Ayçınar Destanı'ında dil-üslüp özellikleri
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 159077
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. ZÜHÂL YÜKSEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 475
Özet
443 ÖZET Bu çalışmanın ilk kısmında kaynak kişisi Kadir Rahimov, derleyicisi Abdumömin KAHHAROV olan, Şomirza TURDIMOV ve Cabbar İŞANKUL tarafından yayına hazırlanan Ayçınar adlı Özbek destanı, yeni Türk alfabesine göre transkripsiyonlanıp Özbek Türkçesi'nden Türkiye Türkçesi'ne aktarılmıştır. Çalışmanın ikinci kısmında, transkripsiyonlu metin üzerinde dil-üslûp çalışması yapılmıştır.Dil çalışması, ses özellikleri ve şekil özellikleri olmak üzere iki ana başlık altında incelenmiştir. Ses özellikleri kısmında, destandan hareketle Özbek Türkçesi'nin ses özellikleri hakkında bilgi verilip Eski Türkçe ile ortak olan kelimelerdeki ses değişiklikleri ortaya konulmuştur.Şekil bilgisi bölümünde, çekim ekleri, Eski Türkçe'deki çekim ekleri ile kıyaslanıp farklılıklar ortaya konulmuştur. Yapım eklerinin ise özellikleri belirtilip destandaki kullanım sıklıkları belirlenmiştir. Ayrıca Özbek Türkçesi'ndeki basit zamanlar Eski Türkçe'deki şekilleriyle kıyaslanıp destandaki kullanım özellikleri belirlenmiştir. Şekil bilgisinin kelime grupları kısmında destandaki isim tamlamaları, sıfat tamlamaları, atasözleri ve deyimler üzerinde durulmuştur.Cümle kısmında ise anlamına, yüklemine ve yapısına göre cümleler incelenmiştir. Çalışmanın diğer kısmında ise Ayçınar destanını kalıp ifadeler, hitaplar, ses taklidi kelimeler, edebî sanatlar, anlatım teknikleri ve nazım özellikleri açısından incelenmiştir. Bu kısımda ağırlıklı olarak Ayçınar destanında yer alan benzetmeler ve destanı diğer destanlardan farklı kılan yönler üzerinde durulmuştur. Yapılan bu çalışma ile Özbek Türkleri'ne ait olan ve daha önce Türkiye'de üzerinde çalışma yapılmayan Ayçınar Destanı Türkiye Türkçesi'ne aktarılıp dil ve üslûp acısından incelenmiş oldu. Çalışma sırasında varılan neticeler tezin sonuç kısmında belirtilmiştir.
Özet (Çeviri)
444 SUMMARY In the first part of this study, Uzbek epic, called as Ayçınar and prepared for publication by Cabbar İŞANKUL and Şomirza TURDIMOV and collected by Abdumömin KAHHAROV and by Kadir Rahimov's reference, has been translated from Uzbek Turkish to Turkey Turkish according to new Turkish alphabet. In the second part of study, on the transcribed text dialect and style studies are realized. Study of dialect is made under two titles as sound features and form features. In the part of sound features, while information about found features of Uzbek Turkish is given according to epic, sound differences in the same words with Old Turkish are put forward. In the part of form information, inflectional suffixes are compared with Old Turkish's inflectional suffixes and the differences are put forward. The features of derivation suffixes are determined and the frequency of derivation suffixes in the epic is stated. And also simple tenses are compared with their forms of Old Turkish and their usage features in epic are determined. In the word group part of form information, noun modification, adjective modification and idiom and proverbs are examined. In the part of sentence the sentences are examined according to their meanings, predicate and structure. In the other part of the study, Ayçınar epic is examined according to model expressions, addressing, sound copying words, literary arts, and methods of exposition and verse features. In this part, especially similarities and differences of Ayçınar epic with other epics are examined. With this study, Ayçınar epic that belongs to Uzbek Turkish and hasn't been examined before is translated to Turkey Turkish and examined according to dialect and style. Results that are achieved during the study stated in the last part of thesis.
Benzer Tezler
- Özbek destanlarında kahramanlar ve tip özellikleri
Heroes and types of features in the Uzbek epics
BÜŞRA BAYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Halk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM DURBİLMEZ
- Akne vulgarisli hastalarda hastalık şiddeti ile sebum seviyesi arasındaki ilişkinin mpa-5 ile değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between disease severity and sebum levels using mpa-5 equipment in acne vulgaris patients
AYPINAR KOLAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2008
DermatolojiAdnan Menderes ÜniversitesiDeri ve Zührevi Hast. Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESLİHAN ŞENDUR
- 11-12 yaş çocuklarda pliometrik antrenmanın denge ve futbola özgü beceriler üzerine etkileri
The effect of plyometric taraining on balance and soccer-specific of aged 11-12 children
FARUK AKÇINAR
- Yerel yönetimlerde kadın temsili ve toplumsal hayat: Kahramanmaraş ili örneği
The problem of women's representation in local governments: The case of Kahramanmaraş province
ZERRİN AKÇINAR ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kamu YönetimiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AZİZ BELLİ
- Demir çağda kutsal fahişe figürü: Kökeni, ikonografisi ve yayılımı
Sacred prostitute figure in iron age: Origins, iconography and distribution
MEHMET AKÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ArkeolojiBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MAHMUT BİLGE BAŞTÜRK