Edebiyat ve kültür dizgesini şekillendirmede ideolojik açıdan çevirinin ve çevirmenin rolü
The role of both the translational action and the translator -in terms of ideology- in shaping the literary and cultural system
- Tez No: 140457
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE DİLEK ERBORA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Amerikan Kültürü ve Edebiyatı, Mütercim-Tercümanlık, American Culture and Literature, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Amerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Geleneksel görüş çerçevesinde çeviri, iki dil arasında yapılan dilbilimsel bir işlem olarak ele alınmaktaydı. Ancak XX. yüzyılın ikinci yansından itibaren çeviri alanında büyük bir gelişme yaşandı: çeviriye ilişkin geleneksel görüşlerin kapsamına yeni öğeler, yeni kavramlar girdi. Bu yeni kavramlar sayesinde de çeviri yeni bir konum edindi: özerk bir bilim dalı olarak“çeviribilim”. Hiç kuşku yok ki, son yıllarda kaydedilen gelişmelerin en çarpıcısı“kültür”kavramının çeviribilime verdiği destektir. Nitekim bu destekle, çevirmen çeviri metinde“görülebilir”hale gelmiştir. Böylelikle de çevirmenin varlığı azımsanmayacak ölçüde çeviri metne damgasını vurmuş ve çeviri süreci, çevirmenin anlamsal seçimlerini aşacak bir şekilde“ideolojik”seçimlerine yer veren bir eylem olarak ele alınmaya başlanmıştır. Bu bilgiler ışığında, söz konusu tez çalışmasının amacı, çevirmenin ve çeviri eyleminin bir ülkenin edebiyat ve kültür dizgesini şekillendirmede“ideolojik”açıdan ne tür bir rol oynadığını sorgulamaktır.
Özet (Çeviri)
Translation has traditionally been viewed as a linguistic operation between two languages. However in the second half of the XXth century, translation witnessed a real breakthrough: new elements, new concepts were crammed into the traditional way of thinking in translation. Owing to these new concepts, translation gained a new status:“translation studies”as an autonomous discipline. No doubt that the espousal of an important element -“culture”- in translation studies has been one of the most striking developments in recent years. And this ultimately leads to a“visible”engagement on the part of the translator which is grounded within the target text. Hence, not only is the translator's presence irreducibly inscribed within the target text, but also the process of translation is seen as abaction that engages over and above the translator's semantic choices, his/her ideological ones. Given this information, the aim of the present study is to question the role of both the translator and the translational action -in terms of“ideology”- in shaping the target literary and cultural system.
Benzer Tezler
- Türkçede Arsène Lupın çevirileri üzerine betimleyici bir çalışma
A descriptive translation study on Arsène Lupin translations in Turkish
GÜLAY GÜLER
Doktora
Türkçe
2022
Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE BANU KARADAĞ
- Sahraaltı Afrika masalları çevirilerinin çoğuldizge kuramı ve çeviri stratejileri ışığında incelenmesi
An analysis of Sub-Saharan Africa folktales translations in light of polysystem theory and translation strategies
HATİCE DELİBAŞ
Doktora
Türkçe
2023
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ÖZCAN
- Bitlis'ten derlenen efsanelerin psiko-sosyal ve arketipsel tahlili
Psycho-social and archetypal analysis of legends compiled from Bitlis
OĞUZ DOĞAN
Doktora
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Fırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU ŞENOCAK
- Bir yönlendirme aracı olarak çeviri: Serteller ve çeviri çocuk edebiyatı
Translation as a tool of manipulation: Sertels and translated children's literature
NİLÜFER ALİMEN
Doktora
Türkçe
2015
Mütercim-TercümanlıkYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE BANU KARADAĞ
YRD. DOÇ. DR. ESHABİL BOZKURT
- Edebiyat çevirilerinin ve çevirmenlerinin görülebilirliğinin/görülemezliğinin çeviribilim bağlamında incelenmesi: Kayboluşlardaki varoluşlar
An analysis of literary translations' and translators' visibility/invisibility in terms of translation studies
AYŞE ÖZKAN
Doktora
Türkçe
2015
Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. AYŞE BANU KARADAĞ