Hanyalı Kâmi ve dîvânı
Kâmî from Hania and his divan
- Tez No: 162885
- Danışmanlar: PROF. DR. CEMAL KURNAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 433
Özet
Divan Edebiyatı'nın 18. yüzyıl sonu, 19. yüzyıl başlarındaki Girit'teki temsilcilerinden olan Yahya Kâmî 1773'de Suda kalesinde doğmuş, 1788'de Hanya'ya göç etmişlerdir. Döneminin medrese ilimlerini tahsil etmiş, uzun yıllar gümrük kâtipliği yapmış ve 1802'de İstanbul'a göç etmiştir. Nerede ve nasıl öldüğü hakkında elimizde bilgi bulunmamaktadır. Kâmî, yerel bir şair olarak kalmış, Türk Edebiyatı'nın bütününü kucaklayan bir özelliğe sahip olamamıştır. Divanı'nın 4 tane yazma nüshası da bulunmaktadır. Bu durum şairin belirli bir çevrede tanındığını göstermektedir. Kâmî, Divan Edebiyatı'nın genel sanat anlayışına aykırı, zaman zaman bu sanat anlayışını zorlayan şiirler de yazmıştır. Kâmî, aynı zamanda mutasavvıf bir şairdir. Kadirî tarikatı şeyhlerinden Mehmet Emin Kadiri'ye bağlanmıştır. Asıl etkilendiği şahıs ise Celvetiye tarikatı şeyhlerinden Salacıoğlu Mustafa Celveti'nin halifelerinden Nuri Efendi'dir. Kâmî, Divan Edebiyatı'nın önde gelen şairlerinin divanlarını okumuş, bunlardan da en çok Nâbi, Nedim ve Nuri Efendi'den etkilenmiştir. Nuri'yi üstadı olarak görmekte, bir hayranlıkla bahsetmektedir. Nâbî'nin hikemi tarzından etkilenmiş, bir gazelini tahmis etmiştir. Nedim'in sokağa açılan şiir anlayışından etkilenerek, sevgilinin cinselliğini ön plana çıkartan şiirleri de bulunmaktadır. Böylelikle Nuri'nin tasavvuf anlayışı, Nâbî'nin hikemi anlayışı ve Nedim'in sokağa dönük şiiri arasında bocalamış, yeni bir anlayış ortaya koyamamıştır. Divan'ında 224 şiir bulunmaktadır. Şiirlerinin dağılımı şöyledir: Kaside: 24, (% 10.7) Gazel: 132 (% 58.9) Kıt'a: 42 (% 18.75) Nazm: 11 (% 4.9) Beyit: 2 (% 0.8), Mesnevi: 6 (% 2.6), Terkib-i Bend: 1 (% 0.4), Tahmis: 5 (% 2.2), Muhammes: 1 (%0.4) Kâmî; Adalar, Girit ve Hanya'daki Türk Edebiyatı, Türk sosyal ve kültürel hayat için önemli bir şairdir.
Özet (Çeviri)
Yahya Kâmî, one of the representatives of Divan Literature in 18 th - 10 th century, was born in 1773 in Suda castle and moved to Hania in 1788. He studied in medresse of that age, became a customs officer and he moved to Istanbul in 1802. We don't have much information where and how he died. Kâmî remaied a local poet, but couldn't receive Turkish Literature wholly. There are 4 manuscripts of his Divan. This shows that the poet was known. Kâmî wrote poems contrary to the general idea of Divan Literature. Kâmî was also a sufi poet. He was connected with Mehmet Emin Kadiri, a sheikh of Kadirî sect. Primqrily, he was influenced by Nuri Ephendi, an assistant of Salacıoğlu Mustafa who is a sheikh of Celvetiye sect. Kâmî read the divans of remerkable poets of Divan Literature and he was mostly influenced by Nabi, Nedim and Nuri Ephendi. He admired Nuri and considered him as a master. He was inflenced by Nabi's hikemi method and made one of his gazel a tahmis. He was influenced by one of Nedim's manners“poem open to street”and wrote about the sexuality of a darling. Thus, he acted in a confused manner; Nuri's sufism, Nabi's hikemi understanding and Nedim's poetrry open to street, but couldn't putforword a new understanding. He has 224 poems in his Divan: The distributun of him poems is; Kaside: 24, (10.7%) Gazel: 132 (58.9%) Kıt'a: 42 (18.75%) Nazm: 11 (4.9%) Beyit: 2 (0.8%), Mesnevi: 6 (2.6%), Terkib-i Bend: 1 (0.4%), Tahmis: 5 (2.2%), Muhammes: 1 (0.4%) Kâmî is an important poet for the Turkish Literature in Adalar, Girit and Hania and for Turkish social and cultural life.
Benzer Tezler
- Geç osmanlı döneminde seyahat kültürü ve Japonya algısı: Muhayyel Seyyah Kâmi'nin dünya turu
The travel culture and perception of japan in the late Ottoman period: Imaginary Traveller Kâmi's world tour
BÜŞRA UĞURLUAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MIYUKI AOKI GIRARDELLI
- Hanyalı Hafız İbrahim-Lügat-ı Erbaa (Arapça-Farsça-Yunanca-Türkçe manzum sözlük)
Hafız İbrahim from Hanya-Lügat-ı Erbaa Arabic-Persian-Greek-Turkish verse dictionary)
FERDA MERVE KARAMANOĞLU
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıKastamonu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET MALİK BANKIR
- Hanyalı Nûrî Osmân ve Dîvânı
Hanyalı Nuri Osman and His Divan
ABDULLAH AYDIN
Doktora
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
- Hanyalı Nuri Osman divanı'nın dinî ve tasavvufî açıdan tahlili
The analysis of Hanyali Nuri Osman's divan in terms of İslamic religion and sufism
EDİBALİ KARABIYIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİYE YILMAZ