Roma Usul Hukukunda iddianın değiştirilmesi yasağı
Prohibition of exchanging assertion in Roman Procedure Law
- Tez No: 145819
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MERAL SUNGURTEKİN ÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 359
Özet
ÖZET Bugünkü, Medeni usul hukukunun temelini, Roma hukukunda yapılan düzenlemeler oluşturmaktadır. Roma usul hukuku, çok uzun bir zaman içinde gelişmiş ve zaman dilimi içinde farklı dönemlerde, büyük farklılıklar göstermiş olan bir hukuk dalıdır. Davayı genişletme ve değiştirme yasağının, Türk usul hukukunda, önemli bir yeri vardır. Dava açılmasının sonuçlarından biri olarak, dava açıldıktan sonra, davacının, iddiasını genişletmesi ve değiştirmesi, bazı istisnaları dışında yasaktır. Benzer bir kural, Roma usul hukukunda da yer almaktadır. Roma usul hukukunda, iddianın değiştirilmesi yasağının esas kısmını, fazla talep yasağı oluşturmaktadır. Buna, plus petitio yasağı denilmektedir. Plus petitio yasağı, esas olarak formula yargılamasında uygulanmaktaydı ve özellikleri bakımından, bu yargılama sisteminin, özüyle uyuşmaktaydı. Formula yargılamasında kabul edilen kurallar gereğince, hakkından daha fazlasını talep eden davacı, davasını kesin olarak kaybeder ve bir kez daha aynı konu hakkında dava açamazdı. Fazla talep yasağı, sistem dışı yargılamada da uygulanmaya devam etmişti, ancak, yasağın kapsamında büyük değişiklikler yapılmıştı. Artık, hakkından daha fazlasını talep eden davacının davayı, kesin olarak kaybetmesi söz konusu olmazdı. Hakimin takdir yetkisi arttığı için, davacının, hakkından daha fazlasını talep ettiğini anladığı an, davalıyı, gerçekten borçlu olduğu miktara mahkum edebilirdi. İddianın değiştirilmesi yasağının, Roma usul hukukunun farklı dönemlerinde gösterdiği gelişmenin belirlenmesi, bu yasağın hangi ihtiyaçlar doğrultusunda ortaya konduğunu ve özellikle kişilerin haklarının eski zamanlardan, günümüze nasıl korunduğunu göstermesi açısından, yararlıdır. Ayrıca, böyle bir tespit, bu yasağın, Türk hukukundaki uygulanışının daha iyi anlaşılmasını da sağlar. VIII
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Today's Civil procedure law is based on the regulations brought by Roman procedure law. Roman procedure law, is a branch of law which made a progress, during a very long period of time and changed in different law terms. The prohibition of extending and exchanging the action, has an important place in Turkish procedure law. After bringing a suit at law, the plaintiff, can not extend and exchange his asertions. But, some exceptions to this rule is accepted. Also a similar rule took part in Roman procedure law. The basic part of the prohibition of exchanging assertion in Roman procedure law, is“prohibiten of demanding more”. This is called, prohibition of plus petitio in Roman Law. Prohibition of plus petitio, is mainly applied in formula procedure and it can be harmonized well, to formula procedure due to its special features. According to the rules accepted in formula procedure, the plaintiff who demands more than he ownes, loses the action definitely and can not bring the sue once again at law against the same defendant. Prohibition of plus petitio, is carried on putting into practice in cognitio extra ordinem procedure. But great modifications are made in the extension of this prohibiton. The plaintiff who demands more than he ownes, does not lose the action definitely, any longer. As the judge's authority of appreciation is widen, he can condemned the defendant to pay the real amount of the obligation, when he realizes, that the plaintiff has demanded more than he owned. The determination of the development of the prohibition of exchanging assertion, in different Roman procedure law terms, is useful for understanding the needs for bringing such a prohibition and especially finding out how the rights of people are protected in old times. Also, this determination, helps us to understand better the application of this prohibition in Turkish procedure law. IX
Benzer Tezler
- Roma hukukunda istihkak davası (Rei Vindicatio)
Action of replevin (Rei Vindicatio) in Roman law
AHMET KARAKOCALI
- Roma Hukukunda hâkim ve sorumluluğu
Judge and his liability in Roman Law
AHMET KARAKOCALI
Doktora
Türkçe
2010
HukukAnadolu ÜniversitesiÖzel Hukuk (Roma Özel Hukuku) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. NADİ GÜNAL
- Roma Hukuku ve çağdaş Türk Hukukunda hâkimlerin hukuki sorumluluğu
Roma Law and legal responsibility of judges contemporary Turkish Law
İBRAHİM TOKALI
- Roma Hukukunda tüketim ödüncü sözleşmesi (Karz akdi-mutuum)
Loan of consumption in Roman Law (Mutuum)
ALİ SELKOR ATAK
- Roma Hukukundan günümüz hukukuna dek bona fides ilkesi
The principle of bona fides from Roman Law to contemporary law
TALYA ŞANS UÇARYILMAZ
Doktora
Türkçe
2018
Hukukİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ KOÇHİSARLIOĞLU