Sanayi işletmelerinde planlama ve bilgisayar uygulamalı bir örnek model
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 16770
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ŞÜKRÜ TEKBAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1991
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Finansı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 339
Özet
ÖZET Herkesin günlük hayatında belkide farkına bile varmadan kullandığı plan ve planlama kavramları, üretim ve pazarlama faaliyetinde bulunan işletmelerde bir yönetim modelidir. Sanayi işletmelerinde, kısa ve uzun dönemli olmak üzere birbiriyle entegre iki aşamalı planlar hazırlanmaktadır Uzun dönemli planlar, stratejik plan olarak tanımlanır, beş, on, onbeş yıl ve daha uzun süreleri kapsar. Kısa dönemli planlar genellikle bütçe kavramıyla ifade edilir ve bir faaliyet dönemini yada bir yıllık süreyi esas alır. Stratejik planlama, bugünün işlerinden yarının işlerine giden optimal yolların seçilme sürecidir. Stratejik planlama, beş aşamalı bir sistematik süreçtir. Stratejik planlamanın ilk aşaması, durum analizi veya çevresel değerlendirme olarak tanımlanan çalışmalardır. Durum analizi aşamasında; işletmenin güçlü ve zayıf yanların saptanması, dış çevredeki gelişmelerin işletmeye getireceği fırsat ve tehlikelerin belirlenmesi ana ilgi odaklarıdır. İşletmenin güçlü ve zayıf yanlarının saptanmasında yararlanılan yaklaşımlardan biri işlevsel analizdir. Bu yaklaşımla, işletmenin rakiplerine göreceli; pazarlama, üretim, finans, ar-ge ve yönetim işlevlerindeki nitel ve nicel özellikleri analiz edilir. İşletmenin içinde bulunduğu endüstrinin, rakiperin ve işletmenin mevcut ve geleceğe yönelik pozisyonunun saptanmasında yararlanılan diğer bir yöntem de portföy analizidir. Ekonomik politik, teknolojik, sosyal, ekolojik ve 225226 rekabet çevresindeki değişimlerin izlenmesi, potansiyel değişimlerin tahmini, işletme üzerine etkilerinin araştırılması ve doğru yorumu işletmenin gelecekte karşılaşacağı fırsat ve tenliklerin ortaya çıkarılmasına imkan sağlar. Durum analizi kısa bir ifadeyle, işletmenin mevcut konumu ve bu konuma nasıl eriştiğinin araştırılma sürecidir. Stratejik planlama da ikinci aşama, durum analizi bilgilerine dayalı olarak işletme amaçlarının belirlenmesidir Peter Drucker'a göre; pazar durumu, yenilik, verimlilik, fiziksel ve f inansal kaynaklar, karlılık, yönetici başarısı ve geliştirilmesi, toplumsal ve sosyal sorumluluk olmak üzere sekiz alanda amaçlar belirlenir. İşletme amaçları, nitel ve nicel olmak üzere iki grupta toplanabilir. Nitel amaçlar; işletmenin misyonunu, nicel amaçlar; f inansal terimlerle ölçülen ve belirli bir zaman boyutuna indirgenmiş özgün iş amaçlarını göstermektedir. Amaç belirleme de; işletmenin hizmet pazarının tanımlanması (service market), senaryo yaklaşımı, boşluk yaklaşımı (gap approaching) ve matris yaklaşımı yöntemlerinden yarar- lanılmaktadır. İşletme amaçları saptandıktan sonra üçüncü aşama; işletmenin sahip bulunduğu ve potansiyel alternatifleri ışığın da amaçları gerçekleştirmeye yönelik stratejileri formüle etmektedir. İşletmeler, üç stratejik seçenekle karşılaşmaktadır: Büyüme ( Growth ), istikrar (Stability) ve süreklilik( Survival). Strateji formülasyonları, seçeneklere göre f arlılık arzeder. Matris yaklaşımı strateji formülasyonunda yararlanılanyöntemlerden biridir, ürünlerin pazardaki pozisyonuna göre büyüme, istikrar ve süreklilik stratejilerinin formülasyonun ölçüt ve yaklaşımlarının ortaya konulması matris yaklaşımının esasını oluşturmaktadır. İlk üç aşamada tamamlanan çalışmalarla işletmenin uygulamaya koyacağı faaliyet planı şekillenmiş bulunmaktadır. Faaliyet planı amaçların ve stratejilerin finansal sonuçlarını gösteren mali tablolarla bütünlük kazanır. Faaliyet planı uygulamalarının izlenmesi, plan verileri ile fiili neticelerin karşılaştırılması, sapmaların niteliğine göre planın revize edilmesi stratejik planlama çalışmalarının son halkasıdır. Stratejik planlar yıllık esasta hazırlanır ve global değerleri gösterir. Bütçe yöntemiyle yıllık plan verileri aylık veya üçer aylık ayrıntıya indirgenir. İşletmede esas alınan planlama modeline göre stratejik plan ile bütçe arasında ki organik bağ farklı şekilde kurulmaktadır. Bazı işletmeler de, stratejik planın ilk yılı bütçe olarak düzenlenirken, bazı işletmelerde de bütçe, stratejik plana göre hazırlanır. Bütçeleme sürecinde satış, üretim, direkt malzeme, direkt işçilik, genel imalat maliyetleri, satınalma, dönem giderleri ve gelir tablosu bütçelerini kapsayan faaliyet bütçeleri ile yatırım, nakit ve bilanço bütçelerini kapsayan finansman ve yatırım bütçeleri düzenlenmektedir. Bütçeler, koordinasyon, kontrol ve başarı değerlemesine olanak sağlayacak tarzda düzenlemelidir. Çalışmanın üçüncü bölümünde, yukarıda belirtilen nitelikleri taşıyan bilgisayar uygulamalı planlama modelimiz tanıtılmıştır.
Özet (Çeviri)
SUMMARY Concepts of plan and planning, which are used by everybody in the daily life, are a management model of business enterprises. In industrial enterprises there are short term and long term plans with two phases; furthermore, these long term and short term plans are integrated with each other. Long term plans are defined as strategical plan and cover five, ten or fifteen years and more. Short term plans are expressed with budget concept and cover mostly one activity period or a period of one year only. Strategical planning is the choice of the optimum way leading from today's activities to the activities of tommorrow. Moreover, the strategical planning is a systematical period of five various phases or stages. The first phase of the strategical planning is the situation analysis ( audit), which is defined also as an environmental evaluation (analysis). In the phase of situation analysis, the determination of the weak and strong sides of the company and the determination of risks and opportunities, are the main reference focal-points arising from the developments in the environment The functional analysis approaching is one of the ways and means for determining the weak and strong sides of the company. By this functional analysis approaching, the quantitive and qualitative properties of the marketing, production, finance, management and research-development functions and activities of the company must be analysed, in 228relation to its competitors. Another method is portfolio analysis which helps; to determine the position of the company and its competitors and its sector in the current and future direction. Monitoring the changes in economy, politics, technologies, social, ecological and competitive environment, estimation of potential changes and researching of their impression on the company and the exact interpretation allow the relevations of the opportunities and risks that the company can meet in the future. Situation analysis, briefly is the actual situation of the company and the period of researching how it has reached to its actual situation. The second phase in the strategical planning is definition of the company's objectives basing on situation analysis data. According to Peter Drucker; the objectives are in eight fields as market situation, innovation, productivity, physical and financial resources, profitability, success and development of management and social responsibilities. Objectives of the company may be divided into two groups as qualitative and quantitative. Qualitative objectives are the company's mission; quantitative objectives shows business objectives measurable in financial term and reduced to a definite time period. In setting objectives; the definition of service market, scenario approaching, gap approaching and matrix methods are used.230 The third phase after the determination of the objectives is formulating the strategies for the realization of objectives with potential alternatives of the company. Companies meet three strategical alternatives: growth, stability and survival. The strategical formulations show differences in alternatives. The matrix approaching is one of the methods used in the strategical formulation. The main characteristic of the matrix method is to formula of growth, stability and survival strategies, after defining the position of the products in the market. With the studies accomplished in the first three phases, the operational plan to be applied by the company is being shaped out. The operational plan is complited by the financial tables showing the financial results of aims and strategies. The follow-up of the applications of the operational plan, the comparision between the plan data and actual results, the revision of the plan according the quality of variation constitute the last ring of the studies of strategical planning. Strategical plans are prepared on annual basis and show the global values. The budget method or annual plan data are produced monthly or quarterly basis. According to the planning model which based as principle in the company, the organic relation between the strategical plan and the budget is established in a different way. In some companies, the first year of the strategical plan being organized as budget plan; in others, the budget is organized according the strategical plan.231 Under budgeting process, sales, the production, direct material, direct labor, overhead cost, purchasing, profit and loss statement and financial and investment budget covering the investment, cash flow, and balance sheet budgets are organized. Budget should be prepared for coordination and control on activity, and evaluation of success of management. In the third section, we have presented our planning model with showing computer implementations above.
Benzer Tezler
- Atelye tipi üretimde malzeme ihtiyaç planlaması ve bir uygulama
Başlık çevirisi yok
AHMET KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
İşletmeİstanbul ÜniversitesiÜretim Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET GÜNEŞ GENÇYILMAZ
- Bilgisayar destekli malzeme ihtiyaç planlama sistemi ve uygulaması
Başlık çevirisi yok
AYSEL POLAT(ÇELİKÖRS)