Hacıbektaş folkloru
The Folklor of Hacibektas
- Tez No: 137762
- Danışmanlar: PROF. DR. TUNCER GÜLENSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Kültür, inanç, gelenek, Hacıbektaş, Hacibektas, tradition, culture, faith
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
HACIBEKTAŞ FOLKLORU ÖZET Hacıbektaş halk kültürünün ele alındığı bu çalışmada Hacıbektaş'a ait sözlü edebiyat ürünleri, yemek kültürü, bu kültüre kaynaklık ettiği düşünülen inanç özellikleri, halk meteorolojisi, tıbbı, veterinerliği gibi günlük hayata dair birtakım pratikler - şu an sönmeye yüz tutmuş olsalar bile - ve muhtelif konulardaki kültürel miras yöreye özgü nitelikler ön plana çıkarılarak tespit edilmeye ve Türk halkbilimine kazandırılmaya çalışıldı. Bu çalışma hazırlanırken önce konu ile ilgili daha önceden yapılan çalışmalar“kaynak taraması”ile tespit edildi. Kuşkusuz temsil ettiği kültür ve inanç özellikleri açısından Türkiye'nin en önemli yerleşim merkezlerinden biri olan Hacıbektaş ilçesinin ve Hacı Bektaşi Veli'nin özellikle inanç özellikleriyle ilgili birçok çalışmaya ulaşıldı. Ancak kaynak taramalarında çalışmanın asıl konusunu teşkil eden kapsamlı bir folklorik kaynağa rastlanmadı. Yalnız Nevşehir'de görev yapan HAGEM folklor araştırmacısı Hüseyin Sevindik' in daha sonra bizim de saha çalışması yapmış olduğumuz Yakup Gürses'le yapmış olduğu derleme çalışması tespit edildi. Tezin asıl amacına yönelik yazılı kaynakların mahdut olması nedeniyle, belirlenen kaynak kişilerle yapılacak saha çalışmaları ses kayıt cihazlarına alınarak yazıya döküldü. Daha önceden sınıflanmış olan folklor unsurlarının her biri için en az iki kaynak kişiye yine daha önce tespit edilmiş sorular sorulmak suretiyle yöreye ait kültürel özellikler derlenmeye çalışıldı. İnanç, müzik kültürü gibi bazı özelliklere ait derleme sonuçlan kullanılmadan önce konuyla ilgili genel çalışmalar kaynak taraması ile belirlenerek derlemelerin kullanımına zemin oluşturacak şekilde bir araya getirildi.Tezde kullanılan yöntemlerden özellikle“saha çalışmaları”26 ayrı kaynak kişi ile görüşülmek suretiyle uzun bir zaman diliminde ve azami verim hedeflenerek gerçekleştirildi. Yapılan arşiv taraması ile yöreye ait tarihi kayıtlar incelenmiş olsa da çalışmanın ana hedefine uygun materyaller bulunamadığından bunlardan tez içinde yararlanılma yoluna gidilmedi. Yapılan çalışmalar sonucunda elde edilen verilerin, bir kültürel merkez olma özelliği gösteren ve bu açıdan önemli olduğunu düşündüğümüz Hacıbektaş'ın bu zamana kadar ele alınmamış bir çok veçhesini açığa çıkardığı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
IV FOLKLORS OF HACIBEKTAŞ ABSTRACT There are literature works, dishes, beliefs which is thought to be source of this culture, some practical things belonging to daily life, folk forecast, medical, veterinary although they are about to disappear as well as some cultural inheritance, local specialities have been studied and tried to gain Turkish folk studies by giving importance them. While these studies were being prepared first, some studies which were found before hand were searched by 'source scanning'. Certainly from the point of its cultural types, Hacibektas, one of the most important location in Turkey and Hacibektasi Veli are found belonging to this town and the belief of Hacibektas. But in the source scanning, the detailed folk source which consist the main subject, has not been learnt. Only the study of Hüseyin Sevindik folk the searcher of HAGEM in Nevşehir, and Yakup Gurses with whom we studied together in these subjects has been found. Local study done with source people has been recorded and written so as to these studies which are the main factor of the theisis can not disappear. At least to source people were asked the prepared questions to pick up these cultural information. For each one of the elements which are clasified before hand. The general study related with this subject have been put together to use them perfectly before the collection result belonging belief musical culture are used. Local studies were carried out within long period and minimum success by interviewing twenty six search people one by one.Although archives the post were scanned that is belonging to the area, matherials dealing with our subjects has not been found so thay have not been used for our thesis. The data got from these studies show that Hacibektas we thought as one of the important centre has got a lot of properties which have not been found out yet.
Benzer Tezler
- Nevşehir yöresi müzik folklorunun incelenmesi
A Study of music folklore in the region of Nevşehir
MURAT KARABULUT
Doktora
Türkçe
2002
Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZİYAT AKKOYUNLU
- Uygur folkloru üzerine çağatayca bir yazma (İnceleme-metin)
A chagatay manuscript on uyghur folklore (Examination-text)
AYNUR GENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Nevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM ÖGER
- Kadın folkloru ve toplumsal cinsiyet üzerinde kültürel kimliğin etkisi: Tavşanlı ilçesi Dedeler ve Beyköy örneği
The effect of cultural identity on women's folklore and gender: Tavşanlı district Dedeler and Beyköy example
SELMA AYBARS
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Nevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALİ YOLCU
- Kazak çocuk folkloru
Kazakh children's folklore
GULNAZ NUSSIPKHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halk Bilimi (Folklor)Nevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM ÖGER
- Nevşehir-Hacıbektaş ilçesi alevi-bektaşi inanç sisteminde eski Türk inançlarının izleri
Traces of ancient Turkish beliefs in Nevşehir Hacibektaş district alevi – bektashi belief system
FATMA KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Nevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÇERİBAŞ