Erken dönem Osmanlı tarihlerinde epik unsurlar (Tevârîh-i Âl-i Osmanlar)
Epic elements in early period of Ottoman history (Tevarih-i Al-i Osmans)
- Tez No: 160256
- Danışmanlar: DR. BAHAR AKARPINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi (Folklor) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 202
Özet
11 ÖZET OĞUZ, Hülya. Erken Dönem Osmanlı Tarihlerinde Epik Unsurlar (Tevârîh-i Âl-i Osmanlar), Yüksek Lisans, Ankara, 2005.“Erken Dönem Osmanlı Tarihlerinde Epik Unsurlar”adlı çalışma giriş ve dört bölümden oluşmuştur. Giriş bölümünde, çalışma konumuzu kapsayan bilim dallarından tarih, halk bilimi ve tarih ile halk bilimi arasındaki ilişki açıklanmaya çalışılmış ve bu bilim dallarının işlevleri üzerinde durulmuştur. Birinci bölümde, mitlerden sonra ortaya çıkarak pek çok milletin edebiyatında görülen ve günümüz edebiyatında da etkinliğini sürdüren epik anlatı geleneği açıklanmıştır. Türkçe'de“epik”kelimesi yerine Farsça'dan dilimize geçen“dâstân”kelimesi kullanılmaktadır. Epik kelimesinin Türkçe karşılığı olan“destan”kelimesini edebiyatçıların yanı sıra tarihçiler de eserlerinde kullanmışlardır. Kelime anlamı olarak epik/epos, bir olay veya bir hâli hikâye eden manzum ya da mensur eserlere; epope ise insanların olağanüstü hikâyelerini anlatan uzun manzum öykülere verilen isimdir. İkinci bölümde, Osmanlı tarih yazıcılığının başlangıcı hakkında kısa bilgi sunulduktan sonra çalışma alanımızı oluşturan Tevârîh-i Âl-i Osmanlar'ın yazarları ile bu eserlerin içerikleri hakkında bilgi verilmiştir. Osmanlı tarih yazıcılığının başlangıcı, Anadolu Selçukluları ve Beylikler devrinden kalma Arapça ve Farsça eserlerin tercümeleri ile olmuştur. XV. yüzyılın başından itibaren ortaya çıkan Osmanlı tarih yazıcılığında hükümdarların olağanüstü hayatları, üstün şahsiyetlerinin ihtişamı tarih yazıcılığının temelini oluşturur. Müellifi gerek bilinen gerekse bilinmeyen, Osmanlı padişahlarının siyasî ve askerî faaliyetleri ile ilmî, dinî, sağlık ve sosyal gayeler gözetilerek yaptırdıkları kurumlan ve diğer olayları kronolojik bir sıra takip ederek anlatan eserlere“Tevârîh-i Âl-i Osman”denilmiştir.Ill Üçüncü bölümde, seçtiğimiz Tevârîh-i Âl-i Osmanlar'ın Axel Olrik'in“Halk Anlatılarının Epik Kuralları”adlı çalışmasından hareketle epik özellik gösterip göstermediği tespit ve tahlil edilmiştir. Tevârîhlerdeki epik özellikler tespit edilirken Özkul Çobanoğlu'nun (1999) makalesindeki temalar esas alınmıştır. Sonuç bölümünde ise, yazılı kültür ortamı ürünü olan Tevârîh-i Âl-i Osmanlar'ın Axel Olrik'in“Halk Anlatılarının Epik Kuralları”adlı çalışmasında ileri sürdüğü şemaya ne ölçüde yanıt verdiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Anahtar Sözcükler Tarih, halkbilimi, epik, Tevârîh-i Âl-i Osman.
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT O?UZ, Hülya. Epic elements in Early period of Ottoman History (Tevârîh-i Al-i Osmans), Master's Thesis, Ankara, 2005.“Epic elements in Early period of Ottoman History”include introduction and four parts. In the introduction part, history which is one of the branches of the sciences covering our research subjects, the relation between folklore and history with folklore are tried to be defined. Their branches of science are taken into consider and their function nowadays are also pointed out. In the first part, the tradition of epic narration which had appeared after myths and have been seen in many countries literature and its continuing effectiveness in today's literature are also explained. In Turkish,“Destan”which is a concept passed to our language from Persian language is used instead of“Epic”concept.“Destan”which is the Turkish form of“Epic”was exposed to expension of meaning in the course of time, and not only literatiwe man but also historians used this word. Epic/Epos is the name for heroism poets or prose while Epope is the name for long written in verse stories. In the second part, after the information about Ottoman history writery was announced the beginning Ottoman history writiry was announced, we gave information about“Tevârih-i Âl-i Osman' s”writers which make our fields of study and these works contents. The begining of Ottoman history writing was made up with the translations of Arabic and Persian works which were left by Anatolian Selçuks and Principilaties periods. It's noticable that the people accepted as the first history writers who took place from the beginning of XV. century formed their works in an epic style. In these eras, extraordionary lives of rulers, superior personalities splendour were the base of history writing. Either its writer known or unknown, Tevârih-i Âl-i Osman is the works which tell the choronological order of the other evers, the instutions made byOttoman Emperor's by taking into consider political and military activities and scientific, religions, health and social purposes. In the third section, the epic characteristics in the chosen Tevârih-i Âl-i Osman is determined and evaluated by A. Olrik's“Epic rules of Public Narrations”while determining the epic characteristics, the themas in Ö. Çobanoğlu's (1999) article are taken as the base. At the conclusion part, Tevârih-i Âl-i Osmans work of written culture environment have been ascertained which degree reply to the schema asserted in“Epic rules of Public Narrations”which is the study of Axel Olrik. Key Words History, folklore, epic, Tevârih-i Âl-i Osman.
Benzer Tezler
- Shifting narratives of universal histories in the Ottoman empire: From the 'Divine' to the 'scientific'
'Kutsal'dan 'Bilimsel'e Osmanlı evrensel tarihlerinde değişen anlatılar
MUSTAFA AKAY
- Geç Osmanlı Erken Cumhuriyet döneminde değişen kent dokusunun süreklilik bağlamında incelenmesi; işgal öncesi/sonrası Manisa
Examining continuity of changing urban pattern's from the Late Ottoman to the Early Republic period; before/after of the invasion in Manisa
MÜGE AYDIN
Doktora
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN ÖZAYDIN
- Ottomans and nature: Landscape, architecture and life in the open
Osmanlılar ve doğa: Peyzaj, mimarlık ve doğada yaşam
SEVGİN DENİZ İSKENDER
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE ERZEN
- Eminönü Bahçekapı'da Hacı Bekir Han restorasyon projesi
Hacı Bekir han restoration project in Eminönü Bahçekapı
YEŞİM ÇİVİTCİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜM TANYELİ
- Adıyaman, Elazığ, Hatay, Mardin, Şanlıurfa müzelerinde bulunan İslami Dönem cam eserler
Glassworks of Islamic Period in Adıyaman, Elaziğ, Hatay, Mardi̇n, Şanlıurfa museums
GÜL GEYİK KARPUZ
Doktora
Türkçe
2014
Sanat TarihiAtatürk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMZA GÜNDOĞDU