bu tezin konusunu oluşturur. Seçim tarihleri esas alınarak üç ana bölüme bölünen 1950-1960 yıllan arasında CHP 'nin iktidara ve diğer siyasal partilere karşı tutumlarını varlığını koruma güdüsünün belirlediği görülür. Parti içinde ise, hizipler arası çekişmelerin sürekliliği ve Kurultay ortamlarında zirveye ulaştığı genel bir karmaşa hali egemendi. 604CHP'nin iktidara alternatif olarak toparlanması, ancak DP hükümetlerinin artan hataları ve genel ekonomik sorunların ağırlaşmasına bağlı olarak 1956 yılından itibaren başlayabildi. Bundan sonra, genel toplumsal muhalefetin gösterdiği ilgi ile, CHP'nin siyasal yükselişe geçtiği görüldü. Bu yükseliş, 1957 seçimlerinde güçlü bir Meclis Grubu ile meclise girmesi şeklinde kendisini gösterdi. 1957 sonrasında, iktidar ve muhalefet arasındaki siyasal gerginlik giderek arttı ve süreç 27 Mayıs 1960 tarihinde askeri darbeyle sonuçlandı. Bu dönemde CHP içinde yine hizip çatışmaları, Merkez ve taşra örgütleri arasındaki çekişmeler ve kargaşa sürmekteydi. Partinin söylemlerinde ise, gelişen olayların zorlamasıyla yeni özgürlükçü açılımlar gözlenmekteydi. Kısaca bu çalışma, devleti kuran partinin, toplumsal tabana dayalı ve yarışmacı demokratik ortamda iktidara gelmeye uğraşan bir parti haline dönüşmesi süreci incelemektedir. 605
Özet (Çeviri)
ABSTRACT REPUBLICAN PEOPLE'S PARTY AS THE OPPOSITION PARTY (1950-1960) Republican People's Party is a political organisation formed by founding leaders of Turkish Republic on 9 September 1923. It kept being the only political party, apart from the trials of Progressive Republican Party and Independent Republican Party, until 1946. Following Democratic Party, the political structure converted to the pluralistic system. As a result of the 1946 election, voters sent an opposition party for the first time to the Turkish Grand National Assembly. In the election dated May 14th, 1950, Republican People's Party had to quit the rule, which lasted for 27 years continuously. This shift in the ruling power according to the result of the election forms an original side of Turkish political life. Republican People's Party, which accepted unwillingly but did not expect the result, was depressed while losing the ruling power. This thesis consists of partisans' and the party organisation's ways of evaluating the unexpected defeat, their r eactions, their relationships with the ruling Democratic Party for 10 years and changes, transformations and conflicts in the party's structure. It is seen between the years of 1950 to 1960 divided into 3 main parts on the basis of the election dates that the attitude of Republican People's Party towards the ruling and other political parties is formed by the motive of keeping 608its existence. The Party was dominated by continuous quarrels between factions, especially in the General Meetings. Republican People's Party's getting strong as an alternative to the rule was only able to begin from 1956 on as a result of Democratic Party's increasing mistakes and economic problems being heavier. Later on, Republican People's Party was seen to have started a political rise thanks to the social opposition's interest in general. This rise showed itself in the 1957 election as a strong Assembly Group. After 1957, the political tension between the ruling and opposing parties increased m ore and more, and the process ended in the coup d'etat on 27 May 1960. In this period, the factions' quarrels in Republican People's Party and between the central and local organisations went on. The Party started to mention new freedoms by forcing developments. hi short, this work studies the conversion of the party, who founded the state, to a party trying to be the ruling force under competitive democratic conditions based on the social basis. 609
Benzer Tezler
- Demokrat Parti'nin siyasetin demokratikleşmesi ve otoriterleşmesine etkisi
The role of Democrat Party on the democratisation and authoritarianism of politics
ÖMER TAYLAN
- Vatan cephesinin kuruluşu ve faaliyetleri (12 ekim 1958 - 27 mayıs 1960)
The foundation of vatan front and its actions (October 12, 1958- may 27, 1960)
MERVENUR TUZAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MERAL BALCI
- İstanbul basınına göre Demokrat Parti dönemi iktidar-muhalefet ilişkisi (1950-1960) (Akşam, Cumhuriyet, Hürriyet, Milliyet ve Vakit gazeteleri)
Istanbul press, opposition by the ruling Democrat Party period relation (1950-1960)
ÇİĞDEM AYDOĞMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Siyasal BilimlerSüleyman Demirel ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KADİR KASALAK
- Muhalefet döneminde (1950-1960) CHP'de ideolojik ve örgütsel arayışlar
Ideological and organizational quests in the RPP during the opposition period (1950-1960)
ÇAĞDAŞ GÖRÜCÜ
Doktora
Türkçe
2016
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET DEMİREL
- Demokrat Parti dönemi Hatay milletvekilleri ve meclisteki faaliyetleri (1950-1960)
Democratic Party period Hatay and their activities in the parliament (1950-1960)
ORHAN ÇİRİK