Güzel sanatlar eğitimi bölümülerinde temel tasarım (Basic design) dersinin verimlilik düzeyini artırıcı uygulama modellerinin araştırılması ve geliştirlmesi
The research and improvement of application models increasing efficiency level of basic design course in departments of fine arts education
- Tez No: 147868
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEMDUH ERKİN
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 206
Özet
Bu araştırma, Türkiye'de ilk ve ortaöğretime sanat eğitimcisi yetiştiren Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümleri'nin akademik programındaki Temel Tasarım dersinin, özel işlevlerini ve bunları ne ölçüde yerine getirebildiğini saptamayı; elde edilen sonuçlara göre, verimliliğinin artırılmasının bağlı olabileceği ilkesel temelleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada“Betimsel Tarama Yöntemi”kullanılmıştır. Yöntem, 1. belgesel tarama, 2. uzmanlarla görüşme, 3. mevcut uygulama biçimlerinin durum tespitine yönelik anket uygulaması olmak üzere birbiriyle ilişkili üç ayrı planda uygulanmıştır. Belgesel tarama, araştırma problemiyle ilgili yerli ve yabancı literatür. resmi belgeler, bilimsel tezler, geliştirilmiş yaklaşım önerileri, yerli ve yabancı yükseköğretim kurumlarındaki uygulamalara ait belgeler üzerinde yapılmıştır. Uzman görüşü, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi, Hacettepe Üniversitesi Grafik ve Seramik Bölümü, Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, ODTÜ Mimarlık Fakültesi ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi' nde görev yapan 9 alan uzmanından alınmıştır. Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Resim-îş Eğitimi Anabilim dallarındaki mevcut uygulamayı tespit etmek üzere üç ayrı anket düzenlenmiştir. Anketler, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fatih Eğitim Fakültesi, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitimi Fakültesi, Niğde Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nde yer alan Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Resim-İş Eğitimi Anabilim Dallarında uygulanmıştır. Temel Tasarım dersi öğretim elemanlarına yönelik hazırlanan anket 15, dersin veriminden yararlanmak durumunda olan ikinci sınıf anasanat atelye öğretim elemanlarına yönelik hazırlanan anket 34 öğretim elemanına, bir151 yıl önce bu dersi almış olan öğrencilere yönelik hazırlanan anket ise 290 öğrenciye uygulanmıştır. Belgesel tarama ve uzman görüşlerinden elde edilen veriler, Temel Tasarım dersinin tanımı, gerekçesi ve amaçları, gelişmiş ülkelerdeki ve ülkemizdeki uygulanma biçimleri, kaynakları gibi konular çerçevesinde buluşturularak betimlenmişlerdir. Anket verilerinin çözümlen mesinde de betimsel istatistik yöntemi kullanılmıştır. Literatürden elde edilen verilere göre ilk kez Bauhaus Tasarım okulunun programında yer alan ve tarihsel süreçte bu okulun adıyla özdeşleşen Temel Tasarım dersine, seksenbeş yıl sonra bugün de ülkemizin ve gelişmiş ülkelerin sanat ve tasarım eğitimi veren yükseköğretim programlarında Design Foundations (Tasarımın Temelleri), Design Fundamentals (Tasarımın Temelleri), Design Basics (Tasarımın Temelleri), Fundamentals of Design (Tasarımın Temelleri), Design (Tasarım), Foundation (Temel), Basic/Core (Temel/Çekirdek), Basic Design (Temel Tasarım), gibi değişik adlarla da olsa bir temel disiplin olarak yer verildiği görülmektedir. Bu bulguya açılım ve dolayısıyla da yeni anlamlar kazandıran bulgular da: 1. Bu dersin bir yaratıcı kişilik eğitimi olarak özel işlevleri yerine getirdiğinin, dünya genelinde kabul edildiği, 2. İnsan, toplum, kültür, sanat, bilim, teknoloji, çevre, doğa kavramları ve bu kavramların içeriklerinin değişik algılama biçimleriyle sınırsız açılım olanakları kazanan bir kapsamının olduğu, 3. Gelişmiş ülkelerdeki yükseköğretim kurumlarının, okul tipi hedeflerine bağlı olarak belirledikleri öğretim stratejileri doğrultusunda, bu kapsam alanından farklı öğeleri veya ögelerarası ilişkileri alarak ders programlarının içeriklerini ve öğrenme-öğretme süreçlerini çok değişik biçimlerde düzenledikleri, yeni uygulama modelleri geliştirdikleri, 4. Bu değişik düzenleniş biçimlerine göre derse kazandırılan değişik işlevsel boyutlar ile ders çıktılarını niteliksel açıdan geliştirme olanakları yaratıldığı şeklinde sıralanabilir. Dersin Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümlerindeki uygulanma biçimleriyle ilgili durum tespitine yönelik olarak uygulanmış bulunan üç anketin verilerinin çözümlenmesinden: 1. Temel Tasarım dersinin, sanat eğitimcisi yetiştiren bir akademik programın genel hedefleri doğrultusunda özel işlevlerinin bulunduğu,152 2. Ders öğretim elemanlarının çoğunluğunun bu alanla ilgili uzmanlık çalışması yapmadıkları; tez, bildiri, makale, kitap gibi çalışmaları ve yayınlarının bulunmadığı, 3. Bu dersi çoğunlukla Resim atelye dersi öğretim elemanlarının vermekte olduğu, 4. Dersi yürüten öğretim elemanlarının konu alan eğitimi bilgisi ve öğrenme- öğretme süreçlerine ilişkin yeterliklerin ortanın altında bir düzey ortaya koyduğu, 5. Ders içeriğinin düzenlenmesinde genel olarak YÖK Ders Tanımları Kitapçığmdaki tanıma paralel ele alışların bulunduğu, ancak kuramsal bilgi kazandırılması ile iki ve üç boyutlu çalışmalara ayrılan sürelerin oranları bakımından ders uygulamaları arasında öğretim elemanlarının tutumuna bağlı büyük farklılıklar bulunduğu, 6. Dersin eğitim-öğretim ortamlarının, dersin öğrenme-öğretme süreçlerinin gereklerine uygun temel donatım unsurlarına ve teknik donanıma sahip olmadıkları, 7. Öğrenci çalışmaları üzerinde ders kazanmalarının ölçümü ve değerlendirme yapılırken hem süreç hem de ürün değerlendirmesinin yapıldığı, ancak dönüt sağlayıcı işlevleri açısından önemli olan öz değerlendirim ve birlikte değerlendirim yaklaşımlarının oramnın düşük olduğu, 8. Derste öğretim elemanları tarafından izlenen ya da yararlanılan kaynakların yerli literatürden dar bir çerçevede kaldığı, yabancı literatürün ve internet olanaklarının kullanılmadığı, 9. Öğrencilerin kaynaklardan çoğunlukla örnekseme, öykünme yoluyla yararlandıkları, üçte birinin hiç yararlanmadığı, 10. Derste alana özgü konuların bilgisinin yetersiz verildiği, 1 1. Dersin, zihinsel yetenekler ve becerileri geliştirme işlevi ile duyuşsal giriş özeliklerini ve tutum özelliklerini geliştirme işlevini, umulan düzeyde yerine getiremediği temel bulguları ortaya çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
This research aims to determine the special functions of the Basic Design course in the sylabbus of the Department of Fine Arts Education which trains art teachers for primary and secondary education in Turkey and the principles underlying the effectiveness of how it realizes these functions. We employed in this research is description method. It is applied in three stages: Selecting literature, expert opinion and survey designed to determine effectiveness of current applications. Data collected from the literature and expert opinion were combined under spesific titles. Survey results were analyzed using descriptive statistics. Main findings: It is observed that in art and design education curriculums in higher educational institutions in Turkey and abroad a Basic Design course is administered though under various names. One other thing which makes this finding meaningful is that the course is acknowledged as realising a special function to develop a creative personality. In the fine arts education departments there is a consensus about the nature and functions of the course amongst the academicians who benefit from the results. But on the other hand it is found that these results are not transfered to higher grade work. This stems from the deficiencies of classroom environment and from the fact that most academicians taking part in administring the course are not expert in this field.
Benzer Tezler
- Temel sanat eğitiminde tasarım ilkelerinin dijital olarak uygulanabilirliğine yönelik bir model önerisi
Design principles in fundamental art education a model proposal for digital applicability
NURAY ERGİNDİR KÜÇÜKKAYA
Doktora
Türkçe
2022
Güzel SanatlarMarmara ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEHNAZ YALÇIN
- Temel tasarımın modern sanat eğitiminde uygulanabilirlik düzeyi
Başlık çevirisi yok
RAİF KALYONCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Eğitim ve ÖğretimKaradeniz Teknik ÜniversitesiResim-İş Eğitimi Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA IŞIK
- Güzel sanatlar fakülteleri grafik bölümlerinde okutulan tipografi dersinin incelenmesi
Investigation of the typography course reading in graphic departments of fine arts faculties
AYŞEN BALCI ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ÇAKIR İLHAN
- Yükseköğretim kurumları lisans programlarında yer alan temel tasarım eğitimi derslerinin eleştirel bir incelemesi
A critical analysis of basic design education course that takes place in the higher education instutions' undergraduate programs
ALTUĞ ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Güzel SanatlarGazi ÜniversitesiUygulamalı Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLTEKİN AKENGİN
- Güzel sanatlar eğitimi bölümlerinde grafik tasarım dersi eğitimine Gestalt kuramı ve ilkelerinin yansımaları
The projections of Gestalt theory and its principles to the education of graphic design lecture in the fine arts education department
SERA ÖZENGİN KUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATA YAKUP KAPTAN