İnşaat sözleşmelerinde uyuşmazlıklar ve uyuşmazlıkların çözüm yolları
Construction contract dispute and dispute settlement
- Tez No: 166482
- Danışmanlar: PROF.DR. HEYECAN GİRİTLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Proje ve Yapım Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNDE UYUŞMAZLIKLAR VE UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ ÖZET Bu çalışmada; inşaat sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların en verimli çözümü için, sektör profesyonellerinin bilgi sahibi olmaları gereken hususlar açıklanmıştır. Bu çerçevede; sözleşme, uyuşmazlık ve uyuşmazlık çözüm yöntemleri önce hukuk çerçevesinde, daha sonra inşaat sektörüne yönelik ele alınmıştır. Birden fazla tarafın, belirli bir hukuki sonuç doğurmaya yönelik karşılıklı ve birbirine uygun irade açıklamalarından oluşan hukuki işlemlere sözleşme denir. Günlük yaşantıda, tarafların aralarındaki hukuki ilişkileri düzenlemekte kullandıkları en önemli araç olan sözleşmeler, hukuki uyuşmazlıkların doğmasına sıklıkla neden olan olaylardır. iki ya da daha çok tarafın; bir konuda farklı yargılara sahip olmasından dolayı ortaya çıkan anlaşmazlık ya da menfaat çatışmaları, çözümlenemediği takdirde uyuşmazlıkları doğurur. Taraflar arasında sözleşmeden doğan hukuki uyuşmazlıklar esas olarak; yasaların yorumlanmasından, sözleşme hükümlerinin yorumlanmasından, sözleşmeden doğan yükümlülüklerin yerine getirilmemesinden veya kötü yerine getirilmesinden (Kötü ifa) kaynaklanır. Uyuşmazlıklar esas olarak mahkemelerde, istisnai olarak da tahkim yolu ise çözülür. Devlet mahkemeleri ve tahkim; kararları bağlayıcı nitelik taşıdığı için resmi uyuşmazlık çözüm yollarıdır. Devlet mahkemelerinde uyuşmazlık çözümü; bürokratik, usul ve kurallara sıkı sıkıya bağlı, aleni (kamuya açık) süreçlerdir. Bu durum çoğunlukla sürecin karmaşıklaşmasına ve uzamasına sebep olur. Uyuşmazlıkların, devlet mahkemelerinin dışında, genellikle taraflarca belirlenen ve adına hakem denilen tarafsız üçüncü kişiler eliyle nihai olarak karara bağlanmasına tahkim denir. Devlet mahkemelerine göre daha esnek yapıdaki tahkim, günümüzde geniş kurumsal destek olanaklarıyla, özellikle uluslararası nitelikteki uyuşmazlıklarda popüler hale gelmiştir. Bununla birlikte; hukuki uyuşmazlıkların çözümünde hızlı, sistematik bir yöntemin oluşturulması ve mahkemelerce yerine getirilen yargı fonksiyonuna ilave mekanizmaların geliştirilmesi amacıyla Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri' ne (ADR) ilişkin uygulamalar önem kazanmaktadır. ADR yöntemleri, uyuşmazlıkların; yargı unsuru içermeyen, katılımın gönüllü olduğu, genellikle tarafsız üçüncü kişilerin öneri ve tavsiyeleriyle çözüldüğü uygulamaların tamamını (Müzakere, arabuluculuk, hakem-bilirkişi vs.) kapsar. Kararların bağlayıcı olmadığı ADR yöntemlerinde amaç; tarafların ticari ilişkilerine zarar vermeden, dostane çözümler üretmektir. vıııİnşaat sözleşmesi; iş görme sözleşmelerinden“istisna (eser) sözleşmesi”kapsamında yer alır. Bir tarafın iş sahibi, diğer tarafın müteahhit olduğu inşaat sözleşmelerinde, uyuşmazlık çıkmasının tamamen engellenmesi mümkün değildir. inşaat uyuşmazlıkları; çözüme kavuşturulamayıp uyuşmazlık halini alan çatışma ve hak taleplerinin sonucudur. Belirsizlik ve risk unsurunun hakim olduğu inşaat sektöründe, uyuşmazlıkla sonuçlanan hak talebi ve çatışmalar üzerinde; sözleşme hükümleri, proje karakteristikleri, organizasyon yapısı ve dış etkenler etkilidir. inşaat sözleşmelerinde uyuşmazlık çıkması halinde çözüm; resmi yargı, tahkim ya da ADR yöntemleri ile sağlanır. Her yöntemin kendine özgü yararlan ve sakıncaları bulunduğundan, tarafların uygun çözüm yöntemini belirlerken proje özelliklerini ve uyuşmazlığın yapısını göz önüne almaları gerekir. Süre ve maliyet her koşulda önemli kriterler olmakla beraber; tarafların, farklı çerçevelerde çok çeşitli çıkar kaygıları mevcuttur. Taraflar, uyuşmazlık çözüm yöntemini belirlerken, söz konusu öncelikli çıkarlarının yanında, uyuşmazlığın türünü ve niteliklerini de göz önüne almalıdırlar. Uyuşmazlıkların yaratacağı yıkıcı etkilerin asgariye indirilebilmesi için; tarafların; uyuşmazlık çözüm yöntemleri hakkında bilgi sahibi olmaları, kendilerinin ve karşı tarafın çıkarlarını doğru ve eksiksiz analiz etmeleri gerekir. Ayrıca konunun bir hukuk problemi olması nedeniyle; taraflar arasındaki sözleşmenin hazırlığında, uyuşmazlık çözüm yönteminin belirlenmesinde ve uyuşmazlık çözüm sürecinin yürütülmesinde hukukçulara büyük sorumluluk düşmektedir. ıx
Özet (Çeviri)
CONSTRUCTİON CONTRACT DİSPUTES AND DİSPUTE SETTLEMENT SUMMARY This study explains key points of settlement of disputes which are sourced by construction contracts that industry professionals must realize. In this view, contract, dispute and dispute resolution methods are examined first in legal perspective than in picture of construction industry. A juristic act concluded between more than two parties in order to protect their rights, interests and regulate their relationships and indicate their obligations is called a contract. Although these agreements are the most important tools that are used to regulate the legal concerns in daily life, they are also frequent causes of legal disputes. Disagreements and conflict of interests caused by differential relationships judgments of two or more parties on any issue lead to disputes unless they are resolved. Disputes generally result from misinterpretation of law or agreement items, deliberate (abuse) or unintentional failure of fulfillment of obligations. Settlements of these disputes are generally conducted through state courts and seldom through arbitration. Litigation and arbitration are the legai means of dispute settlement which have binding decisions. Litigation is a very complex and long process due to state court's strong adherence to bureaucratic rules and attitudes, and publicized. Arbitration is the final resolution of a dispute not through state court but designated umpires. With today's corporate support opportunities, arbitration has gained a significant popularity especially on international conflicts. Besides, the requirements for thlf Sâ!abîishffientMbxSfE faster functioning systematic process other than litigation enqahasaesispplksatien&of Alternative Dispute Resolution (ADR)..n : S. 02 12-04-2001 ADR methods are resolutions based on voluntary involvement, dictating no official contequences, mösfly comprised of third party advice and suggestions like negotiation, rr«iMÖırand:ıiî'rtpite1fefl9âgement. The motivation behind methods of ADR is to resolve issues with the good will of all parties before causing any detriment to business relations. Construction contracts are defined as“unique product contracts”. It is strongly plausible that a construction contract ends up with a dispute, where one party is the employer and the other is the contractor. Construction disputes are unresolved conflicts of interests and claims between these two parties. When construction sector is considered, where a certain degree of risk and unforeseen ambiguity prevail, disputes over conflictsof interests and claims are strongly relevant to agreement items, characteristics of project, organizational structure and outside effects. Litigation, arbitration or ADR are the basic ways to resolve a dispute arising from a construction contract. Disputing parties should take into consideration that every method has its inherent advantages and disadvantages while determining the method to employ. Although time and cost are the mostly appearing critical factors, parties may have different interests on different issues. Parties should also consider the unique properties of the dispute item(s) with these interests in the decision phase of method utilization. To minimize the destructive consequences of a dispute, parties should well understand the dispute resolution methods and analyze both their and the conflicting party's interests on the issue. Lastly, in the stage of contract realization, during utilization and progress of methods of dispute resolution lawyers have the greatest of responsibility. XI
Benzer Tezler
- İnşaat sözleşmelerinde uyuşmazlık çözüm/ tahkim
Dispute resolution in construction concracts/ arbitration
ÖZLEM SORAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA HEYECAN GİRİTLİ
- Fıdıc çerçevesinde milletlerarası inşaat sözleşmeleri ve uyuşmazlık çözüm yöntemleri
International construction contracts and dispute resolution methods in the framework of Fidic
RUMEYSA ÖZYÜREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HukukAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BELKIS VURAL ÇELENK
- İnşaat sektöründe ADR (alternatif uyuşmazlık çözüm yolları) kullanımı ve seçim kriterlerinin kamu ve özel sektör açısından incelenmesi
Critical factors affecting ADR (alternative dispute resolution) methods' selection and the use of ADR for public and private sector projects in construction industry
YAPRAK ARICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELÇİN TAŞ
- Finansal sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözümlenmesi
Réglemement des litiges découlant des contrats financiers par arbitrage
AYŞE ELİF KOÇAK YÜKSEL
- FIDIC sözleşmeleri çerçevesinde uyuşmazlık çözüm yöntemleri
Dispute resolution methods within the framework of FIDIC contracts
YUNUS ERTAN