Geri Dön

Ukrayna'nın jeopolitik önemi

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 145204
  2. Yazar: RUHSAR MÜDERRİSOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN METİN ÖZTÜRK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2004
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 203

Özet

196 TÜRKÇE ÖZET UKRAYNA'NIN JEOPOLİTİK ÖNEMİ SSCB'nin sona ermesinden sonra Ukrayna, hem batı hem de doğu için jeopolitik açıdan önemli bir ülkelerden biri olmuştur. Coğrafi olarak, Avrasya'ya açılan kapı olan Doğu Avrupa'da yer almaktadır. Bu bölge Halford Mackinder tarafından geliştirilen“Kalpgah”teorisine göre dünyayı yönetebilecek bölgedir. Ukrayna, ayrıca, doğu-batı ve kuzey-güney eksenlerinin kesiştiği noktada bulunmaktadır. Ukrayna'nın bu eşsiz coğrafi konumu, Ukrayna'yı“stratejik merkez (pivot)”olmasını sağlamıştır. Öncelikle, Ukrayna, bu coğrafi konumu nedeniyle, Kafkasları kontrol edebilmekte ve Orta Asya'ya nüfuz edebilmektedir. Böylece, petrol ve doğal gaz rezervleri açısından dünyanın en zengin bölgelerde etki alanı yaratabilmektir. ikinci olarak, Karadeniz kıyısında yer alması nedeniyle Ukrayna, Baltık- Karadeniz ekseni üzerindedir. Diğer bir deyişle, Baltık havzasını Karadeniz havzasına bağlamaktadır. Bu bölge hem Avrupa'nın güvenliği açısından hem de doğal gazın ve petrolün Doğu ve Ortadoğu ülkelerinden, bu ürünlere talebin olduğu Avrupa'ya taşınması açısından önemlidir. AB'nin doğal gaz ithalatının üçte birinden fazlasını Rusya Federasyonu'ndan aldığı düşünülürse, Ukrayna gaz taşıma sistemi (Uluslar arası Gaz Sistemi), AB için önem arzetmektedir. Ayrıca Ukrayna, petrol arz yollarının çeşitlenmesini ve AB'ye entegrasyonunu sağlayacak olan Odesa- Brody petrol boru hattının tamamlamıştır.197 Avrupa'nın güvenliği konusunda ise, gerek Avrupa ülkelerinin gerekse Rusya Federasyonu'nun Ukrayna olmaksızın güvende olamayacakları inkar edilemez bir gerçektir. Bu nedenle, Ukrayna'nın istikrarı ve Batı (AB ve NATO) ve Rusya Federasyonu“stratejik merkez”olarak jeopolitik konumu göz ardı edilemez. Küresel terörizmin tehlikesine karşı geniş çapta uluslararası işbirliği ihtiyacını ortaya çıkarmasıyla bölgesel bir devlet olan Ukrayna'ya, silahları kontrol ederek, para aklama sürecini ve yasadışı göçü v.s. engelleyerek“terörizmle savaş”ta yer almasına ihtiyaç duyulmaktadır. Türkiye-Ukrayna ilişkileri, her zaman yapıcı nitelikte olmuştur. Ukrayna'nın Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri ve Rusya Federasyonu ile ilişkilerinin bilincinde olan Türkiye, Ukrayna'nın bağımsızlığını tanıyan ilk ülkelerden biri olmuştur. Bunun ardından, bölgesel bazda ilişkilerin güçlendirilmesi için ekonomik refahın öneminin farkında olan Türk ve Ukrayna liderleri Karadeniz Ekonomik İşbirliği çerçevesinde işbirliğini artırmaya ve genişletmeye karar vermişlerdir. Türkiye'nin Ukrayna'yı jeopolitik açıdan değerlendirmesinin temelleri geçmişten geldiğinin aklında tutarak, bu iki ülke arasındaki ilişkiler Kırım Tatarları sorununa bağlı olarak gelişme göstermiştir. Tatarların yurtlarına toplu halde dönmeleri üzerine Ukrayna ve Türkiye hükümetleri bu insanların kendi hayatlarının sürdürmesi için özel önlemler almıştır. Özet olarak Ukrayna, göz ardı edilecek bir ülke değildir. Bununla beraber, eğer Ukrayna geçiş sürecini tamamlayamazsa ve Batı, Ukrayna'nın gelişmiş, istikrarlı ve refah bir ülke olması için gerekli reformları gerçekleştirmesi için Ukrayna'yı desteklemekten ve cesaretlendirmekten vaz geçerse, Ukrayna, kaçınılmaz olarak Rusya Federasyonu'nun etkisi altına girecektir. Türkiye'nin bugün dış politikada karşı karşıya kaldığı koşullar ve Türkiye ve Ukrayna'nın geniş bir coğrafyayı etkileyebildikleri dikkate alınırsa, her iki ülkenin dış politika hedeflerini gerçekleştirmek amacıyla ilişkilerini198 geliştirmeleri, politikalarını yakınlaştırmaları ve birbirini tamamlayıcı politikalar izlemeleri bu iki ülkenin yararına olacaktır. Şüphesiz, ilişkileri olumsuz etkileyecek çatışma alanları olacaktır. Ancak, unutulmamalıdır ki, bu sorunlar iyi niyetle ve yapıcı yaklaşımlarla ele alınırsa, bu durum beraberinde ilişkileri yakınlaştırıcı bir işlevi de beraberinde getirir.

Özet (Çeviri)

199 İNGİLİZCE ÖZET GEOPOLITICAL IMPORTANCE OF UKRAINE After the demise of USSR, Ukraine has become one of the crucial countries for both the West and the East in geopolitical terms. Geographically, it is located in Eastern Europe, the door to Eurasia where, according to“Heartland”theory developed by Halford Mackinder, the world can be dominated from. Furthermore, it is situated at the junction of east - west and north-south axes. This unique situation of Ukraine makes her“strategic pivot”. First of all, it enables Ukraine to control Caucasia and penetrate Central Asia, thus creating the area of influence covering the richest regions of the world in oil and natural gas deposits. In the second place, being located at the Blacksea coast Ukraine, more importantly, is on the Baltic-Black Sea axis. In other words, it connects Baltic basin to Black Sea basin. This space is of great importance in terms of security of Europe and in terms of transportation of natural gas and oil from the Eastern, even Middle East, countries to Europe where they are demanded. With over one third of the EU's gas supply from Russia Federation, transiting through the Ukranian gas transmission system (International Gas System) is of strategic importance to EU. In addition, Ukraine has completed Odesa-Brody pipeline which provides diversification of oil supply and also promotes integration with Europe.200 As for security of Europe, it is an undeniable fact that neither European countries nor Russia Federation can be secured without Ukraine. That's why Ukraine's stability and geopolitical position as a strategic pivot“ between the West (EU and NATO) and Russia Federation should not be ignored. Now that the challenge of global terrorism requires the need for a broad international cooperation, Ukraine as a regional state is needed to engage in ”war on terrorism" by controlling arms, preventing money laundering, illegal immigration and so on. Turkish-Ukranian relations have always been of constructive nature. Being aware of Ukraine's relations with Central and Eastern European countries and Russia Federation, Turkey decided to be one of the first countries to recognise the independence of Ukraine. Afterwards, realizing the importance of economic welfare to strenghten the ties at regional level Turkish and Ukranian leaders decided to improve and broaden cooperation within the framework of Black Sea Economic Co-operation. Turkey, remembering that the basics of Turkish geopolitical assesment of Ukraine have been inherited from the past, have developed the relations with Ukraine on the Crimean Tatars issue. On the mass arrival of Tatars to their homeland, Ukraine and Turkish governments notably have taken measures to make them lead their lives. As a sumary, Ukraine is not the country to write off. However if she fails to accomplish the transition period and the West fails to support and encourage Ukraine to realize necessary reforms to become a developed, stable and prosperous country, she inevitably will become under the influence of Russia Federation. It would be beneficial to Ukraine and Turkey, having the capabilities to influence a wider geography, to improve their relations, make their policies approach and pursuit complementary policies with a view to realizing their201 foreign policy goals. There will be certainly conflicting areas with negative impact on mutual relations. However, it should be remembered that such critical situations may have the function to bring the relations closer if handled with good will and constructive approach to issues.

Benzer Tezler

  1. Rusya'nın yeni güvenlik anlayışı bağlamında Ukrayna işgali

    Occupation of Ukraine in the context of Russia's new security understanding

    ABDULLAH MISTANLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Uluslararası İlişkilerBatman Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT CİHANGİR

  2. Kırım sorunundan Donbas Savaşı'na Rusya Ukrayna uzlaşmazlığı: Sebepler ve sonuçlar

    Russian-Ukraine conflict from Crimean problem to Donbas War: Reasons and consequences

    HALİT BURAK UYANIKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Uluslararası İlişkilerAtılım Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN ÜNAL

  3. Kırım ve Karabağ'ın işgalinin karşılaştırılması: işgal ve sonrası

    The comparison of the occupation of Crimea and Karabakh: Occupation and post-occupation

    VUSAL MANSUROV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Uluslararası İlişkilerSelçuk Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DEMET ŞEFİKA MANGIR

  4. Illegal annexation of Crimea and Türkiye's Crimea policy

    Kırım'ın yasa dışı ilhakı ve Türkiye'nin Kırım politikası

    BORA KALKAY

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Uluslararası İlişkilerAnkara Sosyal Bilimler Üniversitesi

    Barış ve Çatışma Çalışmaları Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MERYEM HAKİM

  5. Rusya Ukrayna savaş sürecinin dünya ekonomisine mevcut ve olası etkileri

    Current and possible effects of the Russian-Ukraine war process on the world economy

    BATUHAN ÇAĞLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Uluslararası İlişkilerNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

    Avrasya Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATİH YÜCEL