Konut tercihlerinin, mekansal dizin ve mekansal davranış parametreleri ile ilişkisi

Relation of the house preferences with space syntax and spatial behaviour parameters

PDF İndir

Tez No: 143062
Yazar: ERİNCİK EDGÜ
Danışmanlar: PROF. DR. ALPER ÜNLÜ
Tez Türü: Doktora
Konular: Mimarlık, Architecture
Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
Yıl: 2003
Dil: Türkçe
Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
Sayfa Sayısı: 171

Özet

Evler kendi iç düzenlerinden, oluşturdukları şehir ölçeğindeki çevrelere kadar, insan yaşamını, insan davranışlarını ve toplum düzenini etkileyecek güce sahiptir. Diğer yandan çağdaş yaşamın meslek ve iş hayatına yüklediği anlamlar evlerin yerini almaya başlamıştır. Bu çalışmada çağdaş yaşamın gereklerine uyarak tüketilebilen nesneye dönüşmüş olan konutlann, kullanıcılarının yaşam biçimlerine uygunluğu ve uyumu üzerinde durulacaktır. Bu uygunluk ve uyumun temel çıkış noktası kişinin öncelikle sahip olduğu seçenekler ve bunlar arasından yaptığı tercihlerdir. Diğer yandan konutlann banndırdıkları fiziksel özellikler de bu tercihleri etkileyebilecek niteliktedir. Çalışma, konut kullanıcısının kendi davranıştan ile mekanın dizinsel (syntactic) verileri arasındaki ilişkinin varlığını ve niteliğini araştırmayı hedeflemektedir. Konutun fiziksel ya da sosyal özelliklerinin önemi, sosyodemografik yapı, yaşam biçimi ve planlanan oturma süresi ile yakından ilişkilidir. Sosyodemografik yapı, yaşam biçimi ve planlanan oturma süresinin uzunluğu, mekanın dizinsel özellikleri değişmese bile, kullanıcının mekansal davranışlarını etkilemektedir. Bu durum da kişileri mekan tercihlerinde daha farklı arayışlara yöneltmektedir. Bu çalışmanın amacı toplu konut kullanıcılarının yukanda değinilen varsayımdan hareketle, hangi tercih ölçütlerine bağlı olarak, hangi mekanlarda nasıl davrandıklarını ortaya koymaktır. Böylece, belirli tercih ve davranış seçeneklerinin önerilen mekanlara uyumu denenebilecek ve konut tasarımının başlangıcında dikkate alınacak bazı ölçütler oluşturulabilecektir. Çalışma kapsamında konut öncelikle, insan davranış ilişkileri açısından kuramsal olarak incelenmiş ve konut tercihlerine etki eden parametreler belirlenmiştir. Diğer yandan mekansal dizin kavramı hakkındaki kuramsal yaklaşımlar incelenmiştir. Konut tercihlerini oluşturan süreçte insan davranışlan son derece önemli rol oynar. Ancak bu süreci oluşturan insan davranışlan geçekte, çok daha geniş bir çerçevenin içinde yer alır. Konutlar, mekansal, işlevsel, kültürel, sosyal ve psikolojik boyutların tümüne birden sahiptir. İnsanlann konutlanyla ilişkileri düşünce ve görüşleri durağan değildir, zaman içinde ve hayatın çeşitli basamaklarında değişim gösterebilir. Mekansal davranış, çevre - davranış çalışmalarının özünü oluşturmaktadır ve gerek mekanı, gerekse davranışlan etkileyen bir çok faktörü barındırmaktadır. Mekansal davranış kavramı, iç mekan ölçeğinden kentsel boyutlara kadar geniş bir çerçeve içinde ele alınmaktadır. Mekansal davranış, insanın, birey veya toplumun parçası olarak kimliği, düşünce yapısı, zihinsel algılama yeteneği ve içinde bulunduğu mekanın fiziksel, sosyal ve zamansal boyutlardaki özellikleri gibi parametrelerle karşılıklı olarak etkileşim içindedir. Bu yüzden, mekansal davranış etkileri tasarım sürecine de yön vermektedir. Bu tezinkapsamı içinde, mekansal davranışı belirleyen kavramsal parametreler, bilişim temelli, kültür temelli ve ekoloji temelli teoriler başlıkları altında incelenmiştir. Bilişim algılama, kavrama, anlama ve değerlendirme süreçlerini içerdiği için kişinin bir konutu şu veya bu sebeple tercih edebilmesi için öncelikle konuta veya çevreye ait bir değerlendirme yapabilmesi gerekir. Bu değerlendirme kişinin hem kendi zihinsel birikimlerinin, hem kültürel ardalanının hem de mevcut ekolojik verilerin özümsenmesiyle mümkün olabilir. Bu araştırma kapsamında bilişim temelli teoriler çevresel algı, çevresel değerlendirme ve tercih, çevresel hoşnutluk ile davranış değişimi ve çevresel uyum başlıktan altında incelenmiştir. Mekansal“dizin”(syntax) terimi, basit ancak temel olarak biribirinden farklı mekansal düzenlemelerin üretilmesi için, gerekli kurallar bütünü olarak tanımlanmaktadır. Mekansal dizin, yapısal çevrenin tanımlanabilmesi için kullanılan bir teori ve yöntemdir. Bu teoriye göre, biçimleri üreten dış etkiler ile sosyal güçler arasında ilişki vardır. Mimarlık teorisinin bakış açısına göre, mekansal dizin (space syntax), tasarım özellikleri ve hedeflenen amaç ile, sosyal kısıtlamalar ve şekilsel olasılıklar arasındaki etkileşimin daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunur. Mekansal dizin yaklaşımının özünde, iç ve dış mekan biçimlenmelerinin çeşitli kültürel yaklaşımların sonucu oluştuğu ve sosyal ilişkileri şu veya bu şekilde etkilediği bulunmaktadır. Bununla birlikte mekansal dizin verileri matematiksel olarak hesaplanabilir düzeydedir. Diğer yandan, konut pazannın hem piyasa olanakları, hem de kullanıcıların seçenek ve tercihleri üzerindeki etkileri incelenmiştir. Çağdaş yaşam koşullan ve ortak kabuller konut tasanmını ve dolayısıyla konut pazannı etkilemektedir. Toplu konut pazar ekonomisinde bir ticari kavram olarak ortaya çıkmıştır. Ancak toplu konutun bir tüketim aracına dönüşmesinin yanı sıra, bu tür bir konut modelinin ortaya çıkma nedenlerine ve gelişme sürecine de değinmek gerekir. Konutlarla ilgili teorilerin ve çalışmalann üzerinde bu denli durulmasının nedenleri, konut ölçeğinin diğer tüketim mallarına göre büyük olması, ve bir taşınmaz olarak, diğer tüketim mallanna oranla kullanım süresinin, yani fiziksel ömrünün uzun olmasıdır. Konut yapımının ne zaman, ihtiyacı karşılayan bir hizmet olmaktan çıkıp, toplumun ekonomik gücünü etkileyen, bir tüketim ortamı oluşturduğunun araştınlması gerekir. Konut pazannın tarihsel gelişme süreci, dünya ve Türkiye üzerindeki etkileri ile pazan etkileyen ekonomik, teknolojik ve iletişim etmenleri tezin üçüncü bölümünde incelenmiştir. Tezin dördüncü bölümünde, araştırma kapsamı daraltılarak, atan çalışmasında geçerliliği denenecek olan kuramsal model hakkında bilgi verilmiştir. Bu bölümde, tezin inceleme kapsamındaki kavramsal çerçeve çizilmiş ve hipotezin deneneceği alan çalışmasında temel alınacak kısıtlamalar belirlenmiştir. Tercih ölçütleri öteden beri, niteliksel olarak algılandığı için, konut araştırmalarında bu konuyla ilgili bir kavramsal modelin oluşturulmasından genellikle kaçınılmıştır. Böylesi bir modelin, sınırlarının belirsiz, kapsamının da değişken olacağı düşünülmüştür. Ancak mekansal dizin gibi, matematiksel tabanı olan bir yöntem ile konut tercihleri değerlendirildiğinde, bazı ortak noktalar bulmak olasıdır. Konut kullanıcılarının mekansal davranışları ve konutun mekansal dizin özellikleri arasındaki ilişkilerin, konut tercihlerini etkilediği hipotezini desteklemek üzere çeşitli ölçütler belirlenmiştir. Bu ölçütler konut kullanıcılannın sosyodemografik özellikleri, yaşam biçimlerin ve konuta ait mekansal özellikleridir. Hipotezde bu ölçütlerin ayn ayn ve bir arada değerlendirilip işlendikten sonra, konut tercihlerini oluşturduğu öne sürülmektedir. Diğer yandan modelin deneneceği alan çalışması için gerekli bazıkıstaslar da bu bölümde belirtilmiştir. Çalışmanın yapılacağı konut bölgesinin nitelikleri, uygulamayı yapan girişimcinin özellikleri ve kullanıcı grubu özellikleri de, bu bölümde belirlenmiştir. Alan çalışması için seçilen bölge, devlet eliyle özel sektöre ihale edilen bir Emlâkbank iştiraki ve genellikle orta/orta üst gelir grubunun tercih ettiği bir uydu yerleşme olan İstanbul'un Anadolu Yakası'ndaki Ataşehir Uydukent Projesidir. Tezin beşinci bölümünü oluşturan alan çalışmasında, araştırmanın dayanağı olan hipotezin geçerliliğini denemek üzere iki farklı yöntem kullanılmıştır. Ancak bu yöntemler birbirlerini hem yapılış sırası hem de sonuç analizleri açısından izlemektedir. Yöntemlerin ilki hedef kitlesi farklı iki aşamalı bir anket uygulaması, diğeri ise“Georgia Institute of Technology”lisanslı“Spatialist”programı yardımıyla mekansal dizin verilerinin belirlenmesidir. Her iki anket çalışmasında da katılımcılar rastgele seçilmişlerdir. İlk anket çalışmasında, Alaşehir'deki emlâkçılarla soru-cevap formatında bir görüşme yapılmıştır. Buradaki katılımcılar Alaşehir'deki kayıtlı 28 emlâkçıdan rastgele belirlenen 8 tanesidir. Emlakçılara göre üç farklı tercih derecesine sahip olan, üç farklı konut tipinde kullanıcının mekansal davranışı ve konutun mekansal dizin verileri incelenmiştir. Bu çalışmada konut kullanıcılarının aile yapısını, yaşam tarzlarını ve mekansal tercihlerini belirlemek amaçlanmıştır. Bu adalardaki üç konut tipinde oturan 35'er katılımcının oluşturduğu rastgele seçilmiş 105 kişi ile ikinci anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara cinsiyet, yaş ya da mülkiyet durumu gibi sınırlandırmalar getirilmemiştir. Yapılan her iki anket çalışmasında da katılımcılara çoktan seçmeli, açık uçlu ve nitel derecelendirmeye yönelik tabloların bulunduğu karma sorular sorulmuştur. Emlâkçılar ile yapılan görüşme verilerinin sınıflandırma ve analizleri bu araştırmanın kapsamında ele alınmamıştır. Konut kullanıcılarıma yapılan anket sorularının yanıtlan veri tabanına geçirilmiş ve kodlanarak sınıflandırmıştır. Nitel özellikli ancak sayısal olarak kodlanan verilerin“Microsoft Excel”ortamında frekanslan elde edilmiştir. Diğer yandan, salon düzenine ait verinin toplanması ve sınıflandınlması yapılmış, sayısal hesaplamalar ise“Georgia Institute of Technology”lisanslı "Spatialisf programının kullanıldığı mekansal dizin yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Anket yöntemi ve mekansal dizin yönteminin kullanıldığı alan çalışmasında, önceki bölümde önerilen model denenmiştir. Alan çalışması sonuçlan istatiktiksel bağıntılar ve diğer bulgular yardımıyla açıklanmıştır. Bu çalışmada konutlann, kullanıcılarının yaşam biçimi, sosyal statüsü ve mekansal tercihleri arasındaki ilişkileri yansıttığı; diğer yandan, kullanıcılann da konutun olanaklanna veya kısıtlamalanna uyum sağladığı ortaya koyulmuştur. Alan çalışmasının sonuçlan genel olarak şunlardır Türkiye'de konut tercihleri genellikle çekirdek ailenin konut tercihi şeklindedir. Batı toplumunda önemli bir ölçüt olan işyerine uzaklık Türklerin konut tercihlerinde hemen hiç dikkate alınmamaktadır. Yine batı toplumunun aksine, kuvvetli aile bağlan sayesinde yaşlanma, yaşlanan kişilerin mekansal tercihte yeni bir aşamaya gelmesini gerektirmez. Ancak, yaşam döngüsündeki aşama kişinin yaşam biçimini etkilemektedir. Eğitim düzeyi belirli bir yaşam çevresini seçmek için dikkate alınan özelliklerdendir. Aynı şekilde, komşuluk ilişkilerinin değerlendirilmesi veya mekanların yaşam biçimine uyumunun sağlanması da eğitim düzeyinin belirlediği algılama ölçüleri sayesinde gerçekleşmektedir.Kullanıcılar mekansal tercihlerini yaparlarken, bu yerde oturmayı planladıklan süreyi dikkate alırlar. Konutta planlanan oturma sûresi, bir çok çevresel özelliğe uyum sağlamaya ve gereken bazı değişikleri yapabilmeye fırsat tanır. Konut mülkiyeti bir yeri seçmek için yeterli nedeni oluşturmaz; ancak, o yerde oturmaya devam etmek için yeterli nedendir. Konutu satın alma veya kiralama gerekçesi aile yapısı ile ilgilidir; ancak, konut mülkiyeti, yaşam biçimini etkilememektedir. Diğer yandan, konutlann dizinsel özellikleri de yaşam biçimi, mekansal davranış ve mekan tercihleri üzerinde etkili olmaktadır. Hareketli cepheler ve aydınlık düzeyi, kullanıcı tercihlerini etkilemektedir. Ortak mekanların dizinsel yapısı ve görsel alan büyüklüğü, komşuluk ilişkilerini etkilemektedir. Aynı özellikler konut güvenliğini de arttınr ya da azaltır. Mekanlann derinleşmesi sosyal kontrolü, algı düzeyini ve sosyal etkileşimi azaltmaktadır. Konut içinde mekan derinliklerinin artması, ailenin ortak eylemlerden uzaklaşarak bireyselleşmesine neden olmaktadır. Yaş ortalaması arttıkça bazı mekanlar arasındaki geçişlerin kolaylığı çok daha fazla önem kazanmaktadır. Diğer yandan, kişiler eşyalanna bağımlıdır, bu yüzden, mekanlardaki tefriş kolaylığı konut tercihlerini olumlu yönde etkilemektedir. Araştırmanın altıncı bölümü ise tezin sonuçlanna aynlmıştır. Bu sonuçlara göre, konut kullanıcılannın sosyodemografik özellikleri, tercih edecekleri konut tipi ile ilişkildir. Kullanıcıların yaşam biçimi tercih edecekleri konutlarda belirli özellikleri talep etmelerine yol açar. Toplu konutlarda tasanm aşamasında dikkate alınan ölçütler arasında gerek dış mekanın, gerekse iç mekanın dizinsel verileri de bulunmalıdır. Bu veriler, yaratılmak istenen mekansal ortamın sosyal ve fiziksel ilişkilere etkilerini ortaya koyacağı için önemlidir. Konutlar çeşitli mekansal boyutlarda, ya da üretim ölçeğinde tasarlansalar da, sonuçta bir tüketim ürünü olarak tanımlanmaktadırlar. Bu nedenle, konut kullanıcılannın tercihleri, tasarlanan konutun pazarlama başansını doğrudan etkilemektedir. Konutun sahip olduğu parasal değer, kullanıcılar arasında tercih edilme oranıyla bağlantılıdır. Tercih ölçütleri arasında konutun fiziksel ve sosyal donatılıları dışında, oluşturduğu imaj ve statü derecesi de bulunmaktadır. Hedef kitle tasanm aşamasında belirlenmeli ve bu hedef kitlenin yaşam biçimine uygun mekansal çözümler getirilmelidir. Standart özelliklere sahip toplu konutlar kitlesel üretimi sağlamakta ancak kitlesel kullanımı sağlamamaktadırlar. Çağdaş tüketici yaşam biçimine uygun mikro ölçekteki çevrelerde yaşamayı hedeflemektedir. Bu nedenle, konut açığını kapatmak üzere inşa edilmiş bulunan ve tanımsız kullanıcıya hitap eden toplu konut modelleri, yakın gelecekte terkedilmeye mahkumdurlar. Günümüzdeki konut kullanıcılan, herhangi bir malı satın aldıklan gibi, konut tercihlerinde de gerekli garantiler ile servis olanaklannı talep eden bilinçli tüketicilerdir. Bu nedenle toplu konutlarda da kişiye özel mekan çözümleri önerilebilmeli ve konut sunumlan hedef kullanıcının sosyodemografik özellikleri ile yaşam biçimi dikkate alınarak gerçekleştirilmelidir.

Özet (Çeviri)

Houses can form spaces in various scales which are consequently capable of affecting human behaviour and communal organizations. Besides being a physical shelter, home environments are spaces including many symbolic, cultural and behavioural dimensions. Furthermore, houses have an economy-based structure for realization of the ideals. However, contemporary ways of living, have attributed several meanings that were previously associated with home, to career and occupation. This research focuses on the house, as a consumable good, and its adjustment and adaptability to life styles of users. The idea of adjustment and adaptability mainly emerges from the user's range of choices and preferences made among these choices. On the other hand, the physical characteristics of the houses can affect to the preferences. This thesis aims to examine the existence and quality of relations between the behavioural inclinations of the user and the spatial syntax of the house. The importance of physical and social characteristics of the houses, are also closely related with the sociodemographic structure, life style and planned period of residency of the user. These parameters affect to the user's spatial behaviours, even though the syntactic characteristics of the house have not been changed. This situation usually leads the users to seek for different criteria for their spatial preferences. Basing onto the hypothesis mentioned above, the aim of this research is to expose how the mass housing users act, in which spaces they act and which preference criteria they consider. This research will help to test the spaces according to certain preference and behaviour choices that will consequently help revising design initiatives. Scope of the research primarily includes the parameters of house preferences, space syntax and the theoretical concepts related to human behaviour and home space. Human behaviour plays a major role during the process of house preferences. However, human behaviour is part of a broader frame. Houses contain many dimensions such as spatial, functional, cultural, social and psychological. The home-human relationship is neither static nor linear. Spatial behaviour is the essential part of environment - behaviour research and it includes many factors that affect both to space and behaviour. The concept of spatial behaviour is studied in broad terms within contexts ranging from room to urban scales. Spatial behaviour is in interaction with parameters such as individual or communal identity, mental structure, capacity of mental perception and the physical, social and temporal characteristics of the considered space. Therefore, effects of the spatial behaviour also guide the design process. The theoretical context of the thesis, relies on the cognitive behaviour, ecology, social and cultural aspects of space and spatial preferences.The behavioural aspect of space is indicated by Canter (1977) expressing that the spaces are formed according to the relations between activities, concepts and the physical attributes. In order to understand the essence of a certain space, one has to know the physical parameters of the setting, what the behaviour in that setting is associated with, and the description or conception that people hold in relation to the behaviour performed in this physical environment. The concept of cognition includes processes of perception, comprehension, reasoning and evaluation. Therefore, in order for a person to prefer a house because of this or that reason, first he/she has to evaluate the house and the environment. This evaluation is possible only with a clear assimilation of individual mental accumulation along with cultural background and existing ecological data. Social and cultural aspects of spatial preferences are related with life styles and culture based necessities. As Michelson (1977), states regarding the places they live, the spatial preferences made by people at a certain time, do not necessarily indicate that they would make the similar preferences at different circumstances. Rapoport (1982) indicates that, environmental evaluation is a matter of latent functions and is largely affected by images and ideals. Life style refers to certain serf-consciousness about ways of acting, which emphasize certain behaviours and downgrade others. It is a conscious however, highly volatile choice placed on the use of resources such as time, money and energy. Although life style is changeable, it helps to solve the spatial design problems emphasizes the varying needs of the communal groups (Michelson, 1987). Ecological aspect of the space is associated with Barker's behaviour setting theory. According to Barker (1968), spaces contain many differing structural or social milieu at the same time. Groups sharing common characteristics, reflect the designated common behaviour within the space. The important factor here is that the congruence of the reflected behaviour to the structural setting defined as the milieu. Michelson (1977) indicates that, people move to a new place believing that this new place suits their needs. On the other hand, the behaviour and characteristics of the movers reflect the nature of this new environment. However, adaptation process varies according to the environment and person. Space syntax is defined as the set of rules that generate different spatial arrangements (Hillier and Leaman, 1974; Hillier et al., 1987). Space syntax is also used as a theory and a method in order to define the structural environment According to this theory, there are relations among the exterior forces and the social forces, which generate the forms. As for the architectural point of view, space syntax helps to understand the interaction of design objectives and characteristics with social restrictions and formal possibilities. The essential concept of syntactic approach assumes that the interior and exterior forms of spaces are shaped according to certain cultural considerations and these forms also affect social relations in one way or another. However, space syntax data can be calculated mathematically. On the other hand, housing market is another criterion, which affects to the range of choices and the house preferences. Contemporary Irving conditions and common acceptances have great effects on the house design and consequently the housing market. Mass housing has emerged as a commercial concept; however, the generation reasons and the development of such a housing model should be explored. The reason of the broad context of the housing research depends on the fact that house scale is larger than the other commercial goodsand as an immovable asset; house has a longer physical duration, which requires a long-term commitment (Miles et al., 1996). The process that has converted the housing construction from being a service, which meets the needs, to a consuming medium that manipulates the economic capacity of the community, also should be explored. The third chapter of the thesis explores the historic development of the housing market and its effects on Turkey, along with the economical, technological and communicational factors that affects the market itself. Regarding the Turkish context of the case study, Imamoğlu and Imamoğlu (1996) indicate that the main problems related to multi-family houses emerge from the failure of considering human scale, such as the space, environment or the actual construction quality. Imamoğlu and Imamoğlu also emphasize that such multi-family houses prevent the users from attaching a sensible integrity to their home places. The fourth chapter of the thesis narrows down the scope of the research; the information related to the case study model is also presented here. The housing researchers have generally considered the preference criteria to have a qualitative nature; so there were always some reluctance to form a conceptual model related to housing preference. The idea was that, such a model would certainly have vague limitations along with a variable scope. However, when a mathematical based method such as the space syntax is used to evaluate the housing preferences, some common properties can be discovered. In order to support the hypothesis which indicates that the relations between the user's spatial behaviours and the syntactic properties of the space affects to the house preferences, there were some criteria determined. These criteria are the sociodemographic characteristics of the users, life styles of the users and the syntactic characteristics of the house. Hypothesis suggests that these criteria are evaluated both seperately and together, and this process forms the house preferences. On the other hand, the criteria for the case study.in which the model will be tested are also stated in this chapter. These are the qualities of the housing area on which the case study will be conducted, the characteristics of the contractor and the characteristics of the group of users. The housing area selected for the research has been determined to be the Ataşehir Satellite City Project, that is contracted to private enterprise by the government, Ataşehir is located at the Asian side of İstanbul, and is preferrred by a middle/ upper middle class families. The project of the settlement is realized in three phases, where different contractors having different house design solutions were employed for every single urban block. The case study is composed of two staged interviews and syntactic analysis based on to these interviews. The questions of the both interviews are composed of multiple choice, open ended or quality scaled tables that were applied to randomly selected voluntary participators. The first stage of the interview is conducted with the randomly selected 8 real estate agencies among the 28 in Ataşehir. The goal here was to determine the rent able house types and to gather information for the second stage. The aim of this study was to determine the most preferred and the least preferred house typologies of the research area by means of the housing market. As Smith (1982) expresses, the real estate agencies provide housing vacancy information in relation to the perceived personal characteristics such as the professional status or income of the buyers. Real estate agencies are among the most important regulators of the housing market where they form socio economic data by catalysing the relationship between the contractor, producer and user (McCarthy, 1982).Interview with the agencies indicated that there is a consensus related to most preferred and moderately preferred house types, however, opinions vary on the least preferred house types related to the degree of criticism. Proximity to Atasehir centre, presence of recreation areas, number of storeys per building, number of apartments per storey, areas and room numbers of apartments are among the criteria that influenced the selection of the case study house types. The second stage of the interviews aims to gather information about the family status, life style and spatial preferences. The interviews are conducted with the randomly selected 35 occupants at each of the selected three house types adding to a total of 105 interviews. There were put no restrictions about gender, age or ownership positions of the participators. The results of this second phase of interviews provide data about the socio demographic background of the users, their life styles and spatial preferences. The data forms the structure of space syntax analyses, where the domestic space is examined as a whole. The analyses also provide information about living room usage and furniture grouping. The second step of the case study aims to numerically determine the spatial characteristics of the selected three house plans by the help of various software analyses. The classification of the data gathered from the first interview and their analyses are not considered as a part of this research. The data gathered from the second interview however, are converted to database, coded and classified. The frequencies of the coded qualitative data are obtained by“Microsoft Excel”software. On the other hand, the data related to living room organization and other syntactic variables are classified and their calculations are made by“Georgia Institute of Technology”licensed "Spatialisf software. The proposed model in the fourth chapter is tested by the twofold case study. The results of the case study are explained through statistical relations and other findings. In this research it is exposed that the houses reflect and demonstrate the relationship between parameters such the social status, life style and the spatial preferences of the occupiers. On the other hand, the occupiers also adjust to the possibilities or restrictions provided by the houses. The general results of the case study are as follows: The house preferences of Turkey are closely related with the preferences of the nuclear family. The distance of home to working place is an important parameter for various Western countries; however this parameter is not considered as a house preference factor in Turkey. Also unlike the Western countries, strong family ties, do not necessitate a new stage of house preference for the elderly. However, the stage of the life cycle has effects on the person's life style, Educational level is a reason to choose a certain housing environment. Education also determines the level of perception, which regulates the level of relations with neighbours, along with the adjustment of the home spaces to life style. While making a spatial preference, users also take their planned residential period into consideration. The planned period of residency at a certain place, gives people opportunity to adjust to environmental qualities and also to make some necessary alterations. Home ownership does not provide enough reason to choose a certain home environment; however, it gives enough reason to continue living at that certainenvironment. The reason to rent or purchase a house is related to family structure; however, home ownership does not change the life style. Spatialist software helps to figure out some clues about the functional use of domestic spaces. The syntactic properties of the houses affect the life style, spatial behaviour and spatial preferences. Facade movements and the level of illumination of the spaces affect to the user preferences more than the actual pianimetric dimensions of the houses. The syntactic structure and the dimensions of visual field of the building common spaces such as the entrance and elevator halls, affect to relations among neighbours. The syntactic structure and the dimensions of visual field of the building common spaces affect to relations among neighbours. The same properties also increase or decrease the house security. As the spaces become wider and extended departing from quadratic forms, their mean xtepth values increase. Deepening the spaces decreases the social control, level of perception and social interaction. Increasing the depth of spaces in a house, leads family members to stay apart from each other, by individualizing their activities. The integration and dimensions of living room-kitchen connection and accessibility to some certain spaces from the others are attached great importance by the elderly. L shaped living rooms enables an easier furniture setting compared to the quadratic forms. Furthermore, furniture setting is related with the dominant social control of the house. However, these forms increase mean depth values decreasing the level of visual field thus decreasing the desired socialization. On the other hand, the level of solidity of spaces also enables convenience for furniture settings. People are usually attached to their furniture; therefore, the facility of furnishing affects positively to the house preferences. The sixth chapter of the thesis includes the results of the research. The socio demographic characteristics of the users are related to the type of house they will prefer. The life styles of the users lead them to demand some certain properties in the houses they prefer. The design process of the mass houses should include the syntactic data of both interior and exterior spaces. This data is important for it demonstrates the effects of the designed space to social and physical relations. The mass housing can provide a standard mass production; however, it cannot provide mass usage. Contemporary consumer aims to live in micro scaled settlements that are convenient to his/her life style. Therefore, it can be estimated that the mass housing models, which were initially built for the anonymous users to provide stocks for the house deficiency, will soon be abandoned. Contemporary occupants often demand the necessary warranty and services as they do with any goods they purchase. Although the houses are designed in different spatial dimensions or construction scales, consequently they are defined as consuming goods. The preferences of the users directly affect to the marketing success of the designed house. The material value of the house is related to its ratio of preference among the users. Apart from the physical and social accessories of the house, the concepts of image and the status level are also among the preference criteria. Therefore, a target group must be determined during the design process of mass houses; and the house suppliers should provide personal spatial solutions that are convenient to the life styles of the target group.

Benzer Tezler

Tez No
467101
Alışveriş merkezlerindeki mağazaların satış yoğunluğunun mekansal dizim yöntemiyle irdelenmesi
The examination ofsales density of stores in shopping malls by space syntax method
ELİF TAVUKÇUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlık İstanbul Teknik Üniversitesi
Mimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPER ÜNLÜ
Tez No
652807
Değişen sosyal paradigmaların mekânsal mahremiyete etkileri: Konya konut tipolojilerinin analizi
Effects of changing social paradigms on spatial privacy: Analysis of Konya housing typologies
MİNE SUNGUR
Doktora
Türkçe
2020
Mimarlık Konya Teknik Üniversitesi
Mimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİCLE AYDIN
Tez No
830509
Understanding transformation of Syrian housing and users' spatial preferences: analysis of changing morphologies with syntactic explorations
Suriye'de konutların dönüşümünü ve kullanıcınların mekansal tercihlerini anlamak: Değişen morfolojilerin mekan dizimi ile analizi
MEHMET BARAA SABSABİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Sosyoloji Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
Afet ve Savaş Sonrası İmar ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE KALFAOĞLU HATİPOĞLU
Tez No
198469
Geleneksel yerleşimlerin korunması açısından kültürel peyzaj değerlendirmesi: Mudanya örneği
An assessment of cultural landspace for the conservation of traditional settlements: A case study of Mudanya
ZERRİN ÖZSÜLE
Doktora
Türkçe
2005
Peyzaj Mimarlığı İstanbul Üniversitesi
Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN UZUN
Tez No
740339
Kentsel aktivite mekânlarına erişimin sosyal medya ağı ve kentsel topolojik veriler ile değerlendirilmesi
Evaluation of access to urban activity places with social media network and urban topological data
HÜMA KARTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge Planlama İstanbul Teknik Üniversitesi
Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH TERZİ

Geri Dön