Geri Dön

Edebiyat ve kültür dizgesini şekillendirmede ideolojik açıdan çevirinin ve çevirmenin rolü

The role of both the translational action and the translator -in terms of ideology- in shaping the literary and cultural system

  1. Tez No: 140457
  2. Yazar: AYŞE BANU KARADAĞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE DİLEK ERBORA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Amerikan Kültürü ve Edebiyatı, Mütercim-Tercümanlık, American Culture and Literature, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2003
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Amerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 154

Özet

Geleneksel görüş çerçevesinde çeviri, iki dil arasında yapılan dilbilimsel bir işlem olarak ele alınmaktaydı. Ancak XX. yüzyılın ikinci yansından itibaren çeviri alanında büyük bir gelişme yaşandı: çeviriye ilişkin geleneksel görüşlerin kapsamına yeni öğeler, yeni kavramlar girdi. Bu yeni kavramlar sayesinde de çeviri yeni bir konum edindi: özerk bir bilim dalı olarak“çeviribilim”. Hiç kuşku yok ki, son yıllarda kaydedilen gelişmelerin en çarpıcısı“kültür”kavramının çeviribilime verdiği destektir. Nitekim bu destekle, çevirmen çeviri metinde“görülebilir”hale gelmiştir. Böylelikle de çevirmenin varlığı azımsanmayacak ölçüde çeviri metne damgasını vurmuş ve çeviri süreci, çevirmenin anlamsal seçimlerini aşacak bir şekilde“ideolojik”seçimlerine yer veren bir eylem olarak ele alınmaya başlanmıştır. Bu bilgiler ışığında, söz konusu tez çalışmasının amacı, çevirmenin ve çeviri eyleminin bir ülkenin edebiyat ve kültür dizgesini şekillendirmede“ideolojik”açıdan ne tür bir rol oynadığını sorgulamaktır.

Özet (Çeviri)

Translation has traditionally been viewed as a linguistic operation between two languages. However in the second half of the XXth century, translation witnessed a real breakthrough: new elements, new concepts were crammed into the traditional way of thinking in translation. Owing to these new concepts, translation gained a new status:“translation studies”as an autonomous discipline. No doubt that the espousal of an important element -“culture”- in translation studies has been one of the most striking developments in recent years. And this ultimately leads to a“visible”engagement on the part of the translator which is grounded within the target text. Hence, not only is the translator's presence irreducibly inscribed within the target text, but also the process of translation is seen as abaction that engages over and above the translator's semantic choices, his/her ideological ones. Given this information, the aim of the present study is to question the role of both the translator and the translational action -in terms of“ideology”- in shaping the target literary and cultural system.

Benzer Tezler

  1. Türkçede Arsène Lupın çevirileri üzerine betimleyici bir çalışma

    A descriptive translation study on Arsène Lupin translations in Turkish

    GÜLAY GÜLER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE BANU KARADAĞ

  2. Sahraaltı Afrika masalları çevirilerinin çoğuldizge kuramı ve çeviri stratejileri ışığında incelenmesi

    An analysis of Sub-Saharan Africa folktales translations in light of polysystem theory and translation strategies

    HATİCE DELİBAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT ÖZCAN

  3. Bitlis'ten derlenen efsanelerin psiko-sosyal ve arketipsel tahlili

    Psycho-social and archetypal analysis of legends compiled from Bitlis

    OĞUZ DOĞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Halk Bilimi (Folklor)Fırat Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EBRU ŞENOCAK

  4. Bir yönlendirme aracı olarak çeviri: Serteller ve çeviri çocuk edebiyatı

    Translation as a tool of manipulation: Sertels and translated children's literature

    NİLÜFER ALİMEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Mütercim-TercümanlıkYıldız Teknik Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE BANU KARADAĞ

    YRD. DOÇ. DR. ESHABİL BOZKURT

  5. Edebiyat çevirilerinin ve çevirmenlerinin görülebilirliğinin/görülemezliğinin çeviribilim bağlamında incelenmesi: Kayboluşlardaki varoluşlar

    An analysis of literary translations' and translators' visibility/invisibility in terms of translation studies

    AYŞE ÖZKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. AYŞE BANU KARADAĞ