Anadili olarak Arapça ve Türkçenin öğretimde kullanılan metinlerin karşılaştırılması: Bir eşdizimsel örüntüleme çözümlemesi örneği
Comparison of text used in teaching Turkish and Arabic as mother tongue: A collacational patterning analysis example
- Tez No: 141426
- Danışmanlar: PROF. DR. RAHMİ ER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arap Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 328
Özet
tezin özeti Tez, Arapça ve Türkçe'nin anadili öğretim kitaplarında bulunan ortak konulu metinlerdeki sözcüklerin dübilimin bir araştırma konusu ve yöntemi olan eşdizimsel örüntüleme açısından değerlendirilmesidir. Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yayınlanan ilkokul ikinci ve üçüncü sınıf ders kitapları ile Arap ülkelerinden Libya, Ürdün, Suriye ve Lübnan ilkokullarında okutulan ikinci ve üçüncü sınıf ders kitapları Eşdizimsel örüntüleme yöntemi ile karşılaştırılmış ve bu karşılaştırma yapılırken sunulan kavram dünyalarından hareketle hem farklı siyasal rejimlerle yönetilen Arap ülkelerinin kendi aralarındaki ortak ve farklı yönlerin belirtilmesi, hem de bu ülkelerle Türkiye arasındaki ortak ve farklı yönlerin bu ortak metinler bağlanımda değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Eşdizimlilik sözcüksel-dilbilgisel katmanda yer alan sözcüksel yapıların incelenmesidir. Eşdizimlilik aynı bağlamda kullamlmalanndan ötürü ilişkilendirilen sözcüklerin yarattığı bağlantıları kapsar. Aynı konulan işleyen metinlerde bir arada kullanılma eğilimi gösteren sözcüklerin, birbirleriyle eşdizimsel bir ilişki içinde oldukları ifade edilmektedir. Buna göre Türkiye ile Arap ülkelerinin ders kitaplarında yer alan ortak metinlerde bir arada kullanılma eğilimi gösteren sözcükler birbirleriyle eşdizimsel bir ilişki içindedirler. Bunun sonucunda dilbilimsel farklılıklar ve benzerlikler olması doğaldır. Çünkü aynı konuda olsa bile her metnin anahtar sözcükleri farklı farklıdır. Bu anahtar sözcüklerden yola çıkarak kavram alam sözcüklerine ulaşılmaktadır. Kavram alam sözcüMerinin öğrenciler için yeni mi yoksa eskilerin tekrarı mı olduğu ve metinlerin onların kavram dünyalarına yeni sözcükler katıp katmadığı değerlendirildiğinde hangi ülkenin bunu en iyi şekilde başardığı ortaya çıkmaktadır. Böylece bireyde dil gelişimi açısından dönemin taşıdığı önem de göz önünde tutularak ilkokul ikinci ve üçüncü sınıflar için hazırlanmış ders kitaplarındaki ortak konulu metinler incelendiğinde Türkçeyi ve Arapçayı anadili olarak öğrenen çocuklara sunulan kavram dünyaları arasındaki ortak ve farklı yönler görülmektedir. Bütün bunların sonucunda siyasi, ideolojik ve kültürel farklarda ortaya çıkmış ve bu görünüm teze dilbilimsel bir çalışma olmanın yam sua sosyolojik bir içerik de kazandırmıştır. 136
Özet (Çeviri)
ABSTRACT OF THE THESIS The thesis is an assessment of the words contained in the texts with common subjects in Arabic and Turkish mother tongue teaching textbooks in terms of collocational patterning, which is the research topic and a method of linguistics. Textbooks for Primary School Grades two and three as published by Turkish Ministry of National Education were compared with the textbooks for grades two and three, which are used in the primary schools of Libya, Jordan, Syria and Lebanon. During this assessment, according to the world of concepts presented, identification of similar and dissimilar aspects of Arabic countries ruled under different political regimes and identification of similar and dissimilar aspects between these countries and Turkey was aimed in the context of such common texts. Collocation is examination of the lexicological structures in the lexigological- grammatical stratum. Collocation encompasses the connections created by the words that are interrelated since they are used in the same context. It is asserted that the words that tend to collocate in the texts intended for the same subjects are in collocational relationship. Relying on this assumption, the words that tend to collocate in the texts contained in textbooks of Turkey and Arabic countries are in collocational relationship with each other. It is natural that there are linguistic differences and similarities as a result of this, because, even if texts relate to the same subject, each text has different key words. Conceptual words are attained, departing from these key words. When we assess whether conceptual words are new to the students or just repetition of old words, and whether texts add new words to their world of concepts, the country which achieves this best is found. 137Thus, when texts with common subjects in textbooks prepared for classes two and three of primary school are reviewed in view of the fact that the period is of importance to linguistic development for the individual, similar and dissimilar aspects between the worlds of concepts presented to students learning Turkish and Arabic as mother tongue are observed. As a result of all these, political, ideological and cultural differences are revealed, which provided the thesis with a sociologic content besides its linguistic nature. 138
Benzer Tezler
- Türkçe dersi kitaplarının niteliği
The Value of mothertonque Turkish students books
NİLÜFER KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiTürkçenin Eğitimi ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDAT SEVER
- Ana dili Arapça olan öğrencilerin Türkçe konuşma becerilerine dair bir araştırma
A research on the speaking skills of the students whose native language is Arabic
HAYA ALDARAGHMEH
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiTürkçenin Eğitimi ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPASLAN OKUR
- لكلمات العربية المستعملة في اللغة التركية وأثرها في تعليم العربية للطلاب الأتراك
Türkçe'de kullanılan Arapça kökenli kelimeler ve Türk öğrencilere Arapça öğretimindeki etkileri / Arabic words used in Turkish and its effects in teaching Arabic for Turkish students
ALİ KOYUNCU
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DilbilimSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NIDAL F. A. ALSHORBAJI
- Mısırlı öğrencilerin yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde karşılaştıkları ortak kelimeler üzerine bir inceleme: ULUTÖMER Türkçe Öğretim Seti A1 Ders Kitabı örneği
A study about common words and phrases between Egyptian and Turkish language to help Egyptian students learn Turkish as a foreigner language A1 student book in ULUTÖMER Turkish Teaching book series will be taken as an example
HEBATALLAH OSMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİNARA ALİYEVA ÇINAR
- Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde yanıltıcı eşdeğerlik: Türkçe - Arapça örneği
False friends in teaching Turkish as a foreign language: Turkish – Arabic case
AHMAD LABABIDI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CELİLE EREN ÖKTEN