Sürdürülebilir bina tasarımında iklim verilerinin değerlendirilmesi
Climatic considerations in sustainable building design
- Tez No: 152231
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BİLGE IŞIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bina Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
SÜRDÜRÜLEBİLİR BİNA TASARIMINDA İKLİM VERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ İnsanlığın dönüm noktalarından biri olan“sanayi devrimi”ve sonrasındaki endüstrileşme hareketi, beraberinde nüfus artışı ve hızlı kentleşmeyi de getirince; kalkınma adına atılan her adım, çevresel bozulmayı da yanına alarak ilerlemeye devam etmiş ve sorunun farkedilmesi 1970'leri bulmuştur. Durum farkedilmeye başladıktan sonra uluslararası alanda toplantılar yapılmıştır:. 1972 Stockholm Çevre Bildirgesi: Sorun ortaya konulmuş ve birlikte hareket etmek için Birleşmiş Milletler Çevre Programı kurulmuştur.. 1987 Birleşmiş Milletler Çevre ve Gelişme Komisyonu:“Ortak Geleceğimiz”başlıklı rapor ile“sürdürülebilirlik”kavramı tanımlanmıştr.. 1992 Rio Çevre ve Kalkınma Konferansı Dünya Zirvesi'nde kalkınma ve çevre sorunlarının birbirine bağlı olduğu resmen kabul edilmiştir.. 2002 Johannesburg Konferansı'nda doğal kaynak su, gündemi oluşturmakla birlikte; yine sürdürülebilir kalkınma tartışılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde, 70'lerden sonra giderek önem kazanan bu konu ile ilgili yapılan çalışmanın amacı ve kapsamı ile çalışmada kullanılan yöntemler anlatılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde sürdürülebilirlik kavramı tanıtılmış ve mimari ile ilişkisi ortaya konulmuştur.“Bugünün gereksinmelerini, gelecek kuşakların da kendi gereksinmelerini karşılama olanaklarını ellerinden almadan karşılamak”olarak tanımlanan tanımın“kalkınma, ihtiyaç ve gelecek nesil”kavramlarındaki“göreceliliği”kimi çevrelerce eleştiri almakla birlikte; aslında vurguladığı iki nokta önemlidir: o Birkaç alan veya disiplin ile sınırlı değildir. Tüm dünyada, herkes ve herşey için, günümüze veya geleceğe uyarlanabilir. o Sabit bir amaç olmamakla birlikte, gelişmenin sürekliliğinin gelişimi gibi dinamik bir fikri savunur. Sürdürülebilirlik kavramının tanımlanması ile, farklı disiplinler kendi alanları ile ilgili olarak kavramı yorumlamışlardır. Sürdürülebilir gelişmeye mimarinin katkısı; sürdürülebilir binalar tasarlamak, inşa etmek, yapımın her aşamasında sürdürülebilirliğin ilkelerine uyumu takip etmek ve kullanım sonunda da süreci devam ettirmekle gerçekleşecektir. VlllÇevre ve ekoloji kavramları ile enerji kavramı, sürdürülebilir mimarlık ile ilişkilendirilmiş ve Bu konulardaki uluslararası ve ulusal çabalara yer verilmiştir. Mimarinin çevre duyarlılığı karşımıza“ekolojik mimari”veya“arkoloji”adıyla çıkmaktadır. Tasarımda; mimari kaygılarla birlikte enerji kullanımının da ele alınması; mevcut ürünlerin yeniden değerlendirilip, değişik biçimlerde ve birden çok amaca hizmet edebilecek şekilde kullanılması, yerel olanakları değerlendiren ve kendine yetebilen sistemlerin tercih edilmesi, geri dönüştürülebilen malzeme kullanımına özen gösterilmesi ekolojik mimari yolunda adımlardır. Yaşamın sürmesi için enerjinin gerekliliği şüphe götürmez bir gerçektir. Enerjiyi sağlayacak kaynak arayışları, küresel ölçekte 70'lerden sonraki bütün bu konferans, tartışma ve raporların sonucunda, sürdürülebilirliğin sorgulanması ile, bizi yenilenebilir kaynaklara yönlendirir. Yapıda enerji kullanımının ana başlıklarının ısıtma, soğutma, havalandırma, aydınlatma ve dolaylı olarak da ulaşım olduğu düşünülürse, bu alanlardaki geliştirme çabaları, bizi, mimaride enerji etkinliğine götürecektir. Sürdürülebilirlik, mimaride; planlama, tasarım, yapım, kullanım ve kullanım sonrasını da kapsayan aşamaların tümünde sorgulanır. Bu uzun süreçte ilk adım analiz ve planlamadır. Sürdürülebilirlik amacı ile planlamasına başlanmamış olan bir tasarım; diğer evrelerde bu amaca yönelmiş olunsa bile yeterince başarı sağlayamayacaktır. Çevresel analizin bir girdisi olan iklim verilerinin bu yönde değerlendirilmesi sözkonusudur. Çalışmanın üçüncü bölümünde tasarım etkeni olarak iklim kavramı ele alınmıştır. Sürdürülebilirliğin geliştirilmesinin başlıca şartı olan yenilenebilir enerji kullanımının geliştirilmesi; kaynakların baş sağlayıcısı olan doğanın, coğrafi veya fiziksel olarak sağladığı iklim verilerinin; bina tasarımında doğru kullanımı ile mümkün olacaktır. İklimin üç ana elemanı; sıcaklık, rüzgar ve nemdir. Bu üç elemanın yeryüzünün farklı bölgelerinde farklı yoğunluklarda biraraya gelmesi; değişik iklim tiplerinin ortaya çıkmasına neden olur. Çalışmanın dördüncü bölümü iklimsel tasarım tekniklerinin yeryüzündeki iklim tipleri açısından incelenmesini ele almaktadır.. Sıcak ve nemli iklimler. Sıcak ve kurak iklimler. Ilıman iklimler. Soğuk iklimler ixİklimsel bina tasarımı; doğanın; güneş, rüzgar, toprak ve hava sıcaklığı, bitki örtüsü ve nem gibi yararlı elemanlarını; konforlu, enerji etkin ve çevreye duyarlı binalar tasarlamada kullanabilme sanat ve bilimidir. Mimar; yerel malzemeleri ve mevcut doğal kaynakları kendi hüner ve marifeti ile birleştirerek konforlu ve sağlıklı binalar tasarlar. İklimsel özellikler analiz edilerek tasarım ile doğru şekilde ilişkilendirilir. Burada iklimsel tasarım yaklaşımı; geleneksel veya yeni yapım teknikleri ile yerel iklimsel koşullara ve gereksinimlere bakarak;“her mevsime uyacak bir tasarım elde edebilmek”olarak alınmalıdır. Yerel iklim veri ve ihtiyaçlarının dikkate alındığı dengeli bir yaklaşım; tüm mevsimlere uygun, enerji etkin bir tasarımın sağlanabileceğini gösterecektir. Bu çalışmada ağırlık, bina ve yakın çevresinde alınabilecek önlemlere verilmiştir. Tasarım teknikleri ile iklim özelliklerinin süperpoze edilmesi ve gerekli konfor koşullarına ulaşma çabası, bina tasarımına iklimsel yaklaşımı göstermektedir. Çalışmanın beşinci bölümünde çalışma sonuçları açıklanmış ve mevcut durumun iyileştirilmesi için önerilerde bulunulmuştur. Bölge ikliminin iyi analiz edilmesi ile iklimsel tasarım tekniklerinin doğru yorumlanması sonucunda daha doğru malzemeler seçilecek, daha az enerji harcanacak, çevreye daha az zarar verilecek, böylece sürdürülebilir bina tasarımında bir adım daha atılmış olacaktır.
Özet (Çeviri)
CLIMATIC CONSIDERATIONS IN SUSTAINABLE BUILDING DESIGN SUMMARY Following the industrial revolution, there became an uncontrollable increase in the population and in the urban environment. Every step that is taken in the name of evolution has brought up harmful environmental effects and it has taken time to realise the problem. As it was noticed in 70's, international meetings were held. Bruntland's“Our Common Future”Report in 1987 first emphasizes the word“sustainability”. It is said that“sustainable development is the development, which meets the needs of the present, without compromising the ability of future generation to meet their own needs.”As sustainability is defined, various disciplines try to comment on the concept. The comment in architecture directs us to sustainable architecture principles. The help of architecture to the sustainable development is to design and construct sustainable buildings and follow its principles at every step of construction including the period after use. Sustainable architecture means to minimize the use of resources that are not renewable and it is to respect environment while offering security and comfort. In this study the commentary of sustainability in construction is held under the subjects of the attitude of architecture to the environmental and ecologic concerns and energy and energy conservation in construction. Environmental impacts and ecology in architecture is named“ecologic architecture”or“archology”. Ecologic architecture aims to create environmentally friendly energy efficient buildings and developments by effectively managing natural resources. Energy concerns and energy efficiency direct us to renewable resources. The use of energy in building is taken under concepts of heating, cooling, ventilating, lightening and indirectly of course transport. That's why the improvement in these areas will take us to energy efficiency. Sustainability in architecture is explained in planning, design, construction, use and after use. As the first step in this long period is the analysis and planning, one of the most important input is the climate. It is a must to improve sustainability by renewable energy sources. It can be held by of course using nature and its climate inputs in the right way. XIThe three elements of climate are temperature, wind and humidity. As these three come together with different density variations, there become different types of climate. Four types of climate are to be discussed in architectural context:. Hot humid climates. Hot dry climates. Mild (temperate) climates. Cold climates Climatic building design is the art and science of using the beneficial elements of nature - sun, wind, earth and air temperature, plants and moisture - to create comfortable, energy- efficient, and environmentally wise buildings. Architect takes account of local materials, natural resources tied to climatic factors and his/her own ingenuity to provide for human comfort and health in buildings. The approach to climatic design shows that a balanced view -looking at traditional and new building techniques and at the entire range of local climatic needs and opportunities - can achieve a design suited for all seasons. Climatic building design principles are related to the factors down, according to the comfort conditions needs:. To have the control of heat. To control solar gain and lose. To improve cooling. To improve ventilating These are held in different scales as urban and regional design, building environment and the building itself including the decisions on envelope, mass, openings and materials. There some techniques are chosen, the less energy is consumpted, the less harm will be given to ecology and so one more step will be had ahead on the way of sustainability. XII
Benzer Tezler
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Sürdürülebilir toplu konut yerleşmesi tasarımı için Pareto genetik algoritmaya dayalı bir model önerisi: SSPM
A model for sustainable site layout design with pareto genetic algorithm: SSPM
YAZGI AKSOY
- A real time experimental data-based method for assessing the impact of glazed curtain walls with trickle vents on indoor environmental quality
Doğal havalandırma kanallı giydirme cephelerin iç ortam konfor koşullarına etkisinin gerçek zamanlı deneysel veri ile değerlendirilmesi için bir yöntem
AHMET BİLER
Doktora
İngilizce
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLTEN ASLIHAN ÜNLÜ
- A methodology for energy optimization of buildings considering simultaneously building envelope HVAC and renewable system parameters
Binalarda yapı kabuğu, mekanik sistemler ve yenilenebilir enerji sistemleri parametrelerinin eş zamanlı enerji optimizasyonu için bir yöntem
MELTEM BAYRAKTAR
Doktora
İngilizce
2015
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ZERRİN YILMAZ
PROF. DR. MARCO PERINO
- Konut yerleşmelerinin tasarımında enerji ve günışığı performansını değerlendirmeye yönelik parametrik bir model önerisi: İstanbul örneği
A parametric model proposal to evaluate energy and daylight performance in design of housing settlements: The case of Istanbul
İDİL ERDEMİR KOCAGİL
Doktora
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL KOÇLAR ORAL