1844 (1260) Temettu' at defterlerine göre Kırklareli kazasının Karaca İbrahim Hacı Zekeriya, ve Dellakzade mahallelerinin sosyal ve ekonomik durumu
Social and economic structure of Karaca İbrahim, Hacı Zekeriya and Dellakzade districts of Kırklareli according to 1844 (1260) Temettu' at registers
- Tez No: 144264
- Danışmanlar: DOÇ.DR. MEHMET SEYİTDANLIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 314
Özet
11 ÖZET Kırklareli'nin XIX. Yüzyılın ortalarındaki sosyo-ekonomik yapısı hakkında temettü' ât defterleri önemli bilgiler sağlamaktadır. Bu defterler Tanzimat' m ilanıyla beraber uygulamaya konularak, halkın emlâk, arazi ve hayvan sayımlan ile diğer gelir kaynaklarına ait bilgileri içermektedir. Böylece yeni verginin adil bir şekilde dağılımı amaçlanmıştır. Tezimize esas teşkil eden defterler, Kırkkilise'nin (Kırklareli) Karaca İbrahim, Hacı Zekeriya ve Dellâkzade Mahallelerinin 1844-1260 yılındaki bir yıllık sayımlarına aittir. Defterdeki kayıtlara göre Karaca İbrahim Mahallesi'nde 175 hane, Hacı Zekeriya Mahallesi'nde 256 hane, Dellâkzade Mahallesi'nde de 430 hane bulunmaktadır. Böylece üç mahallede toplam 861 hane bulunmaktadır. Bu mahallelerde toplam nüfus 4305 'tir. Bu nüfusun %75'ini gayrimüslimler oluşturmaktadır. Bunların büyük çoğunluğunu Rumlar ve Bulgarlar, belirli bir kısmı da Yahudiler oluşturmaktadır. Mahallelerde toplam 90 farklı meslek görünmektedir. Bu meslekler ziraatçılar, işçiler esnaf ve tüccarlar, görevliler ve işsizler olarak 5 gruba ayrılmaktadır. Bu meslek gruplarının %69'unu esnaf ve tüccarlar oluşturmakla beraber bu grubun ikinci ve üçüncü derecede gelir kaynağını tarım ve hayvancılık oluşturduğu görülür. Kırklareli'nde zirai faaliyetler önemli bir yer tutmaktadır. Toplam 4289.5 dönüm toprağm 3496.5 dönümünde (%81'i) zirai üretim yapılmış, 793 dönümü ise (%19) nadasa bırakılmıştır. Topraklar bağ, tarla, mezru tarla, bahçe ve çayır olarak dağılmıştır. Üç mahalledeki hanelerin %80'inin toprağı bulunmaktadır. İşletmeler genellikle küçük ve ortadır. Hububat ve üzüm şehrin en önemli zirai gelirlerini oluşturmaktadn. Zirai üretimden toplam 226528.5 guruş gelir sağlanmıştır. Her ne kadar Müslümanların zirai toprakları çoksa da gayrimüslimler ziraattan daha fazlaIll gelir elde etmiştir. Hayvancılık cins ve tür olarak zengindir. Şehirde 3469 küçükbaş ve 1661 büyükbaş olmak üzere toplam 5130 adet hayvan bulunmaktadır. Bu hayvanların 4660'ı gayrimüslimlere, 470'i Müslümanlara aittir. Bu da hayvancılığın gayrimüslimlerce yapıldığını göstermektedir. 1844 yılındaki sayımlara göre Karaca İbrahim Mahallesi'nin toplam geliri 115387.5 guruş, Hacı Zekeriya Mahallesi'nin 148931 guruş ve Dellâkzade Mahallesi'nin 273272 guruştur. Tüm mahallelerdeki gelirin toplam hane sayısına bölünmesiyle üç mahallenin ortalama gelirinin 624 guruş olduğu görülmektedir. Bu oran gayrimüslimlerde hane basma 650 guruş, Müslümanlarda ise hane basma 522 guruştur. Karaca İbrahim Mahallesi toplam gelirinin %13'ünü, Dellâkzade Mahallesi %16'sını, Hacı Zekeriya Mahallesi de %18'ini devlete vergi olarak geri vermiştir. Üç mahallede toplam gelirin %16'sı vergi olarak verilmiştir. Gayrimüslimler toplam gelirlerinin %19'unu, Müslümanlar ise gelirlerinin %11'ini vergi olarak vermektedir. Bu da bize istenilen adil vergi sisteminin sağlanamadığım, dengesizlik ve eşitsizliğin devam ettiğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
IV SUMMARY Temettüat registers provide us with information about the social and economical structure of Kırklareli in the XTXth century. These registers, compiled following the Tanzimat give us information on the estates, lands and animals of people and other source of income. In this way, the government aimed to distribute the new tax is justly. The registers form our thesis belong to annual enumeration at 1844 (1260) of Karaca Ibrahim, Haci Zekeriya and Dellâkzade Districts of Kırklareli (Kırkkilise). According to registers, there were 175 households at Karaca Ibrahim District, 256 households at Haci Zekeriya District and 430 households at Dellâkzade District. Therefore, there were 861 households in Kirklereli. Total population of these districts were 4305. Non-Muslims cover %75 of population. Most of these Non-Muslims were Greek and Bulgarian and some of them were Jews. 90 different occupations were being appeared at districts. These occupations are separated to 5 groups which are agriculturists, workers, tradesmen and merchants, officers and unemployed. Tradesmen and merchants include %69 of these occupation groups. It is seen that agriculture and stock rising form second and third source of income of this group. Agricultural activities have important place in Kirklareli. 396500 square meters of 4289500 square meters (%81) agricultural lands were cultivated, 793000 square meters of 4289500 square meters (%19) agricultural lands were left uncultivated. Agricultural lands were grouped as vineyard, field, yard and meadow. That in city every householder has owned his own land corresponds to %80. Enterprises were little and medium sized. Grain and grape cover income of city. Yard products were also cultivated. 226528.5 kurus income gained from agricultural production. Non-Muslims gained more income than Muslims although they had more agricultural lands.Stock raising was rich in sort and kind. There were 3469 sheep/goats and 1661 cattle in city, which corresponds to 5130 animals. 4660 ofthese animals belong to Non-Muslims, 470 of these animals belong to Muslims. It proves that stock rising was in the hand of Non-Muslims. Karaca Ibrahim District's total income was 115387.5 kurus, Haci Zekeriya District's income was 148931 kurus and Dellâkzade District's income was 273272 kurus. Average income was 624 kurus in Kırklareli. 650 kurus belongs to Non- Muslims; 522 kurus belongs to Muslims according to this ratio. Karaca Ibrahim District approximately paid %13 of its income as tax, Dellâkzade District paid %16 of its income as tax, and Haci Zekeriya District paid % 18 of its income to the government as tax. %16 of average income was paid as tax. %19 of these taxes belong to Non-Muslims, %11 of these taxes belong to Muslims. It points out that fair tax system could not be achieved properly and it states that imbalance and inequality kept out.
Benzer Tezler
- Temettüat Defterlerine göre Kırklareli'nin sosyo - ekonomik yapısı: Karakaş, Cami-i Kebir, Yapraklı, Hatice Hatun ve Ermeni mahalleleri
Socio - economi̇c and governmental status of Karakaş, Cami̇-i̇ Kebi̇r, Yapraklı, Hati̇ce Hatun and Armeni̇an districts with respect to Kırklareli̇ Temettuat Books
ADEM DERTLİ
- 1844- 1845 (h.1260- 1261) tarihli Temettû'ât Defterlerine göre Hüdavendigâr Eyaleti Kütahya Kazası Armudîli Nahiyesine bağlı Kırgıllı, Fındık, Sofca, Kozluca, Çobânlar ve Doğluşah köylerinin sosyal ve ekonomik durumu
According to the dated 1844-1845(1260-1261) Temettu?at Registries, socio and aconomic of Kırgıllı, Fındık, Sofca, Kozluca, Çobanlar and Doglusah Villages in Armudili region Kütahya province in Hüdavendigar state
SÜZİN TÜRKOĞLU
- 1844-45 (H.1260-61) tarihli Temettü'ât Defterlerine göre Bursa ilinin Yenişehir kazasına bağlı Çelebi, Kozdere, Burçin, Köprühisar, Çardak Karyelerinin iktisâdi ve içtimaî durumu
According to the Dividend Books dated 1844-45 (H.1260-61), the earth and the state of the straws of the Celebi, Kozdere, Burcin, Kopruhisar, Cardak Carries connected to the Yenişehir township of the city of Bursa
SELİN ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihKütahya Dumlupınar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT CIRIK
- Temettu'at defterlerine göre Taşköprü kazasının sosyo-ekonomik yapısı (h.1260-1261 m.1844-1845)
The socio-economic structure of Taşköprü district according to the temettu'at notebooks (h.1260-1261 m.1844-1845)
TEVFİK ALTUNLU