Geri Dön

İlköğretimde dinleme anlama becerisinin geliştirilmesi

Improving the skills of understanding and listening in primary school

  1. Tez No: 145140
  2. Yazar: BÜLENT ARAS
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. GIYASETTİN AYTAŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2004
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 217

Özet

Dinleme, en etkili öğrenme yollarından biridir. İnsanın vaktinin büyük bir kısmını dinlemeye ayırdığını ve edindiği bilgilerin büyük bir kısmını da dinleme yoluyla elde ettiğini görüyoruz. Dinleme konusunda çok ciddi çalışmaların yapıldığını söylemek mümkün değil. Bu çalışmada dinlemenin ne olduğu, ilköğretim Türkçe dersleri açısından dinleme, dinlemenin günlük yaşamdaki yeri, öğrenmedeki payı, dinleme türleri ve 6, 7 ve 8. sınıflarda dinleme becerisini geliştirmenin yollarından söz edilmiştir. Ayrıca Kırıkkale ilinde sosyo-ekonomik yönden birbirinden farklı üç ilköğretim okulunun 6, 7 ve 8. sınıflarında okuyan öğrencilerine okuduğunu anlama testi yapılarak seviyeleri ölçülmeye çalışılmıştır. Seviyeye uygun metinler sınıflarda işlenmiş, daha sonra derste anlatılanlara yönelik, dinlediğini anlama testi uygulanmış ve dinleme becerilerinin yanı sıra sınıf ve okul karşılaştırmaları yapılarak sosyo-ekonomik yönden farklı bu üç okul arasındaki basan oranlan ortaya çıkanlıp değerlendirilmiştir. Yapılan bu uygulamalar sonucunda 8. sınıflann 7. sınıflara göre 7. sınıflann da 6. sınıflara göre okuduğunu ve dinlediğini anlama düzeylerinin daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Buradan şu sonuca ulaşılmıştır: 6. sınıftan 7. sınıfa, 7. sınıftan 8. sınıfa geçtikçe, gerek eğitim-öğretime; gerekse yaşa paralel olarak öğrencilerin anlama düzeyleri belirgin bir biçimde gelişmekte ve öğrenciler dinlediklerini daha rahat anlayabilmektedirler. Yine bu uygulamada sosyo-ekonomik yönden farklı üç okulun 6. 7. ve 8. sınıflan okullar düzeyinde karşılaştınlmış, il merkezinde okuyanlann ilçe merkezinde okuyanlara, ilçe merkezinde okuyanlann da köy merkezinde okuyanlara oranla daha başarılı oldukları tespit edilmiştir. Dinlediğini anlama testinde sorulan sorular dersin akış sırasına göre sorulmuş, buna paralel olarak ilk sorulara verilen cevapların yüzdesinin son sorulara göre daha11 fazla olduğu görülmüştür. Bu durum öğrencilerin dinlemedeki dikkatlerinin dersin sonlarına doğru azaldığını göstermektedir. Dinleme becerisinin kazandırılmasında kasetçalar ve video gibi araçlar çok önemlidir. Ancak okullarda bu araçların olmadığı gözlenmiştir. Okullarda dinleme becerisinin etkili olarak gerçekleştirilememesinde bu eksiklik önem arz etmektedir. Öğrencilerin kültür birikimlerini artırdığı kütüphanelerin ilçe merkezi ve köy okulunda olmadığı gözlenmiştir. İl merkezindeki okullara göre köy ve ilçe okullarının basan oranlarının düşük olmasının bir nedeninin de bu olduğu rahatlıkla söylenebilir. Bu üç okuldaki Türkçe öğretmenleriyle dinleme eğitimi konusunda görüşme yapılmış, yapılan görüşmelerde öğretmenler; ders kitaplarına bağlı kaldıkları için dinlemeyle ilgili özel uygulamalar yapmadıklarını belirtmişlerdir. Ders kitaplarının dinlemeye ayırmış olduğu küçük bölümlerde ise, dinlemeyle ilgili uygulamaların olmadığını belirten öğretmenler, kendilerinin de özel bir uygulama yapmadıklarını, bu konuyla ilgili üniversitede de ayrıntılı bir eğitim almadıklarını belirtmişlerdir. Sonuç olarak dinleme becerisi ile ilgili ne Türkçe ders kitabı yazarlarının, ne de öğretmenlerimizin yeterince bilinçli olmadıklarını görüyoruz. Bundan ötürü öğrencilere dinleme becerisi istenilen düzeyde kazandınlamıyor. Yapılması gereken Türkçe öğretmeni adaylarını üniversitede okurken dinleme eğitimi konusunda yeterli derecede bilgilendirmek ve yapılabilecek uygulamalardan haberdar etmektir. Türkçe yıllık planlarında dinleme becerisine ağırlıklı olarak yer vermek, öğretmenleri dinleme eğitiminin sistemli bir biçimde verilmesi gerektiği hususunda bilinçlendirmek gerekir.

Özet (Çeviri)

Listening is basic of language skill, an done of the most effective learning method. If it is compared with the other language skills, we understand that listening is used more than the others. Perhaps we aren't aware of it but we listen somebody or technological tools like tv or radio through the day. It is obvious that there has been no real study about listening till now. In this thesis, meaning of listening, listening for primary school Turkish lessons, the importance of it in daily life, portion of it for learning, kinds of listening and the ways of developing the skill of listenin in 6., 7. and 8. classes are told. Also, reading and understanding test was done to the students who are from 6. 7. and 8. classes of three different primary schools which are different in terms of social and economical situations and their levels were tried to be meaused. Then course articles which are suitable for their level were examined by us and a listening - understanding test about these articles was done. After that listening skills and class - school comparisons were made, the success proportion between these three schools were found and they were evalvated. As a result of these applications, it was understood that reading and listening- understanding levels of 8. classes were higher than 7. classes and 7. classes were higher than 6. classes. It is obvious that levels of students understanding are improving and they can understand the listening events easily by increasing from 6. to 7. and from 7. to 8. classes. Also in this application, 6., 7. and 8. classes of three schools which are different according to their social and economical situations were compared as a whole and it was understood that students from city are more successful then the students from district and students from district are more successful than the students from village.IV The questions in listening test were asked according to lesson's course and it was understood that proportion of the answers of first questions was more than the last questions. This result shows that the attention of students reduced through the end of course. Tape recorder and video... etc. Are more important for acquiring the skill of listening but in the schools it is seen that these equipments are absent. So this is one of the effect of not acquiring the skill of listening in the schools. The district and village students haven't got the libraries which are useful for students to increase their cultural knowledge. This is the other reason for these schools being more unsuccessfull than the city schools. Turkish teachers in these three schools were interviewed about listening education and they said that they told the lesson according to the course boks, so they didn't do a special application for listening. Also they explained that in the sections about listenin, there hadn't been an application about listening and they learned about this event in the university. As a result, it is obvious that writers of Turkish course books and the teachers haven't got enough knowledge, so the students can't completely acquire the skill of listening. Turkish teachers must be informed enough about listening education and told about the application in the university. Teachers must use the listening skill in their season's plan and they must be informed about listening education and they must do some studies for students using the equipments about listening.

Benzer Tezler

  1. İlköğretimde Türkçe eğitimi ve öğretimi (2. kademe)

    Başlık çevirisi yok

    SÜLEYMAN ELMACI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHMAN GÜZEL

  2. İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin dinleme becerileri üzerine bir araştırma

    A research about listening abilities of the sixth class students in primary education

    HÜSEYİN KAPLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT ÖZBAY

  3. Bütünleştirici dinleme modeli uygulamalarının ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin dinleme becerilerine etkisi

    The influence of integrative listening model applications on primary school fifth grade students listening skills

    DURSUN AKSU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT AŞICI

  4. İlkokul dördüncü sınıf Türkçe dersinde dinleme becerilerinin geliştirilmesinde dijital hikayelerin kullanılması

    The use of digital stories to develop listening skills in the elementary school fourth grade Turkish course

    FATİH MEHMET CİĞERCİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET GÜLTEKİN

  5. Türkçe'nin anadili ve yabancı dil olarak öğretimi üzerine bir araştırma

    Başlık çevirisi yok

    SAMİ BALCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Y.DOÇ.DR. HÜSEYİN TUNCER