Water quality of Büyüksu (Bolu) Stream
Büyüksu (Bolu) Çayının su kalitesi
- Tez No: 150383
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. ERSİN ŞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Su kalitesi modeli, oksijen-azalma eğrisi, biyokimyasal oksijen gereksinimi, Qual2E. vı, Water quality model, oxygen-sag analysis, biochemical oxygen demand, Qual2E. IV
- Yıl: 2004
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Bölümü
- Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
ÖZET BÜYÜKSU(BOLU) ÇAYININ SU KALİTESİ Yıldırım, Muhammet Yüksek Lisans, Kimya Bölümü Danışman:Yrd. Doç.Dr. Ersin Şen Ağustos 2004, 103 sayfa Günümüzde akarsuların kaliteleri, modelleme ile belirlenmektedir. Modelleme tekniklerinin kullanımı, gerçekleştirilmesi güç olan, pahalıya mal olan analizlerin yapılmasını azaltabilmektedir. Ancak, model akarsuyun doğadaki gerçek durumunu aynen yansıtmalıdır. Güvenilir sonuçlar elde etmek için de modelin kalibrasyonu yapılmalı, ayrıca benzer akarsulara uygulanarak doğrulanmalıdır (validation). Bu çalışmada, Bolu ovasının drenaj alanını oluşturan Büyüksu (Bolu) çayı araştırılmıştır ve olasılı kirletici kaynaklar belirlenmiştir. Kirleticilerin organik kaynaklı olmasından dolayı, çözünmüş oksijen (ÇO), biyokimyasal oksijen gereksinimi (BOG); solunum fotosentez ve sudaki çözünmüş CO2 arasındaki ilişkiden dolayı da, alkalinite, sertlik ve pH, izlenen parametreler olarak belirlenmiştir. Araştırma, Mayıs 2003 ve Haziran 2004 tarihleri arasında 8 aylık bir süreyi kapsamıştır. Bu süre için gereken hidrolojik veriler DSİ-Bolu(Devlet Su İşleri)'den sağlanmıştır.Çok yüksek BOG(maksimum 480 mg/L), çok düşük DO(minimum 1.6 mg/L) değerleri ölçülmüş ve bu sonuçlar dahi çayın Bolu şehir merkezi içinde kalan kısmının, aşırı kirlendiğini göstermiştir. Çay, nerdeyse oksijensiz düzeyde olup, sudan geçen hastalıkların yayılabileceği bir ortam oluşturmuştur. Çay suyunda, kent içinde kötü koku yayması yanında, su yüzeyinde taşınan pislikler gözlenebilmektedir. Böylesi bir ortamda, oksijensizliğe en dayanıklı balıkların dahi bulunması beklenemez. Çayın hidrolojik özelliklerini de(yatağın eğimi, akış hızı, derinliği) içeren ÇO/BOG su kalitesi modeli(Qual2E), 8 örnekleme ayı için, bu süre içinde meteorolojik verilerle(yağış,sıcaklık) birlikte Büyüksu çayına uygulanmıştır. Oksijen-azalma eğrilerinden(oksijen“sag”analizi), çay suyundaki kirliliğin iki temel kaynağının kent kanalizasyon deşarjı ile ağaç/gıda işletmelerinin atıkları olduğu belirlenmiştir. Oksijen-azalma eğrileri, bu iki atığın aylara bağlı olarak değişimini açıkça göstermektedir. Ağaç/gıda işletme atıklarının, çay suyu ÇO derişiminde neden olduğu ani değişim bu atıkların kimyasal kökenli olduğunu göstermektedir. KOG(kimyasal oksijen gereksinimi)'nin BOG'den büyük olması bu durumun bir göstergesi olarak düşünülebilir. A.B.D. -Çevre Koruma Örgütünce (EPA) geliştirilen su kalite modelinin, Büyüksu çayına tam olarak uyduğu söylenemez. Kalibrasyonu geliştirilmeli ayrıca benzer akarsularda uygulanarak doğrulanmalıdır. Bu nedenle, modelle bulunan oksijen-azalma eğrileri, çay suyundaki organik kirliliğin yaklaşık bir görünümü olarak algılanmalıdır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT WATER QUALITY OF BÜYÜKSU (BOLU) STREAM Yıldırım, Muhammet M. Sc, Department of Chemistry Supervisor: Assist. Prof. Dr. Ersin Şen August 2004, 103 pages Stream water quality is measured by modelling methods recently. They can avoid or reduce the need for costly, difficult experiments and analysis with the real word. These models are used to draw conclusion and to make predictions about the pollution state of stream water. The requirement to obtain reliable result is that the model must fit the real situation and must be calibrated with real samples and validated with similar streams. In this study, Büyüksu(Bolu) stream which is the drainage basin of Bolu plain was investigated and possible pollution sources were identified. Since the pollutants were mostly organic in origin, dissolved oxygen(DO), biochemical oxygen demand (BOD) and because of relationship between respiration and photosynthesis with carbonate equilibria; alkalinity, hardness and pH was measured in water samples. Investigation was carried out between the dates of May 2003 and June 2004. Necessary hydrological data were obtained from DSİ-Bolu for this period. inToo high BOD concentration (max. 480 mg/L) and very low DO concentration (min. 1.6 mg/L) were measured and these results already indicated that the part of the stream which is in Bolu city was grossly polluted. It was in septic-noxious state and gave odors and had floating sludge. Even a coarse fish could not live in these conditions. DO/BOD model with hydrological factors(slope, flow rate, depth) of stream together with meteorological conditions (rain, temperature) prevailing during examination was applied to Büyüksu stream for 8 sampling months. It was observed from oxygen-sag curves, which was obtained by application of Qual2E, there were two important pollutant sources, city sewage discharge; and wood and food processing plants. Smooth decreasing and increasing shape of city sewage and food/wood processing plants with respect to months were apparent in these curves. Sharp change in DO concentration in food/wood processing plant discharges compared to city sewage could be result of chemical origin of these wastes. In fact, very high chemical oxygen demand(COD) might be taken as an indication of this occurence. Qual2E water quality model, which was developed by the USA Environment Protection Agency (EPA), was not well suited to Büyüksu stream. It may require validation as well as more calibration. Accuracy and precision of estimated parameters could be compared with similar streams. However, the modeled oxygen-sag curves in this study can be used as an approximate appearance of pollution in Büyüksu stream.
Benzer Tezler
- Assessment of water quality of Büyüksu stream (Bolu, Turkey) based on some environmental variables and identification of larval Chironomidae (Diptera)
Büyüksu (Bolu, Türkiye) çayı su kalitesinin bazı çevresel değişkenlerle değerlendirilmesi ve larval Cironomidae (Diptera) tespiti
DERYA AVUKA
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
BiyolojiAbant İzzet Baysal ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUZAFFER DÜĞEL
- Mudurnu çayı ve Büyüksu kirliliğinin tarımsal açıdan izlenmesi
Monitoring of Mudurnu and Büyüksu creeks pollution in view of agricultural use
ARİF KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
Çevre MühendisliğiAnkara ÜniversitesiToprak Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLHAMİ ÜNVER
- Sazlıdere havzası su kalitesi, atık su uzaklaştırma optimizasyonu ve sulak alan maliyetlerinin değerlendirilmesi
Sazlıdere basin water quality, cost optimizations of waste water treatment and evaluation of wetlands cost
ADNAN AKÇA
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Çevre MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. GÜRDAL KANAT
- Determination and assessment of pollution which affects Buyukcekmece lake and its watershed
Büyükçekmece gölü ve havzasına etki eden kirlilik kaynaklarının tespiti ve izlenmesi
ESRA GENÇ İLHAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
Çevre MühendisliğiFatih ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÖKÇE TEZCANLI GÜYER