Farklı bölge topraklarında kükürt uygulamasının buğdayın kuru madde verimi üzerine olan etkisinin sera koşullarında belirlenmesi
The effect of sulfur application on dry matter production of wheat in different soils under greenhouse condition
- Tez No: 151478
- Danışmanlar: DOÇ.DR. BÜLENT TORUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Kükürt eksikliği, buğday, verim, N: S oranı, kalite, sulfur deficiency, wheat, yield, N:S ratio, quality II
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
öz YÜKSEK LİSANS TEZİ FARKLI BÖLGE TOPRAKLARINDA KÜKÜRT UYGULAMASININ BUĞDAYIN KURU MADDE VERİMİ ÜZERİNE OLAN ETKİSİNİN SERA KOŞULLARINDA BELİRLENMESİ Halil ERDEM ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TOPRAK ANABİLİM DALI Danışman: Doç. Dr. M. Bülent TORUN Yıl: 2004, Sayfa: 75 Jüri: Doç. Dr. M. Bülent TORUN Prof. Dr. M. Rıfat DERİCİ Doç. Dr. Hakan ÖZKAN Dünyada yapılan çalışmalardan elde edilen sonuçlar, toprak ve bitkide S noksanlığının yaygınlaştığını ortaya koymuştur. Son yıllarda çevresel önlemlerden dolayı toprağa ve bitkiye atmosferik kaynaklı S girişinin giderek azalması, gübrelemede S içeren N'lu ve P'lu gübrelerin pahalı olmasından dolayı kullanımının azalması ve ıslah edilen yeni bitki genotiplerinin toprağı daha fazla sömürmesi gibi faktörlerin toprak ve bitkide S noksanlığının artışının nedenleri olarak gösterilmiştir. Toprak ve bitkideki S noksanlığının bitkisel verimde önemli kayıplara yol açtığı bildirilmektedir. Üç ekmeklik (Golia, Bezostaja, Balatilla) ve üç makarnalık (Fırat 93, Kızıltan, Balcalı 2000) buğday çeşidinin S noksanlığına (0 mg kg'1) ve S uygulamalarına (10, 20, 40 ve 80 mg kg“1) tepkilerini belirlemek için sera koşullarında bir deneme gerçekleştirilmiştir. Kükürt noksanlığı bitkide kloroz şeklinde büyümesini tamamlamış genç yaprakta görülmüş ve ilk simptomlar Niğde toprağında yetiştirilen bitkilerde ortaya çıkmıştır. Bitkilerin simptom şiddeti klorfilmetre ile (spad aletiyle) ölçülmüş ve bitkinin S'le beslenme düzeyi iyileştikçe yeşil aksamdaki spad değeri de arttığı bulunmuştur. Kükürt uygulamasının yapılmadığı kontrol uygulamasına göre S uygulamalarıyla çeşitlerin kuru madde verimi önemli derecede arttığı saptanmıştır. Konya, Eskişehir, Niğde, Adana ve Ş.Urfa topraklarında kontrol uygulamasına göre en yüksek S uygulamasıyla sağlanan verim artışlarının çeşitler arasında sırasıyla %0.0-19.3, %0.8-31.4, %66.3-153.5, %0.0-10.4 ve %9.0-31.5 değiştiği bulunmuştur. Kuru madde verim artışında topraklardaki alınabilir S04-S konsantrasyonunun önemli rolü olduğu belirlenmiştir. Bitkilerin spad değeriyle kuru madde verimi arasında pozitif ve önemli bir ilişkinin olduğu saptanmış, Fırat 93 çeşidi için bu ilişkinin düzeyi Adana Niğde, Şanlıurfa, Eskişehir, ve Konya toprağında sırasıyla R2=0.9734**, 0.9502**, 0.9410**, 0.9084* ve 0.0622 değerleri elde edilmiştir. Kükürt uygulamasıyla çeşitlerin yeşil aksamdaki S konsantrasyonun da arttığı belirlenmiştir. Kontrol uygulamasında Konya dışındaki diğer topraklardaki çeşitlerin yeşil aksamdaki S konsantrasyonu literatürdeki % 0.17 değerinden daha düşüktür. ”Bitkinin S konsantrayonu arttıkça N konsantrasyonunun da arttığı bulunmuştur. Yeşil aksamdaki S ve N konsantrasyonlarına göre bulunan N:S oranının, Konya toprağında kontrol uygulamasında 17:1 değerinden küçük, diğer topraklarda ise bu değerden büyük olduğu belirlenmiştir. Kükürt ilavesiyle çeşitlerin yeşil aksamdaki N:S oranının küçüldüğü saptanmıştır. Bitkinin farklı S uygulamalarınki kuru madde verimi ile aynı uygulamalardaki N:S oranı arasında negatif ve önemli ilişkiler elde edilmiştir. Sonuçlar, S noksanlığının sera koşullarında bitkilerin kuru madde verimini önemli düzeyde azalttığını ortaya koymuştur. Bu azalmanın önüne S gübrelemesi ile geçilebildiği anlaşılmıştır. Kükürt gübrelemesi ile yalnızca verim artışı değil, kalitede de iyileştirmeler sağlanabiliniz
Özet (Çeviri)
ABSTRACT MSc THESIS THE EFFECT OF SULFHUR APPLICATION ON DRY MATTER PRODUCTION OF WHEAT IN DIFFERENT SOILS UNDER GREENHOUSE CONDITION Halil ERDEM DEPARTMENT OF SOIL SCIENCE INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES UNIVERSITY OF ÇUKUROVA Supervisor: Assoc. Prof. M.Bülent TORUN Year: 2004, Pages: 75 Jury: Assoc. Prof. M. Bülent TORUN Prof. Dr. M. Rıfat DERİCİ Assoc. Prof. Hakan ÖZKAN There is an increasing evidence showing that sulfur (S) deficiency becomes a global nutritional problem in soils and plants. The factors enhancing occurrence of S deficiency on the world were i) decreases in atmospheric S emission due to environmental concerns, ii) decreased use of S- containing fertilizers because of their high price and iii) high S consumption of new plant genotypes from soils. In addition, application of S fertilizer is very seldom compared to those of N and P fertilizers. Sulfur deficiency is responsible for significant decreases in crop yield. A greenhouse experiment was carried out using three bread wheat and three durum wheat cultivars to study response to S deficiency (0 mg S kg“1) and S fertilisation (10, 20, 40 and 80 mg S kg”') in different region soils (Konya, Eskişehir, Niğde, Adana and Şanlıurfa). Visual S deficiency symptoms occured in young leaves of wheat such as chlorosis and symptoms observed firstly in plants with Niğde soil. Symptoms degree was read with chlorofilmeter (Spad-appraratus) and it is found that spad values in leaves increased with improving nutritional status of S in plant. Shoot dry matter is increased markedly in cultivars by S applications compared to control application ( no S application). Increases in shoot dry matter in response to S fertilisation in Konya, Eskişehir, Niğde, Adana and Şanlıurfa soils varied in respective ranges of 0.0-19.3%, 0.8-31.4%, 66.3-153.5%, 0.0-10.4% and 9.0- 31.5% for all cultivars. Increases in shoot dry matter is associated with available S04-S concentration in soil. There was a significant and positive relationship between shoot dry matter and leaf spad readings in Firat-93 cultival growing on Adana, Niğde, Şanlıurfa, Eskişehir soils not Konya soil. Corelation values are 0.9734**, 0.9502**, 0.9410**, 0.9084* respectively as R2. Also, S concentration in shoot is increased by S fertilisation. In control plots concentration in shoots of cultivars were lower than critical 0.17% in all soils except in Konya soil. Increases S concentration in shoots by S application were similar to increases in shoot N concentration. The ratio N:S that is found by division S and N concentration in shoots is lower than 17:1 with Konya soil, other soils are higher than 17:1. N:S ratio in shoot is decreased by S fertilisation. There was a significant and negative relationship between shoot dry matter and N:S ratio in different S treatments. The results showed that S deficiency decreased markedly shoot dry matter in greenhouse. This problem is solved by S application. It is suggest that S fertilisation is not only increasing dry matter but also, improving quality in wheat plant.
Benzer Tezler
- Farklı bölge topraklarındaki kükürt fraksiyonlarının belirlenmesi
Determination of sulphur fractions in soils of different regions
YILDIZ DURDANE ERDİNÇ
- Kükürtlü ve demirli gübre uygulamalarının kanola (Brasicca napus oleifera sp.) bitkisinin gelişimi, verimi ve yağ içeriğine etkisi
The effect of sulphur and iron fertilizer applications on the development, yi̇eld and oi̇l content of the canola (Brasicca napus oleifera sp.)
ALPASLAN MURAT YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatSelçuk ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN AKAY
- Ege bölgesi pamuk tarımı yapılan topraklarda farklı extraksiyon yönetimleri ile alınabilir kükürt miktarının belirlenmesi
Determining the appropriate quantity of sulphur of Ege region soils in which cotton agriculture is made widespreadly
SEDA ERDOĞAN
- Pamuk bitkisinin beslenme düzeyi ile toprak çözeltisindeki alınabilir bitki besin maddeleri arasındaki ilişkiler
Relationships between up-takeable plant nutrients in the soil solution and nutritional level of cotton plant
YEŞİM ERSAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
ZiraatEge ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAKAN ÇAKICI
- Çukurova, Orta Anadolu ve GAP bölgelerindeki buğday üretim alanlarının kükürt ile beslenme statülerinin yaprak ve toprak analizleriyle belirlenmesi
Determination of sulphur nutritional status of wheat growing areas in Çukurova, Central Anatolia and GAP regions by plant and soil analysis
BİLGEN HOŞGÖKDELEN