Geri Dön

Written text production in Turkish

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 17015
  2. Yazar: ŞÜKRİYE RUHİ
  3. Danışmanlar: PROF.DR. AHMET KOCAMAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1991
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 463

Özet

Dilbilim araştırmaları, özellikle son yirmi yıl içerisinde, dil olgusunu incelemede önemli bir kuramsal değişiklik sergilemektedir. Bu değişim çerçevesinde, dil sistemleri durağan bir nesne olarak görülmekten çıkmış, iletişim bağlamında başvurulan birer süreç olarak değerlendirilmeye başlanmıştır. Dolaysıyla, dil sistemlerinin kul lam 1 ımbi Igisi öğesi dilbilgisi düzeneklerini incelemede temel çıkış noktası olarak ele al ınmaktadı r. Yukarıda sözü edilen kuramsal yaklaşımdan hareketle, bu araştırma Türkçe'de yazılı öykü anlatımında odaklama olgusu (dikkatin belirli bir içeriğin bir yönüne yoğunlaşması) tarafından yönlendirildiği varsayılan metin oluşturma işlemlerini incelemeyi amaçlamıştır. Bu tez Giriş, sekiz ana bölüm ve Sonuç bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışmanın kuramsal yönelimi açıklanmış, birinci ve ikinci ana bölümlerde ise metin üretim modelleri ve dilbilimde odaklama olgusunun incelenmesi tartışılmıştır. üçüncü bölüm, araştırmanın kaynağını oluşturan metinlerin toplanmasında izlenen yöntemi sunmuş ve odaklamanın hangi dilbilgisi düzenekleri çerçevesinde incelendiğini sıralamıştır.Dördüncü bölüm, metinleri yazan öğrencilerin anlatımda kullandıkları bakış açısını öykünün temel bileşenleri arasından yaptıkları seçimleri gözönünde bulundurarak incelemiştir. Ayrıca bu seçimlerin metin izleğini geliştirmedeki işlevleri tartışılmıştır. Beşinci ve altıncı bölümler öykü bileşenlerinin metin yüzey yapısında nasıl sıralandıklarını araştırmış, ve dilbilgisi düzeneklerinin bu sıralamayı yansıtmada üstlendikleri farklı ve ortak işlevler tartışılmıştır. Yedinci bölüm ise, odaklamanın sözcük seçimi üzerindeki etkisini incelemiştir. Son ana bölümde metinleri oluşturan büyük ölçekli yapı planlamasında seçilen odak noktalarının dilbilgisi düzenekleri ile girdikleri etkileşim araştı rı lmıştı r. Bu inceleme sonucunda yazılı öykü anlatımında şu odak noktaları saptanmıştır: 1- öykü kişilerinin belirlenmesi, 2- öykü bileşenlerinin seçilmesi; 3- öykü bileşenlerinden hangilerine önem verileceğinin belirlenmesi; ve 4- metin için genel sözeylemin seçilmesi. Ayrıca, bu noktalarda yapılan seçimlerin metinlerin hem büyük ölçekli yapılarında hem de tümce düzeyindeki yapılarında farklı düzenlemelere ve sözcük sıralamalarına yol açtıkları görülmüştür. Dolaysıyla, bu çalışma odaklamanın tek bileşeni i bir süreç olmadığını göstermiş ve dil olgularının işlem yönelimli modeller çerçevesinde daha kapsamlı bir şekilde incelenebi ldiğini dair önemli ipuçları vermiştir.

Özet (Çeviri)

Research in linguistics, especially in the last twenty years, has undergone a significant change in its theoretical orientation. Within the framework of this change, language systems are no longer viewed as static objects, but as processes that are investigated under the light of their functions in communication settings. Thus, the pragmatic component of linguistic systems has become the basis of accounting for linguistic phenomena in research in the field. In line with the change in the theoretical approach mentioned above, the aim of this thesis is to examine the effect of focusing on the use of linguistic devices/ strategies in the construction of written narratives in Turkish. The thesis consists of an Introduction, eight developmental Chapters and a Conclusion. The Introduction discusses the theoretical orientation of the study; Chapter I surveys the models of text production; and Chapter II examines the interpretations that the focusing construct receives in linguistics. Chapter III explains the method used in collecting the narratives that form the data in this study and lists the linguistic devices that have been examined to investigate the role of focusing, defined here as the attentional given to a set of information.Chapter VII examines the selection of narrative components and the related development of theme in the texts according to the perspective adopted by the text- producer. Chapters V and Vi investigate how these components are organized at the surface -text level and how the differential use of linguistic devices signals the linearization of components. In contrast to the“syntactic”focus in these Chapters, Chapter VIII investigated the role of focusing on lexical ization. Finally, Chapter VIII attempts to establish the interaction between focus-pointers in the global-plan and the use of linguistic devices that appear to signal the focus-points in the global plan. The investigation thus carried out seems to establish the following focus-pointers for narrative production: 1- the identification of participants in the story-world; 2- the selection of narrative components; 3- the assignment of differential importance to the narrative components; and 4- the choice of the global speech act. Furthermore, it was observed that the choices made at these points lead varying patterns of content linearization both at the macro- and at the sentential-levels in the text. Hence, it seems possible to conclude that focusing is a“complex”of components and that linguistic phenomena may be better accounted through the procedural models developed in the field of discourse analysis.

Benzer Tezler

  1. Türk dili için konuşma üretme

    Başlık çevirisi yok

    NİHAL ALICI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kontrol ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EŞREF ADALI

  2. Almanya'da yaşayan Türk çocuklarının yazma becerileri: Rhein-Main Bölgesi örneği

    Writing skills of Turkish students in Germany: The example of the Rhine-Main area

    BAHAR AKAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MAHİR KALFA

  3. Orhan Pamuk'un eserlerinde rüya

    Dream in Orhan Pamuk's literary work

    ERKAN YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Arel Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ ŞÜKRÜ ÇORUK

  4. Özbek öğrencilerin yazılı metin üretme süreçlerinde geri bildirimin yüzey yapı değişikliklerine etkisi

    The effect of feedback on surface structure changes in Uzbek students' written text production process

    ARİF MİKAİL BAYRAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Yabancılara Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLNUR AYDIN

  5. Okuma anlama becerisi ile yazılı anlatı metni üretme becerisinin etkileşimi: 6.sınıf öğrenci metinleri üzerine betimsel bir çalışma

    The interaction between reading comprehension skill and written narrative text production skill: A descriptive study on sixth grade students' narrative texts

    ELÇİN ESMER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Dilbilim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. LEYLA UZUN