Urdu edebiyatında öykü
Story in Urdu literature
- Tez No: 141272
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. CELAL SOYDAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Urdu Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
ÖZET 19. yüzyıl, Hint Alt Kıtası 'nın tarihinde siyasi, sosyal ve kültürel pek çok köklü değişimin yaşandığı önemli bir yüzyıldı. Bu çalışmada, temel konumuz olan Urdu Edebiyatındaki öykü yazarlığı bağlamında, bu türün gelişmesini ve edebiyat çevrelerinde tutulmasına sebep olan tarihi gelişmelere de değinmeye çalıştık. Mesela; İngilizlerin bölgeye sömürge amaçlı gelişleri, kısa sürede bölgede hakimiyet kurup emperyalist bir tutum sergilemeleri, bölgenin siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik yapısını etkilemeleri gibi konuları ele aldık. Zira bölgede ingiliz yayılmacılığı sonucu yaşanan bu gelişmeler öykücülükte sıkça işlenen konuların başında gelmektedir. Hint toplumu, ülke içindeki bu batı yayılmacılığına kah tepki göstermiştir, kah ona uyum sağlamaya çalışmıştır. Zira Batı kültürünün gelişmek için gerekli olduğu kanısı, toplumun bazı kesimlerinde sıkça vurgulanmaktaydı. Böylece Batı kültürünün etkisiyle toplumun siyasi, sosyal ve ekonomik yaşamında büyük değişimler meydana gelmiş, Urdu edebiyatında da çeşitli yenilikler ortaya çıkmıştır. Özellikle 1857 sonrası siyasi gelişmeler neticesinde yaşamın her alanında yenilenmenin gerekliliği ortaya çıkarmıştır. Bölgede esen değişim rüzgarı doğal olarak edebiyatı da etkilemiştir. Öncelikle roman ve ardından da öykü türü bu etki neticesinde ortaya çıkmış ve süratle gelişmiştir. Öncelikle bölgenin içinde bulunduğu ortama, yaşanan önemli olaylara ve öyküden önce gelişim göstermiş olan edebi türlere kısaca değindik. Daha sonra tezimizin esas konusunu oluşturan 'Urdu Edebiyatında Öykü' konusuna giriş yaptık. Önsöz kısmında da belirttiğimiz gibi konumuzu dört dönem altmda inceledik. Zira 166her dönem kendine has özellikler taşımaktaydı. Öykücülüğün ilk döneminde Batı yayılmacılığına karşı Rus devriminden alınan ilhamla bir karşı çıkışın yanı sıra toplumu ıslah etme özelliği ağır basmaktaydı. Öte yandan yaklaşık yarım yüzyıldır süre gelen Aligarh Hareketinin toplum merkezli edebiyat ürünlerine karşı birey merkezli edebiyat ürünleri ortaya çıkarılmaya başlandı. Böylece romantizm akımı ilk ürünlerini vermeye başladı. Öykücülüğün konu bakımından daha geniş bir yelpazeye sahip olduğu bu ilk döneminde etkin olan yazarları ve özelliklerini ele aldık. Öykücülüğün ikinci döneminde ise İngiliz yayılmacılığına karşı olan hareketler şiddetlenmiş ve artık Hindistan ülkesinin bağımsızlığı için çalışmalar ağırlık kazanmıştı. Dolayısıyla öykülerde ağırlıkla bu konular işlenmiştir. Üçüncü dönemde ise bölünen Hindistan'da yaşanan siyasi ve sosyal çalkantılar, göç olayları ve bunun ortaya çıkardığı kargaşa öykücülüğün ve öykü yazarlarının temel konuları olarak ortaya çıktı. Bu dönemde edebiyatçılarda siyasi bilincin daha keskin olduğu gözlenmektedir. Dördüncü dönem ise tamamen Pakistan'ın siyasi, sosyal ve ekonomik ortamından kaynaklanan konuların ağırlıkta olduğu konulan kapsamaktadır. Henüz kurulan Pakistan'da siyasi yönetim yer edememişti ve sık sık askeri darbeler ülke yönetimine el koymaktaydı. Bunun sonucu olarak edebiyatçılar askeri yönetimlerin baskılarından kendilerini koruyabilmek için sık sık sembollere başvurmak zorunda kalmışlar ve böylece öykücülük yeni bir yön kazanmış oldu. Bu çalışmada yer verdiğimiz öykücüler özellikle kendi dönemleri içerisinde öncü olan önemli edebiyatçılardır. Öyküleri ile topluma yol göstermiş, hasır altı edilmiş bir çok konuyu gözler önüne sermeyi amaçlamışlardır. 167
Özet (Çeviri)
ABSTRACT In the history of Indian lower continent, 19th century was very important with radical changes in political, social and cultural areas. In this study, in relation to the main subject“story writing in Urdu Literature”, development of this type and the historical reasons that helped this type of literature to be accepted by litterateurs were studied. For example, the arrivals of British people to the region for exploitation, their being dominant in a short period of time and affecting the social, cultural, political and economic structure of region were considered. For this reason, the results of British imperialism in the region formed the most treated subjects of story writing. Indian society sometimes reacted to Western imperialism, sometimes tried to adapt to it. Because the idea of for developing of the country the Western culture is necessary was emphasized in the society very frequently. In this manner by the effect of Western culture important changes occurred in social, political and economic life of society. Also in Urdu literature various reforms appeared. Especially by political events of 1857, in all areas of social life developments were understood to be needed. Naturally the change in all areas affected the literature. Before all else novel and then story writing appeared as a result of these developments. Firstly, structure of the region, important events and common types of literature before story writing were studied. Then, the main subject of this thesis“The Story Writing in Urdu Literature”was studied. As mentioned in abstract, the subject was studied in four periods. In the first period of story writing, against the 168Western imperialism a challenge - inspired by Russian Revolution - and the idea of reforming the society were dominant. At the same time, against the society centered literature works of Aligarh trend that has gone on for approximately a half century, individual centered literature works started to appear. Consequently, romanticism trend started to produce its first works. The active authors in the first period - in which story writing had a broader subject variety - and their characteristics were studied. In the second period of story writing, the actions against British Imperialism had become more intense and finally the actions for the freedom of Indian Country were increased. Consequently, these subjects were mostly treated in stories. In the third period, political and social disturbances in partitioned India, immigrations and the chaos resulted from immigrations constituted the subjects of stories. In this period, it appears that the political conscious of authors was more acute. In the fourth period, the subjects of stories were related to political, social and economic environment of Pakistan. In recently established Pakistan, state was not stable and so military powers had seized the control of the country frequently. As a result of this, for protecting themselves from pressures of military authorities, authors were forced to use symbols and thus the story writing got new aspects. The story writers mentioned in this thesis were avant-gardist and important authors in their periods. By their stories, they had guided the society and tried to expose the many concealed subjects. 169
Benzer Tezler
- Urdu Roman yazarlığının ilk dönemi
First period of the Urdu novel authorship
HAKAN KUYUMCU
Doktora
Türkçe
2003
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELMA BENLİ
- Urdu ve Türk edebiyatları münasebetleri
Relations between Urdu and Turkish literatures
MUSTAFA SARPER ALAP
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN ELİAÇIK
- Saadat Hasan Mantu'nun göç öykülerinde travmatik geçmişin yazınsal kurgulanışı
The migration stories of Saadat Hasan Mantu literary fiction of the traumatic past
GÜLFEM AKYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYKUT KİŞMİR
- Eşfak Ahmed'in hayatı ve eserleri
Eshfaq Ahmed's life and works
NEBAHAT BAŞTÜRK ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CELAL SOYDAN
- Urdu edebiyatında ilerici edebiyat akımı
Progressive literary movement in Urdu literature
AYKUT KİŞMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CELAL SOYDAN